HOORCOLLEGE AANTEKENINGEN
FISCALE ASPECTEN REGISTERGOEDEREN
RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN 2020-2021
,Hoorcollege vrijdag 5 februari: Inkomstenbelasting
Onroerende zaak
› Wat zijn registergoederen? Goed waarbij de overdracht of vestiging door middel van
inschrijving in openbare registers noodzakelijk is. Als iemand woning koopt, dan kan
volgens art. 5:1 BW degene aangemerkt worden als eigenaar van de woning. Woning is
onroerende zaak ex art. 3:3 BW, dan wordt de koper volgens natrekking ook eigenaar
van bestanddelen rondom zijn woning, bijv. beplantingen in de tuin en aanhorigheden
(tuin/garage/tuinhuis). Eigenaar wordt ook eigenaar van grond waarop woning is op
gebouwd. Woning is onroerende goed en ook registergoed; dus akte dient door de
notaris te worden opgesteld en wordt ingeschreven in openbare register. Inschrijving is
noodzakelijk voor overdracht woning of vestiging van een recht. Registergoederen zijn
goederen die wettelijk verplicht worden ingeschreven in openbare register. Openbare
register = kadaster; welke rechten gelden op welke registergoederen. Alleen op
registergoederen kan hypotheek worden gevestigd; bijv.
woning/grond/appartementsrecht. Je kunt in kadaster vinden wie eigenaar is, wat de
koopsom was en welke rechten van toepassing zijn.
› Wat is een onroerende zaak? Registergoederen die ingeschreven zijn in openbare
registers, maar onroerende zaak is ook grond en alles wat duurzaam met grond is
verbonden. Eigenaar woning is in beginsel eigenaar van grond geworden waarop woning
is gebouwd en eigenaar van hetgeen verder op dat grond wordt gebouwd.
§ Zie artikel 3:3 BW; Onroerend zijn de grond, de nog niet gewonnen delfstoffen,
de met de grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die
duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging
met andere gebouwen of werken.
§ Zie artikel 5:1 en 5:3 BW
§ Portacabin arrest (HR 31 oktober 1997, NJ 1998/97); meestal duidelijk of het
roerend of onroerend is, maar per geval beoordelen. Gaat over portacabin,
verplaatsbare woon-unit. In beginsel is dat roerend, het is juist bedoeld als iets
tijdelijks/verplaatsbaar. Kan dit ook onroerend zijn? Is het vereist dat er
duurzame vereniging met de grond is? Als iets in beginsel roerend is, waar toets
je dan aan of het onroerend kan zijn; is aard en inrichting bestemd om duurzaam
ter plaatse te blijven. Moet naar buiten toe kenbaar zijn. Ook bestemming
gebouw of werk of duurzaam ter plaatse ter blijven, moet naar buiten toe
kenbaar zijn. Gaat ook om wat partijen met elkaar hebben afgesproken
(zakenrechtelijke verhoudingen tussen partijen). 1. Is het duurzaam met de grond
verenigd, 2. wat is de bestemming, 3. en hoe naar buiten toe kenbaar. In dit
arrest; onroerend. Riolering was ernaartoe getrokken etc., was naar aard en
inrichting bestemd om duurzaam ter plaatse te blijven. Was contract en lening
afgesloten om duurzaam op die plek te blijven. Dus in beginsel roerend, maar
toch kwalificatie onroerend gekregen.
› Waar wordt de onroerende zaak belast? Daarom is het onderscheid van belang tussen
roerend en onroerend. Bij bezit en verkrijgen onroerende zaak loop je tegen dergelijke
belastingen aan.
§ Inkomstenbelasting
§ Omzetbelasting
§ Overdrachtsbelasting
§ Gemeentelijke heffingen (OZB, precario)
,Waardering onroerende zaak
› Tegen welke waarde wordt de onroerende zaak belast?
§ Inkomstenbelasting -> WOZ waarde art. 3.19 + 3.112 Wet IB; waarde peildatum
jaar voor kalenderjaar ligt. 1 januari van jaar eerder voor kalenderjaar waar je in
zit. Waarde aanslag onroerendezaakbelasting 2021 heeft een waardepeildatum
van 1 januari 2020. Art. 17 en 18 WOZ.
§ Omzetbelasting -> in principe o.b.v. tegenprestatie art. 3 Wet OB. Alleen sprake
van als er een nieuwe onroerende zaak is, of 2 jaar na ingebruikname.
§ Overdrachtsbelasting-> ten minste gelijk aan tegenprestatie art. 9 WBR. 3
tarieven; 0%, 2% en 8%.
§ Gemeentelijke heffingen
- Onroerendezaakbelasting (OZB):
-> Bij woningen: WOZ-waarde
-> Bij niet-woningen: gecorr. vervangingswaarde
-> Precariobelasting: belasting waarbij er voorwerpen die onder of boven of op
bepaalde bestemde gemeente- of provinciegrond aanwezig is, dan moet je daar
belasting over betalen. bijv. terrassen, kabels, vlaggen, leidingen. Soort
vergoeding richting gemeente of provincie om ook die grond te mogen gebruiken.
§ Wet waardering onroerende zaken art. 17 + 18 WOZ waarde:
- Waardepeildatum ligt een jaar voor het begin van het kalenderjaar waarvoor
de waarde wordt vastgesteld
- Waarde naar economisch verkeer, waarde in onbewoonde staat; vrij
opleverbaar.
- Stel je bent niet eens met vastgestelde waarde onroerende zaak, dan is
bezwaar en beroep wel mogelijk tegen vaststelling WOZ-waarde, als
bezwaartermijn is verstreken kun je het niet meer aanpassen en is het niet
meer mogelijk om bij inkomstenbelasting bezwaar te maken, in
inkomstenbelasting zelf kun je tegen WOZ-waarde geen bezwaar meer
tegenmaken. Dus slechts bij vaststelling door gemeente een bezwaartermijn.
Inkomstenbelasting, algemeen
› Art. 2.14 Wet IB Rangorderegeling: vaste rangorde voor toerekening voordeel aan
belastbare inkomens. Geldt ook voor kosten, bezittingen en schulden.
- Eerste box/paragraaf/hoofdstuk etc. wat je tegenkomt daar valt het in. Als het in een
eerder hoofdstuk wordt vrijgesteld, wordt het niet later in een hoofdstuk wel weer
belast. Als het in een eerder hoofdstuk wordt belast, wordt het niet later weer belast.
› Art. 5a AWR jo. art. 1.2 lid 1 Wet IB – partnerbegrip; algemeen artikel is art. 5a AWR, art.
1.2 lid 1 Wet IB is uitbreiding en is ook van belang voor eigen woning.
- Art. 1.2 lid 1 Wet IB; partner moet op zelfde woonadres zijn ingeschreven in
basisregistratie. Paar nachten verblijven is niet voldoende, het moet duurzaam zijn!
- Art. 1.2 lid 1 sub d Wet IB; samen een eigen woning. Je hoeft niet juridisch eigenaar te
zijn, economisch eigenaar is genoeg.
- Art. 1.2 lid 4 Wet IB; niet als partner wordt aangemerkt.
- Art. 1.2 lid 6 Wet IB; aanverwantschap gelijkgesteld met gehuwden.
› Art. 2.17 Wet IB toerekening partners
§ Lid 5 – gemeenschappelijke inkomensbestanddelen gedurende gehele jaar dezelfde
partner. Vrij toerekenbaar is bijv. belastbare inkomen uit eigen woning. In beginsel is
, alles individueel, degene die bestanddeel bezit wordt bij degene ook belast. Maar als
je fiscale partner bent zijn er aantal inkomensbestanddelen die je aan elkaar mag
toewijzen als je fiscaal partner bent; je maakt zelf verdeling wie de kosten draagt,
partner met hoogste inkomen kostenpost aan toewijzen is aantrekkelijkst. Je haalt
grondslag naar beneden waardoor je minder belasting hoeft te betalen, want vaak
negatief bedrag vaak bij EW. Je mag van lid 5 zelf kiezen hoe je die post verdeeld.
› Waar kan een Onroerende zaak binnen de Wet IB zich voordoen?
› Art. 2.14 Wet IB Rangorderegeling: vaste rangorde voor toerekening voordeel aan
belastbare inkomens. Geldt ook voor kosten, bezittingen en schulden. In art. 3.1 lid 2
Wet IB zie je de volgorde binnen box 1.
A. Box 1 Winst (bedrijfspand, woon/werkpand); als het pand hieronder valt, zie je het
dus verder nergens meer terug.
B. Box 1 ROW (pand t.b.v. werkzaamheden, woon/werkpand, TBS-regeling)
C. Box 1 Eigen woning (alleen hoofdverblijf)
D. Box 3 Sparen en beleggen (tweede woning, werkkamer)
› Box 1 art. 3.1 e.v. Wet IB,
› Box 3 art. 5.1 e.v. Wet IB
In box 3 worden werkelijke inkomsten niet belast, er is fictief rendement. Werkelijke kosten
kun je daar niet in aftrek nemen. Voordeel van eigen woning in box 1, is dat je kosten kunt
aftrekken in box 1 tegen progressieve tarief (art. 2.10 Wet IB). EW hoort eigenlijk in box 3,
maar gekozen voor box 1.
Als ondernemer vermogensbestanddeel aanschaft en in bezit heeft dan is van belang wat
het beoogde doel is van deze winstgenieter bij aankoop vermogensbestanddeel. Bijv.
machine/auto/inventaris/bureau. Feitelijke vraag is wat het beoogde doel is bij aankoop.
