Samenvatting en tijdlijn van de verlichte denkwijze in context geplaatst. Deze revolutie is deel van een belangrijke historische context waarin de gebeurtenissen vaak aan de verlichte denkers worden gekoppeld in PTA's en waar terug op wordt verwezen bij de revoluties in Europa na het absolutisme en...
Hoofdvraag:
In welke mate is de Franse Revolutie verlicht te noemen, 1789-1815?
Ancien Regime (17e/18e eeuw)
- standensamenleving (1e geestelijkheid, 2e adel, 3e boeren en burgers)
- de eerste twee standen hadden voornamelijk privileges (heel veel grond
in bezit terwijl ze een heel klein aandeel van de bevolking zijn)
- de derde stand had vooral plichten (3e stand betaald belasting)
- absolutisme → soevereiniteit bij de koning ← verlichte denkers hebben
hier kritiek op (Rousseau/Locke: sociaal contract, Voltaire: kritiek
misbruik macht door kerk/staat)
Toenemende ontevredenheid in de 3e stand
- boeren: oneerlijke verdeeldheid van de landbouwgrond, herendiensten
zijn oneerlijk (kost tijd en krijgen niks voor terug)
- rijke burgers: betalen door hoge inkomsten hoge belastingen maar toch
weinig invloed in het bestuur, door gilderegels weinig economische
vooruitgang, geen vrijheid van meningsuiting (verlichte ideeën horen
vooral bij de rijke burgers omdat deze mensen de tijd en middelen
hadden tot het verdiepen in deze leer)
- arme burgers: belemmering werkzaamheden door gilderegels (moeilijk
eigen zaak beginnen → je moet je aansluiten bij een gilde)
- derde stand in het algemeen: 1e en 2e stand betalen nauwelijks
belasting, oneerlijke rechtspraak (discriminatie op basis van standen)
1789: financiële crisis door opraken van de schatkist → Lodewijk XVI geeft veel
geld uit aan oorlogen en luxegoederen
- kan door de hongersnood niet de belasting van de 3e stand verhogen
- bijeenroepen Staten-Generaal (voor het eerst sinds 1614) Staten-generaal
Frankrijk = volksvertegenwoordiging van de 3 standen
- door hoge ontevredenheid van het volk kiest hij ervoor om deze raad te
plegen i.p.v. zelf een besluit te nemen als absolute vorst
- 300 1e stand, 300 2e stand, 600 3e stand, echter wordt er per stand
gestemd niet per persoon
1789: opstellen van cahiers des doléances (verzameling met klachten, verzoeken en
voorstellen van elke gemeente/provincie/stad die door de vertegenwoordigers van die gebieden mee worden
genomen naar de Staten-Generaal)
- 3e stand: belastinghervormingen → de welvarende 1e en 2e stand
moeten 1. ook mee betalen en 2. de verhouding in hoeveelheid belasting
voor de armoedige 3e stand moet aangepast worden, toegang tot het
bestuur (voornamelijk rijke burgerij), privileges 1e en 2e stand moeten
afgeschaft worden
- 1e en 2e stand: handhaving privileges → afschaffing zou zorgen voor
chaos binnen de samenleving
, Cahiers des doléances moet je kunnen toepassen op de volgende KA’s
- Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving
- Democratische revoluties
1789: eerste bijeenkomst Staten-Generaal
- door het stemmen er standen was het meestal 2 vs 1 tegen derde stand
→ hier kwam geen verandering in dus roept de 3e stand de nationale
vergadering uit
Nationale Vergadering (3e stand en enkele geestelijken en edelen)
- 3e stand is het overgrote deel van de Franse bevolking dus naar hun
mening zou beter moeten worden geluisterd
- Lodewijk XVI is ontevreden en verzameld troepen rond Parijs (locatie NV)
→ voorkomen van machtstoename NV
- de bevolking van parijs is sympathiek naar de Nationale Vergaderingen
en voelt zich bedreigt en niet serieus genomen door de koning →
bevolking van Parijs bestormt de Bastille (gevangenis en wapenopslag)
→ begin van de opstand die zich over Frankrijk verspreidde (tot op
platteland)
1789: Verklaring van de rechten van de mens en de burger (opgesteld door de
Nationale vergadering, NV)
- vrijheid (Locke, bescherming van natuurlijke rechten
- gelijkheid (Rousseau, gelijkheid)
- soevereiniteit van het volk (Montesquieu, scheiding van de machten)
- redelijk vaag → wordt inleiding van de grondwet
1791: grondwet
belangrijkste bepalingen
- officiële afschaffing van de privileges van de 1e en 2e stand
- beperking van de macht van de koning
- scheiding van de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht
(trias politica)
- censuskiesrecht voor gegoede burgerij (moet bepaald aantal belasting betalen
voordat je mag stemmen)
Frankrijk is nu een constitutionele monarchie geworden
1791: Wet Le Chapelier
vrijheid in de economie (Adam Smith, vrije marktwerking)
- vrijheid om een beroep te kiezen
- verbod op corporaties die toegang tot een beroepsgroep belemmeren
(gilden)
- verbod op verenigingen van boeren en arbeiders (vakbonden)
- KA: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DominiqueT. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.