Samenvatting
Samenvatting module Beheer
- Vak
- Beheer
- Instelling
- Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL)
Samenvatting van alle vakken binnen de module Beheer samengevat in één samenvatting.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: buijsdaniel • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting BeheerBosbeheer
Een boom heeft drie vegetatieve organen: de kroon, de stam en de wortels.
Nederland raakt veel hectaren bos kwijt elk jaar. Dit heeft voornamelijk 3 redenen:
- Natura 2000 verandert bossen met een relatief lage natuurwaarde in andere
gebieden met hogere natuurwaarden (denk aan blauwgraslanden etc.)
- Bossen worden gekapt voor bouwruimte/infrastructuur
- Korte omloopbossen: bossen die op landbouwgrond zijn geplant in de jaren 80 met
het idee om ze te kappen wanneer ze volgroeid zijn. We zitten nu in de periode dat
die bossen redelijk volgroeid zijn, dus die bossen worden nu gekapt en die grond
wordt weer voor landbouw in gebruik genomen.
Degradatie is het verlies van natuurwaarde/productiekwaliteit van bos.
Een boom bestaat uit een aantal onderdelen (van
binnen naar buiten):
- De kern/hart (xyleem)
- Spinthout/spint (xyleem: hier vindt transport
van stam naar kroon plaats)
- Cambium (meristeem: hier vindt celdeling
plaats)
- Bastvaten (floëem)
- Schors
In Nederland komen de wortels van bomen ongeveer tot maximaal 3 meter diepte (90% van
de wortels zitten in de eerste meter. Dat is logisch, want daar zitten de meeste
voedingsstoffen in de grond).
PNV van Nederland is beukenbos.
Bosbeheer is het geheel van menselijke activiteiten die de structuur, samenstelling en
dynamiek van het bosecosysteem sturen teneinde de doelstellingen van de
eigenaar/beheerder te behalen.
,Duurzaamheid begon rond 1700 met Von Carlowitz die bedacht dat constante boskap niet
duurzaam is, zowel ecologisch als economisch. Hij bedacht dus “duurzaam bosbeheer”;
beheer van bossen waardoor er hout geproduceerd kon worden zonder alle bossen te
kappen.
In 2019 was er ongeveer 365.000 hectare bos in Nederland (11% van oppervlakte NL).
Met de groei van economische ontwikkeling neemt bos eerst af, en daarna weer toe. =
forest transition curve. Verklaring: slecht ontwikkelde landen doen niks met hun natuur
want hebben daar de technologie niet eens echt voor, maar als de ontwikkeling toeneemt
neemt de afbraak van natuur ook af. Na verdere ontwikkeling wordt er gerealiseerd dat de
afbraak van natuur niet duurzaam is en wordt er moeite gestoken in heropbouw van de
natuur.
Tijdlijn Nederland:
1800: NL heeft nog maar 2% bos. Tot 1940 bestaat ongeveer 30-40% van NL uit “woeste
natuur”: heide, stuifzanden, moerassen.
1899: Oprichting Staatsbosbeheer
1920: Landgoederen hebben stukken bos waar niks mee gebeurt. Ook duinen worden
bebost.
1940: De Flevopolder was 100% bestemd voor landbouw, maar is toch 20% bos geworden.
1960: Recreatiebossen
1980: Set-aside boerenbos (korte omloopbossen)
1990: Natuurbos
2000: Klimaatbestendig bos
Er wordt nu in NL 1000-1500 hectare bos aangeplant per jaar met verschillende
doelstellingen. Het bos moet dienen als:
- Natuur (bescherming/behoud van natuur)
- Recreatie (beleving)
- Productie (benutten)
- Cultuurhistorie
Het bos moet dus multifunctioneel zijn!
,Natuurlijke verjonging heeft te maken met 4 onderdelen:
- Zaadzetting en zaadval
- Vegetatie
- Wilddruk
- Lichtomstandigheden
Sommige bomen dragen niet elk jaar zaad, maar eens in de zoveel jaren. Dat heten dan
mastjaren. Dit heeft te maken met de wilddruk. Als er altijd heel veel zaden geproduceerd
worden, is het voedselaanbod voor wild groot. Daardoor is het draagvlak voor de populatie
wild ook groot, en komt er dus meer wild. Dit heeft nadelen voor de bomen omdat
wildschade dan dus ook meer wordt.
In sommige vegetatietypen kunnen bomen moeilijk natuurlijk verjongen, zoals in braam,
brandnetel, adelaarsvaren etc. Daar is de vegetatiemat te dik waardoor de verjonging niet
genoeg licht/water krijgt.
Bij een hoge wilddruk is natuurlijke verjonging moeilijk omdat het wild alle jonge planten
opeet. De soorten die het wild dus liever niet eet hebben dus meer kans om op een
natuurlijke manier te verjongen. Klein wild als muizen, konijnen en hazen zijn vooral in de
eerste jaren een groot probleem, als de verjonging nog klein is. Maar reeën en herten
kunnen nog langer een negatieve invloed hebben, ook als de verjonging al wat groter is.
Bomen hebben licht nodig om te groeien. De lichtomstandigheden spelen dus een grote
rol in natuurlijke verjonging. Sommige bomen kunnen slecht overleven in schaduw. Daarom
zullen eiken bijvoorbeeld wel deels op kunnen komen in een beukenbos, maar later
afsterven omdat zij niet genoeg licht kunnen vangen door het bladerdak van de beuken. De
beheerder kan dit ook beïnvloeden door bijvoorbeeld uit te dunnen in het bos om gaten in
het bladerdak te maken waardoor meer licht binnen kan vallen, indien gewenst.
De beheerder heeft vier sturingsinstrumenten om de hoeveelheid en samenstelling van
natuurlijke verjonging te beïnvloeden:
- Lichtbeïnvloeding door kap
- Gunstig zaadbed creëren door terreinvoorbereiding
- Bekalking of bemesting
- Planning
, De hoeveelheid en soort licht (diffuus/direct licht) heeft beïnvloeding op de groei van
bomen. Elke soort groeit het best in licht, maar sommige soorten kunnen de schaduw beter
verdragen (schaduwsoorten). Over het algemeen zijn de lichtsoorten ook meer
pioniersoorten (bijvoorbeeld berk en grove den). De leeftijd is belangrijk; de meeste
(licht)bomen zijn in hun jongere jaren schaduwtoleranter dan in latere leeftijd. Ook de
groeiplaats is belangrijk: op een arme bodem is er meer licht nodig, op een rijke bodem is
er minder licht nodig.
Het type boom bepaalt ook wat voor soort licht er binnen komt. De beuk heeft bijvoorbeeld
een bladerdak dat specifieke lichtstralen binnenlaat waardoor de beuk goed kan verjongen,
maar andere soorten niet. Het is daar dus niet gelijk pikdonker, maar specifieke lichtstralen
die lichtsoorten nodig hebben missen daardoor wel (diffuus licht).
Diffuus licht heeft voordelen voor houtproductie. Bomen die onder diffuus licht staan zetten
hun takken meer horizontaal af. Daardoor komen die takken ook weer eerder in de schaduw
te staan en worden eerder afgestoten. Zo krijg je een snelle, natuurlijke stamreiniging wat
lelijke noesten voorkomt, en dus krijg je mooi hout. Diffuus licht onderdrukt ook
lichtminnende sterke concurrenten zoals braam en brandnetel. Diffuus licht is dus een goede
optie voor jonge verjonging (3-6 jaar), waarna direct zonlicht de betere optie wordt.
Terreinvoorbereiding is belangrijk om de kieming van zaden te verbeteren. Een dikke mat
van adelaarsvaren/braam/brandnetel zorgt ervoor dat zaden van bomen bijna onmogelijk
kunnen kiemen. Het is dus zaak om die in zo’n situatie weg te halen. Ook kunnen veel
pioniersoorten alleen kiemen op minerale grond (grove den en berk). Vroeger werden
bodems diep bewerkt na kaalkap met behulp van zware machines, maar wordt
tegenwoordig minder gedaan omdat dat de al trage bodemontwikkeling weer op nul zet. Wel
wordt er gebruik gemaakt van ondiepe bewerking om de minerale bodem bloot te leggen.
Zaak is wel om dit alleen te doen als het nodig is bij de specifieke boomsoort die je wil laten
kiemen; het heeft ernstige nadelen voor de huidige strooisel- en vegetatielaag en daarmee
ook voor de fauna. Ook kan het de mineralisatie van de humuslaag versnellen waardoor
uitspoeling van nutriënten kan optreden. Daarnaast wordt er vaak al onbewust bewerkt na
kaalkap door het slepen van houtoogst etc.
Dikke takkenlagen kunnen bodembewerking bemoeilijken, het is dus soms nodig om de
takken te verwijderen of te verkleinen. Bij verwijdering van de takken worden dus ook
mineralen afgevoerd, maar bij verkleining van takken niet. Wel verandert het de ecologische
waarden van de takken (insectensoorten die in grote takken leven maar niet in kleine takjes
kunnen daar dus niet meer leven).
Als de bodem aan het verzuren is, kan de beheerder ervoor kiezen om te gaan bekalken
om de verzuring tegen te gaan. Als de bodem te arm is kan er gekozen worden voor
bemesting.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kevinoosten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen