HC 1 Hoofdstuk 1 What are the origins of brain and behavior?
Zenuwstelsel
Centraal: hersenen en ruggenmerg, in het midden
Perifeer: buiten het centrale, al het andere -> niet
repareerbaar
- Somatisch; bewuste waarnemingen en
verwerking van opgenomen informatie
- Autonoom; niet onder bewuste controle
Zenuwen in het centrale zenuwstelsel zijn niet
herstelbaar. Zenuwen in het perifere zenuwstelsel zijn
wel herstelbaar. Het CZ heeft constante sensorische
stimulatie nodig van de buitenwereld en van zijn
eigen lichaamsbewegingen.
Ventrikel: holtes in de hersenen, schokabsorptie, reinigingssysteem …
Gedrag: elke vorm van beweging in een levend organisme. Bijvoorbeeld ionen bewegen ook.
Mentale processen zoals denken en inbeelden zijn ook vormen van gedrag, alleen is dit niet direct
observeerbaar.
Evolutie
Fylogenetische ontwikkeling (ontwikkeling van de soorten/de mens)
Dit is de ontwikkeling van hogere diersoorten uit lagere diersoorten.
Ontogenetische ontwikkeling (ontwikkeling van het zijn)
Dit is de ontwikkeling van de individuele mens uit een zaadcel en een eicel.
Menselijke hersenen
De mens heeft (na wat berekeningen) de grootste hersenen (1500 cm3).
Encephalisatie quotiënt (EQ): hersengewicht/verwacht hersengewicht. Na dit quotiënt berekend te
hebben, blijkt de mens de grootste hersenen te hebben.
1
,In 5 miljoen jaar tijd is het hersengewicht verdrievoudigd: EQ 2,5 -> EQ 7,0. Mogelijke oorzaken
hiervoor zijn:
- Klimaatverandering: door klimaatverandering kan het voorkomen dat een soort moet
verplaatsen naar een ander deel in de wereld. Dit neemt op zijn beurt ook weer nieuwe
(complexe) taken met zich mee.
- Leefwijze: bijvoorbeeld fruit zoeken, wat een complexe taak is.
- Hersenkoeling: dit is nodig vanwege het hoge metabolisme.
- Neotenie: ook wel rijpingsvertraging genoemd. Ouderen behouden kinderkenmerken zoals
een groot hoofd.
Vrouwen hebben een beter ontwikkelde linker hemisfeer en mannen hebben een beter ontwikkelde
rechter hemisfeer.
Hydrocephalus: waterhoofd
Cerebrum: ‘voorbrein’, zorgt voor het meeste van ons bewuste gedrag
Cerebellum: benodigd voor leren en het coördineren van onze bewegingen
2
,! HC 2 Hoofdstuk 2 What is the nervous system’s functional anatomy?
Gyrus: betekent zoiets als bocht/bobbel
Sulcus: groef/spleet in de hersenen
De hersenen zijn niet statisch, maar dynamisch. D.w.z. dat de hersenen in de loop van het leven van
een mens kunnen veranderen. Bij het leren van nieuwe dingen verandert de structuur van de
hersenen ook. Ook kunnen de hersenen veranderen door omgevingsveranderingen en zijn de
hersenen in staat om te compenseren bij bijvoorbeeld blindheid. Dit wordt ook wel neurale
flexibiliteit/plasticiteit genoemd.
Vergeleken met bijvoorbeeld een kat of een rat heeft de
mens een hele klein bulbus olfactorius. Dit is het reukorgaan
in de hersenen. De mens heeft wel vergeleken met
bijvoorbeeld een kat, rat, of een aap een groot cerebellum
(kleine hersenen) en een cerebrum (grote hersenen).
Belangrijkste functies van de hersenen:
1. Perceptie (waarneming)
2. Integratie van informatie (creëren van perceptuele wereld)
3. Actie (gedrag)
! Neuroanatomie
Terminologie localisatie
Dorsaal: bovenkant/rug
Ventraal: onderkant/buik
Mediaal: midden
Lateraal: zijkant
Anterior: voorkant
Posterior: achterkant
Rostraal: kant van de snavel
Caudaal: kant van de staart
3
, Afferent: naar een structuur/CZ toe (input), naar de hersenen toe
Efferent: van een structuur/CZ weg (output), van de hersenen weg
- Eerst input, dan output
- Eerst afferent, dan efferent
- Eerst a dan e (alfabetisch)
Bescherming van de hersenen
Meninges: hersenvliezen
- Schedel
- Dura mater: ‘harde moeder’, net onder de schedel
- Arachnoid: ‘spinnenweb’, dun laagje dat de contouren van de
hersenen volgt
- Pia mater: ‘zachte moeder’, net boven de hersenen
Tussen de arachnoïde laag en de pia mater vloeit cerebrospinale vloeistof. Deze vloeistof zorgt
ervoor dat de hersenen lichtelijk kan bewegen of uitdijen, zonder tegen de schedel aan te drukken.
Ook werkt deze cerebrospinale vloeistof
als een soort schokabsorptie voor de
hersenen, voert deze afvalproducten af,
helpt het brein te onderhouden en de
juiste temperatuur aan te houden en
tot slot is het een bron van
voedingsstoffen die benodigd zijn voor
bepaalde delen van t brein.
Hersenen van buitenaf
Grote hersenen: cerebrum
Kleine hersenen: cerebellum (verkleinwoord van cerebrum)
Bijvoorbeeld sulcus centralis staat voor een groef die centraal ligt.
Temporale kwab: horen, taal en muzikale vaardigheden
Frontale kwab: uitvoerende functies zoals keuzes maken
Pariëtale kwab: onze bewegingen ‘directen’ om een bepaalde taak uit te voeren; het pakken van iets
Occipitale kwab: begin van de het visuele proces
‘Hoe hoger een structuur fysiek gezien in de hersenen ligt, des te hoger of complexer de functie van
desbetreffende structuur.’
Hoe hoger schade aan de hersenen fysiek gezien gelegen is, hoe groter de kans op overleven.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gijsvanrosmalen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.