Filosofie in Actie – Minor: Evidence Based
Health Care als mensenwerk
Maastricht University, FHML, Bachelor Gezondheidswetenschappen
Nina Meuwissen
I6089668
1
, In deze paper zal worden beschreven wat Evidence Based Medicine precies inhoudt en wat de
kritiekpunten vormen op deze aanpak. De kritiek op Evidence Based Medicine zal vervolgens
worden geïllustreerd door middel van een voorbeeld van een groot veelvoorkomend
gezondheidsprobleem uit de Public Health, zijnde obesitas
Vanaf de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw is er door de opkomst van
Evidence Based Medicine een nieuw paradigma ontstaan. De wijze waarop gezondheidszorg
en geneeskunde beoefend wordt heeft sindsdien een enorme transitie ondergaan. Van oudsher
werd er vertrouwd op (onsystematische) klinische ervaring, intuïtie en medische basiskennis
als basis voor klinische besluitvorming (Evidence-Based Medicine Working Group, 1992). Er
was dan ook sprake van een op autoriteit gebaseerd systeem, waarbij kennis en kunde
overgedragen werd van leermeester op zijn leerlingen. Een voorbeeld van een gevolg van dit
systeem in de gezondheidszorg is praktijkvariatie. Hierbij worden gelijke aandoeningen, door
zorgaanbieders verschillend behandeld, waardoor er sterke variatie kan bestaan in de
patiëntuitkomsten (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, 2017)
De Evidence-Based Medicine Working Group (1992), zocht in eerste instantie naar
verbetering van het beoefenen en lesgeven in het veld van geneeskunde en wilde door middel
van een nieuwe werkwijze de besluitvorming van artsen te verbeteren. Het doel van Evidence
Based Medicine is het integreren van drie verschillende zaken: de best beschikbare
wetenschappelijk informatie, de voorkeuren van de patiënt en de klinische kennis en ervaring
van de arts. Op deze wijze kan volgens het paradigma van EBM de beste behandeling voor
een patiënt gekozen worden (Evidence-Based Medicine Working Group, 1992).
Een belangrijke sleutelfiguur in het verder verfijnen en uitwerken van de initiële
ideeën over Evidence Based Medicine is de epidemioloog David Sackett geweest. Hij heeft
als een van de grondleggers van Evidence Based Medicine de volgende definitie opgesteld:
“Evidence-based medicine (EBM) is "the conscientious, explicit and judicious use of current
best evidence in making decisions about the care of individual patients." (Sackett, Rosenberg,
Gray, Haynes,, & Richardson, 1996). Volgens Sackett (Sackett et al., 1996) is een belangrijk
onderdeel bij EBM het hebben van een kritische houding en het uitvoeren literatuurstudie om
op die manier op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten, “evidence”, tot
besluitvorming te komen.
Er is binnen EBM sprake van een hiërarchie van evidence, wat een van de
sleutelprincipes van EBM vormt. De hiërarchie van evidence houdt in dat beschikbare
wetenschappelijke kennis geclassificeerd wordt op basis van kwaliteit, welke weergegeven
wordt door de gebruikte onderzoeksmethode (Knaapen, 2014). De mening van experts en
2