100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting H7 De tijd van pruiken en revoluties €2,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. HAVO
  4.  
  5. Geschiedenis

Samenvatting

Samenvatting H7 De tijd van pruiken en revoluties

1 beoordeling
 1 keer verkocht

Ik samenvat heel hoofdstuk 7: de tijd van pruiken en revoluties () -7.1 de verlichting -7.2 het ancien régime -7.3 de democratische revoluties -7.4 kolonialisme en slavernij

Voorbeeld 2 van de 6  pagina's

Document informatie

  • Nee
  • Hoofdstuk 7 de tijd van pruiken en revoluties
  • 7 april 2021
  • 6
  • 2020/2021
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (172)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (3009)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: marleenvlaar • 3 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
lydia5

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

7 De tijd van pruiken en revoluties
7.1 De verlichting
In 1751 begonnen de filosofen Diderot en ´d Alembert aan een encyclopedie. In 1772 was
die klaar en bestond uit 28 delen met 72000 artikelen. In de 18 e eeuw konden mensen met
kennis vanuit de duisternis (domheid) naar het licht (kennis). Rationalisme en kennis zou de
wereld beter maken. De wetenschappelijke revolutie werd voortgezet, die de verlichting
word genoemd. In het hele westerse raakte de verlichting in de mode. Overal ontstonden
verenigen, zoals in het genootschap Felix Meritis.
Verlichte denkers hadden kritiek op godsdienstige intolerantie en vonden dat alle religies
gelijke rechten moesten hebben. Sommige waren atheïst: geloofden niet in god. Of deist:
god had alleen de wereld gemaakt en bemoeide zich er verder niet mij (dat was Voltaire).
In de 18e eeuw was veel ongelijkheid. Adel en geestelijk hadden meer rechten. Voltaire vond
dat wel best. Maar in 1754 schreef Jean Jacques Rousseau dat iedereen van nature gelijk is.
Hij behoorde tot de groeiende groep verlichte denkers die vond dat iedereen gelijke rechten
moet hebben. Sommige vonden zelfs dat mannen en vrouwen gelijke rechten moesten
hebben.
Verlichte denkers willen met rationalisme en optimisme de politieke situatie verbeteren.
Bestuurders moesten de mensenrechten beschermen. De overheid moest volgens Locke
niet boven de wet staan. Hij was voor een rechtsstaat waarin rechten en plichten vastgelegd
word. Rousseau was voor volkssoevereiniteit. Die was belangrijker dan individuen. Volgens
Montesquieu leid het tot corruptie als 1 iemand alle macht heeft. Hij legde in zijn boek vast
dat wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht gescheiden moet blijven. Het
driemachtenleer.
Volgens Adam Smith streven mensen naar hun eigen voordeel. Als iedereen dat doet denkt
hij dat het welvaart voor iedereen brengt. Dat gebeurd volgens hem via vraag en aanbod.
Smith was tegen mercantilisme omdat dat vraag en aanbod verstoorde. Mensen moest vrij
gelaten worden in hun economische handelen: laissez-faire.
Kenmerkend aspect: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.

Atheïst iemand die niet in een god gelooft
Corruptie omkoping
Deïst iemand die aanneemt dat god de wereld ooit heeft gemaakt, maar zich er niet mee bemoeit
Driemachtenleer (trias politica) theorie van Montesquieu over drie gescheiden machten
Encyclopedie boek met informatie over een groot aantal onderwerpen
Genootschap vereniging
Mensenrechten rechten van alle mensen
Rationalisme toepassing van het verstand (de rede)
Rechterlijke macht deel van de overheid dat wetten uitvoert, de regering
Rechtsstaat staat waarin iedereen zich aan de wet moet houden
Uitvoerende macht deel van de overheid dat wetten uitvoert, de regering
Verlichting beweging van mensen die het gebruik van het verstand willen bevorderen

, 7.2 Het ancien régime
In 1734 publiceerde Voltaire een boek waarin hij de constitutionele monarchie van Groot-
Brittannië prees. Hij werd hiervoor opgepakt en het boek werd verbrand, hij ging schuilen in
een kasteel ver van Parijs. Veel boeken werden verboden, maar niet alles door de censuur.
Het bestuur voor de democratische revolutie wordt het ancien régime genoemd. De
standenmaatschappij was voor veel mensen nadelig. De bourgeoisie had niets te vertellen.
Soms leden boeren en arbeiders van honger, omdat ze soms wel 70 procent moesten
afstaan aan hun heer, kerk en overheid.
De succesvolste vertegenwoordiger van verlicht absolutisme was Frederik de Grote, koning
van Pruisen. Hij stond godsdienst en persvrijheid toe en verbood martelen. Frederik vond
wel dat hij absolute macht moest houden. Veel boeren waren nog horig. Frederik liet dat
want hij had de junker (Pruisische edelen) nodig voor zijn leger. Ook Catharina de Grote
probeerde het verlicht absolutisme en ze werd populair bij westerse verlichte denkers.
In Nederland waren de sociale verhoudingen ook nadelig voor een groot deel van de
bevolking. Vooral regenten werden rijk. Doordat de overheid geld leende en hun daar rente
over kregen. In 1751 werd de stadhouder Willem IV opgevolgd door zijn zoon Willem V. het
ging meer op een vorst lijken. Stadhouderschap werd erfelijk. De Republiek begon op een
monarchie te lijken. De regenten bleven zichzelf verrijken terwijl de schulden van de
Republiek groeiden.
Kenmerkend aspect: Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur
op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)

Ancien régime bestuur voor de democratische revolutie
Bourgeoisie rijke burgerij
Censuur toezicht op publicaties
Verlicht absolutisme systeem waarbij een absoluut vorst verlichte hervormingen van bovenaf
invoert

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lydia5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€2,99  1x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd