8.1 Energiestromen
De hoeveelheid energie die producenten vastleggen in hun organische stoffen heet de bruto
primaire productie (BBP). Die organische stoffen zijn voor een groot deel brandstof en bij die
dissimilatie komt energie vrij. De organische stoffen die zij daarna over houden is wordt gebruikt
als bouwstof voort voortgezette assimilatie en vormt de netto primaire productie (NPP). Dus
NPP = BPP - D. Die stoffen zijn de bouwstoffen. (Bron 1)
Voedselconversie is de hoeveelheid voer (in kg) die nodig is om 1 kg aan lichaamseigen
organische stoffen bij een organisme te laten toenemen. Producenten, consumenten en
reducenten zijn de trofische niveaus van ecosystemen. Reducenten (bacteriën en schimmels)
leven van (resten van) dode organismen.
De biomassa (organische stoffen) van organismen bepaal je grofweg via hun drooggewicht. Een
piramide van biomassa geeft de verdeling van biomassa over de diverse trofische niveaus weer.
Hoe breder, hoe meer biomassa. Werk je met jaargemiddelden, dan krijg je een piramide van
productiviteit. Door de biomassa naar zijn energie inhoud om te rekenen, krijg je een piramide
van energie. De aantallen organismen per trofisch niveau geef je in een piramide van aantallen
weer. (Bron 2)
Energie komt ecosystemen in doordat producenten via fotosynthese energie uit zonlicht
vastleggen en verdwijnt via de warmte die ontstaat bij dissimilatie. De energiestromen, de
toename en afname van energie in de vorm van organische stoffen, zijn met elkaar in evenwicht.
Dat verandert na een verstoring, een gebeurtenis waardoor een snelle, blijvende verandering in
een ecosysteem plaatsvindt.
8.2 Koolstofkringloop
De CO2 die een walvis uitademt, komt in de lucht en kun jij mogelijk weer inademen. Jij kunt niks
met die CO2, maar planten wel. Die maken er samen met H2O onder invloed van zonlicht glucose
van: fotosynthese (koolstofassimilatie). Wanneer jij die planten eet, gebruik je die stoffen weer als
brandstof bij je dissimilatie en als bouwstof bij je dissimilatie en als bouwstof voor secundaire
productie. Dat vormt een kringloop van voortdurend herbruikte koolstof.
Andere kringlopen
Koolstof kan rechtstreeks van producenten of consumenten weer naar producenten gaan in de
vorm van CO2. Of via een kringloop met reducenten. Andere elementen zoals zwavel (S), kunnen
dat alleen via een kringloop met reducenten. Bacteriën en schimmels breken de organische
afvalstoffen af tot anorganische stoffen, zoals H2O en CO2 en mineralen met elementen zoals
zwavel, stikstof, fosfor en ijzer. Planten gebruiken deze elementen voor de secundaire productie
van organische stoffen uit glucose. Met hun voedsel krijgen consumenten deze organische
stoffen met de ingebouwde elementen binnen. Via de reducenten sluit de kringloop en komen de
elementen ten slotte weer in de vorm van anorganische stoffen terug bij planten, de reducenten.
Koolstofkringlopen op het land
De route van het element koolstof in een ecosysteem heet de koolstofkringloop. Bij een snelle
C-kringloop gaat de koolstof van producenten naar consumenten en rechtstreeks of via
reducenten weer terug naar de producenten. De koolstof zit dan maar relatief kort in de
voedselketen. Bij een langzame C-kringloop gaat het om koolstof die miljoenen jaren is
opgeslagen in de bodem. Dat gebeurt in de vorm van fossiele brandstoffen als steenkool en
aardolie en als kalkgesteente (CaCO3).
Koolstofkringlopen in het water
CO2 lost enigszins op in water en er ontstaat bicarbonaat (HCO3-). Algen en waterplanten nemen
in deze vorm koolstof op voor de fotosynthese. In water zijn er ook consumenten die bicarbonaat
kunnen opnemen. Door een reactie met calcium ontstaat hieruit kalk (CaCO3). Schelpdieren en
koralen gebruiken kalk voor hun skelet. Kalk lost slecht op in water. Sterft een schelpdier, dan blijft
de schep (met C) lange tijd vrijwel intact. Op de zeebodem hopen de schelpen zich pop en onder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 36533. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,38. Je zit daarna nergens aan vast.