Hoofdstuk 16 chemie van het leven; voor meer hoofdstukken zie mijn account. Er is ook een samenvatting voor alle hoofdstukken van de bovenbouw. Deze samenvatting is erg geschikt voor het voorbereiden van je examens.
16 CHEMIE VAN HET LEVEN
16.1 Koolhydraten
Functies en bouw van koolhydraten
Koolhydraten of sachariden dienen als brandstof en kunnen ook stevigheid geven aan celwanden van
planten. Het zijn verbindingen met de algemene formule C nH2mOm. Ze worden onder invloed van
zonlicht gevormd in groene planten uit koolstofdioxide en water. Bij deze reactie (fotosynthese)
ontstaat ook zuurstof.
Mono- en disachariden
Monosachariden zijn koolhydraten waarvan de moleculen uit één ringvormige eenheid van vijf tot
zes atomen bestaan. Disacharidemoleculen bestaan uit twee van deze ringvormige eenheden. Een
disacharide kan ontstaan door een condensatiereactie van twee monosacharide-eenheden (er
ontstaat ook water).
Pentose: een monosacharide waarvan de moleculen vijf C-atomen hebben.
Hexose: een monosacharide waarvan de moleculen zes C-atomen hebben.
Bij de vorming van een disacharide spreek je bijvoorbeeld van een (14)-binding. Hiermee wordt
bedoeld dat de OH-groep op het eerste koolstofatoom van een -monosacharide reageert met de
OH-groep op het vierde koolstofatoom van een -monosacharide. BINAS T67F1
Polysachariden
Polysachariden zijn polymeren van monosacharidemoleculen. Ze ontstaan door polycondensatie.
Omdat in de monosachariden meerdere OH-groepen voorkomen waaraan polycondensatie kan
optreden, kunnen polysachariden vertakt en onvertakt zijn.
Di- en polysachariden kunnen door hydrolyse worden afgebroken tot monosachariden.
16.2 Vetten
Oliën en vetten functioneren in je lichaam als (reserve)brandstof en bouwstof. Ze zijn nodig voor de
vorming van celmembranen.
Oliën en vetten zijn esters van glycerol en vetzuren: triglyceriden/lipiden.
Vetzuren waarin C=C-bindingen voorkomen noem je onverzadigde vetzuren.
Als de vetzuren verzadigd zijn, is het vet vast. Als ze grotendeels onverzadigd zijn, is het vet vloeibaar.
In dat geval spreek je van een olie. De C=C-bindingen in een olie komen in de moleculen vrijwel altijd
in de cis-vorm voor.
Vetzuren bestaan uit onvertakte ketens met een even aantal C-atomen.
Aangezien er in een vetmolecuul geen OH- of NH-groepen voorkomen worden er geen H-bruggen
gevormd met watermoleculen. Ze zijn dus apolair en slecht oplosbaar.
Oliën en vetten worden door hydrolyse afgebroken tot glycerol en vrije vetzuren.
De meeste vetzuren kunnen in je lichaam door hydrolyse van olie en vet worden gemaakt. Essentiële
vetzuren kan het lichaam niet zelf maken en moeten uit de voeding worden opgenomen.
16.3 Eiwitten
Functies en bouw van eiwitten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper reitsmaanke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
