Hierbij de leerdoelen van het vak Dovenstudies die gegeven wordt bij de Minor Taal en Cultuur Nederlandse Gebarentaal aan Hogeschool Utrecht. Deze samenvatting heeft mij goed geholpen bij het leren van de stof!
Ode tapijt eerst laLeerdoelen tentamen dovenstudies
HC 2: Doof en zo 9-9-2020
Lesdoelen:
Kan een globale beschrijving geven van de dovengemeenschap. (Wie, hoeveel, verschillen
in doelgroepen/identiteiten)
Variaties
Licht-slechthorend: deze mensen dragen vaak geen gehoorapparaten maar niet alles 100%
verstaan.
Zwaar slechthorend: dragen vaak wel een gehoorapparaat of ze gebruiken extra voorzieningen
zodat ze beter kunnen verstaan.
Doof: hierin heb je ook weer heel veel verschillende variaties:
o Doven met een beetje rest gehoor
o Stokdoof
o Alles wat ertussen inzit.
Plots-doof of laatdoof: je bent dan horend geboren en je raakt plotseling doof door bv. een
ongeluk, medicijn gebruik of trauma. Dan is ineens je gehoor weg is. Dit heeft heel veel impact en
gevolgen op je leven, communicatie en werk.
Doofblind: Dan kun je bv. blind geboren zijn en later doof geworden zijn. Of andersom. Die
ontwikkelingen zijn heel wisselend en dat heeft ook impact op je identiteitsontwikkeling.
Doof +
Presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid): Als je kijkt naar de Nederlandse bevolking dan
vergrijst die natuurlijk heel erg. Dus de mensen met presbyacusis worden natuurlijk ook steeds
groter. Steeds meer oudere mensen die last hebben van ouderdomsslechthorendheid. Hier heb
je nog niet echt voorzieningen voor want het is heel lastig om hierbij voorzieningen aan te
passen.
Lawaaidoofheid
Tinnitus, Ziekte van Ménière: Je hebt dan continu geluiden in je oor. Dat heeft ook effect op je
waarneming en dit kan dan je functioneren beïnvloeden.
Logo (blauw) is internationaal. Als dit ergens hangt kun je vragen naar apparatuur voor
doven mensen. Bijvoorbeeld: in musea.
Logo (geel) voor in de auto, zodat mensen zien dat iemand die doof is in de auto zit.
Logo sh: slechthorend of doof persoon.
Doof in Nederland
In Nederland zijn circa 1,5 miljoen mensen die een auditieve beperking hebben incl.
Laatdoven en ouderen.
Mensen kunnen op alle leeftijden doof worden. Er zijn verschillende oorzaken bijvoorbeeld:
erfelijkheid, rodehond bij aanstaande moeder, hersenvliesontsteking, virusinfecties,
geneesmiddelen, vergif, ontstekingen, ongelukken of lawaai. Toch is vaak de oorzaak niet
vast te stellen.
,Vaak wordt op jonge leeftijd ontdekt dat een kind doof is. Dit wordt gezien aan hoe een kind
reageert op geluid. In de eerste week wordt er een test bij de baby afgenomen waaruit blijkt
of hij/zij slechthorend of doof is (gehoorscreening).
- Er worden per jaar 100 dove baby`s geboren
Heeft basiskennis over hoe doven en slechthorenden leven, wonen, werken en gebruik
maken van technische middelen
- Onderwijs
In NL zijn er verschillende doveninstituten met peutergroepen, basisschool en voortgezet
onderwijs. Op de meeste scholen is tweetalig onderwijs ingevoerd en de kinderen krijgen
les in hun eigen taal zodat alle stof toegankelijk is. Het dovenonderwijs is gericht op
integratie in de horende maatschappij.
- Werk
Een groot gedeelte van de doven werkt in de industrie, dienstverlening of op sociale
werkplaatsen. Het is voor hen niet altijd makkelijk om een baan te vinden. Het is een
knelpunt dat zij weinig kansen op promotie hebben.
- Dovencultuur
Doven lopen thuis, op school en op het werk altijd tegen communicatieproblemen aan.
Bovendien is er veel onbegrip voor doven. Hierdoor kunnen zij makkelijk in een
isolement terecht komen. Daarom zoeken doven elkaar vaak op in hun vrije tijd. Er zijn
ontmoetingsplaatsen voor doven bijvoorbeeld het Dove café́.
- Deaf power = doven worden bewuster van hun mogelijkheden en beseffen dat ze recht
hebben op voorzieningen.
- Wie hoort er wel en niet bij de dovengemeenschap? Doven, slechthorende, coda`s
(kinderen van doven ouders. Kinderen kunnen zowel zelf doof zijn als niet doof zijn). Wat
centraal staat in de dovengemeenschap is de (gebaren)taal (net zoals bij Harry potter).
- NL-gebarentaal
In NL wordt de Nederlandse Gebarentaal (NGT) gebruikt. Nederland kent een
gebarentaal. Wel zijn er vijf varianten, die ontstaan zijn rond vestigingsplaatsen van
doveninstituten (dialecten).
- Handalfabet
Is een klein onderdeel van de NL-gebarentaal. De NGT heeft voor alle begrippen een
gebaar (handvorm). Het handalfabet wordt gebruikt voor het uitspellen van namen.
- Doof-blinden
De meeste doof-blinden zijn niet volledig doof als volledig blind. Het is een
verzamelnaam voor alle varianten in combinatie slechtziendheid/blindheid en
slechthorendheid/doofheid. Doof-blinden die doof geboren zijn en later
slechtziend/blind zijn geworden hebben een dove achtergrond. Zij beheersen (over het
algemeen) NL-gebarentaal en het handalfabet. Maar het is voor het niet mogelijk om
zonder aanpassingen op deze manier te communiceren. Er bestaat een vierhanden-
gebarentaal en het vingerspellen-in-de-hand.
,- Vierhanden-gebarentaal
Er wordt gebruik gemaakt van dezelfde gebaren als bij de NL- gebarentaal. Het verschil is
dat de doof- blinde tijdens het gebaren de handen van de gesprekpartner vasthoudt. Zo
kan hij/zij voelen wat de ander gebaart en dus verteld.
- Vingerspellen-in-de-hand
Men drukt de letter in de handpalm van de doof-blinde. Hierbij wordt gebruik gemaakt
van het gewone handalfabet.
- NL ondersteund met gebaren
Oftewel NmG. Bij NmG wordt NL gesproken met ondersteuning van gebaren. Het is dus
een soort ondertiteling. Het is geen echte taal, maar een kunstmatige tussenvorm van
het Nederlands en NGT.
Toch is geluid erg belangrijk. Het kan waarschuwingen geven of vertellen wat er om je heen
gebeurt en het is belangrijk in het contact met andere mensen. Voor doven zijn verschillende
technische apparaten ontwikkeld:
- Ondertiteling op tv (en/of gebarenpostzegels= handgebaren van een tolk)
- Teksttelefoon werd vroeger veel gebruikt
- Signcall is de nieuwe versie van de teksttelefoon. Is een app voor op bijv. mobiel
- Hoornvertserker voor slechthorende mensen. Kun je het geluid mee harder en zachter
zetten
- Flits en tril wekker
- Flitsdeurbel
- Flitsbel voor telefoon en geluid enz.
- Waarschuwingshorloge (in Nederland wordt dit niet of weinig gebruikt)
- Camera`s
- Tolkvoorziening: Is beschikbaar voor alle doven
o Leefsfeer: 30 uur per jaar. Wordt in gezet voor privé́ gebruik
o Werksfeer: 15% van je contract
o Onderwijssfeer: maximaal (tot 30 jaar).
Er zijn verschillende tolk voorzieningen
- Schrijftolk: vertaald tekst naar schrijftaal. Voor dove die geen gebarentaal spreken
- Tolk NGT of NmG
- Tolk op afstand: via telefoon (signcall)
- Beeldtelefonie: facetime of skype
- Email, SMS en Whatsapp
CI= Coachlear implantaat. Apparaat in het hoofd die in verbinding staat met je slakkenhuis
(in je gehoor). Kan geplaatst worden vanaf 4 maanden.
, Teksttelefoon in jaren 90
Hoornversterker jaren 90
Flits en trilwekker
Flitsbel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariekevanderweg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
