Samenvatting
Samenvatting begrippen en personenlijst Nieuwe Tijd
- Vak
- Nieuwe Tijd
- Instelling
- Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Een uitgebreide lijst met Begrippen en Personen die in het vak nieuwe tijd voorkomen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Absolutisme- Een regeringsvorm waarbij de vorst over volledig regerende autoriteit beschikt en niet door
wetten gebonden is en geen verantwoording verschuldigd is.
Acte van Navigatie
- 1651, gericht tegen de handel met de Republiek, alle import in Engeland moest via Engelse
schepen gebeuren. Lokte de eerste engels-Nederlandse oorlog uit.
Acte van Seclusie
- 1654, Clausule bij verdrag van Westminster waarbij staten van holland beloofden nooit
Willem III als stadhouder aan te stellen. Niet gelukt, Willem III is toch stadhouder geworden
Aflaat
- Kwijtschelding voor god van straffen. Mensen konden deze kopen bij de kerk. Hierdoor
kwamen ze niet of korter in het vagevuur
Agrarische Revolutie
- Vanaf 1750, Tweede landbouwrevolutie, begon in Engeland en werd opgevolgd door de
industriele revolutie, vruchtwisseling, nieuwe gewassen, nieuwe landbouwwerktuigen
Anatomie
- Bestuderen van organen en orgaansystemen
Anglicaanse Kerk
- Kerk van Engeland, ontstaan uit missieactiviteiten van romeinse militairen en was eerst
verbonden met Rome, Na Hendrik VIII scheiding
Antiklerikalisme
- Stroming die zich keert tegen de invloed van de Clerus (geestelijkheid) op openbaar leven,
politiek en onderwijs. Sterk in Frankrijk 19 e eeuw
Arbeidsverdeling
- Arbeidsverdeling tussen landen, hangt samen met internationale specialisatie
Armada
- Spaans voor gewapende vloot, vloot waarmee Filips II Engeland wilde veroveren van
Elizabeth I
Atlantische revolutie
- Revoluties die liberale maatregelen uit de verlichting als doel hadden, grondwet,
parlimentare democratie, ook overzees (Amerika, curacao, Mexico)
Atlantische sprong
- Zoektocht naar nieuwe route Indië en China, handel met noordwest Europa,
Azteken
- Meso-Amerikaanse beschaving 1300-1521 in Mexico, uitgemoord door Spanjaarden
Barok
- Stijlperiode 1600-1750, overdaad van vorm en heftigheid van gevoelsuitdrukking
Bartholomeusnacht
- 1572, parijse bloedbruiloft (Hendrik IV en margaretha) waarbij er een massale moordpartij
op de hugenoten (Franse calvinisten) plaatsvond door radicale katholieken, maanden daarop
een golf van geweld door Frankrijk tegen hugenoten
Bastille
- Franse gevangenis gelegen in Parijs, bestormt op 14 juli 1789, begin Franse revolutie
Bataafse Republiek
- 1795-1806, gevormd naar Franse republiek + zusterrepubliek van frankrijk
Beeldenstorm
- 1566, op grote schaal vernietigen van heiligbeelden en andere heilige opbjecten van de
katholieken door de protestanten. Leidde indirect tot uitbreken 80 jarige oorlog en ontstaan
republiek.
Belgische Opstand
- 1830, tegen koning Willem I, leidde tot afscheiding zuidelijke provincies en onafhankelijkheid
van België
,Bill of Rights
- Eerste 10 amendementen van de grondwet VS
Boerenoorlog (protestantisme)
- 1524,25, in Duitsland, boeren kwamen in opstand tegen feodale onderdrukking, luthers
vrijheid van een christen was een argumtent, Luther was het er niet mee eens.
Boston Tea Party
- 1773, protest van amerikaanse kolonisten tegen britse overheid, hoge belasting op thee >
thee maar overboord. Centraal punt in Amerikaanse revolutie
Bourbons
- Huis Bourbon
Bourgeoisie
- De burgerij, sociale klasse van mensen in de middenklasse die hun macht of status ontlenen
aan hun vermogen, opleiding of werk. Anders dan de aristocratie (geboorterecht)
Bovenmaans
- Domein van het onveranderlijke en het goddelijke. Bestond uit ‘sferen’ die voorgesteld
werden als kristallen bollen waarin de planeten, de zon en de vaste sterren rondom de aarde
draaiden
Bureaucratisering
- Verambtelijking van aspecten in de samenleving door vele voorschriften en paperassen van
de bureaucratie.
Calvinisten
- Aanhangers van het calvinistische gedachtegoed
calvinistisch arbeidsethos
- Hard werken en sober leven
‘carpe diem’
- Pluk de dag
Celibaat
- Het niet huwen, kinderen krijgen en seks hebben van een geestelijke
Censuskiesrecht
- Kiesrecht voorbehouden aan personen die vermogend genoeg zijn om minimaal een bedrag
aan belasting te betalen
Centralisatie
- Streven naar een organisatie of natie die zo veel mogelijk vanuit een centraal punt, orgaan of
persoon bestuurd word
classicistische barok
- 1640-1720 terugkeer naar de klassieke romeinse/griekse voorbeelden
Coalitieoorlog
- 1792-1797, conflict tussen revolutionair Frankrijk en een bondgenootschap van Europese
mogendheden. NL was belangrijk strijdtoneel van de oorlog. Frankrijk bezette NL en NL werd
een Franse vazalstaat
Code Napoleon
- Ook wel code civil, burgerlijk wetboek van napoleon
Colbertisme
- Specifieke vorm van mercantilisme in Frankrijk, sterk gericht op ontwikkeling industrie en
handel maar agrarische buiten beschouwing lied, belangen koning voorop
Columbian Exchange
- Belangrijk in geschiedenis ecologie, landbouw en gewassen. Term voor de uitwisseling van
gewassen, ziekten en culturen tussen de oude en de nieuwe wereld in 1492
Comité du Salut Public/comité algemeen welzijn
- Regeringscomite, uitvoerend bewind tijdens de Franse revolutie/terreur
Communistisch Manifest
, - Geschreven door Karl Marx en friedrich engels, uiteenzeting van denkbeelden over hoe de
heilstaat tot stand moet komen.
Concilie van Trente
- 1545-1563, einde maken aan de wantoestanden binnen de katholieke kerk, priesters beter
opleiden, leer beter formuleren. contrareformatie
Concordaat van Worms
- 1122, sluit een periode van 50 jaar strijd tussen de Duitse keizer en de paus af
(investituursstrijd), beeindigd door Hendrik V en Calixtus II, paus zou bisschoppen benoemen,
keizer hoefde ze geen wereldlijke macht te geven
Congres van Wenen
- 1814-1815, na de val van napoleon gehouden door pruisen, Oostenrijk, Rusland en VK om
Europese vrede te regelen en vast te legen. Besluit naoorlogse grenzen, invoering
grondwetten en oprichting/opheffing middelgrote staten
Conservatisme
- behoudend
constitutie
- grondwet
constitutionele monarchie
- vorm van monarchie waarbij de positie van de monarch of regent in de grondwet is geregeld.
continentaal stelsel
- maatregel van napoleon die de handel tussen EU continent en GB verbood
contrareformatie
- katholieke reformatie, hervormingsbeweging binnen de katholieke kerk als tegenbeweging
reformatie. Poging het katholicisme nieuw leven in te blazen
contraremonstranten
- preciezen/gomaristen, calvinistische stroming, predestinatie, geen vrije wil om af te wijken
van het ‘ doel’, je kon er niks aan doen of je wel of niet naar de hemel ging
conquistador
- Spaanse term voor veroveraar
crisis van de feodaliteit
-
‘cuius regio, eius religio’
- Wiens gebied, diens religie
De “Ware Vrijheid”
- De ongedeelde vrijheid van de Hollandse regenten tijdens het eerste stadhouderloze tijdperk
(1650-1672)
Declaration of Independence
- Amerikaanse onafhankelijkheids verklaring, 4 juli 1776
Deductie
- Methode in de filosofie en logica waarbij de conclusie logisch onvermijdelijk volgt uit de
aannames.
Deïsme
- Theologische positie dat er wel een god of goden bestaan die het universum en de
natuurwetten geschapen hadden maar daarna verdween en het universum overliet aan haar
eigen wetten
Dertigjarige Oorlog
- 1618-1648. Oorlog in Europa. Hoofdoorzaken waren spanningen tussen katholieken en
gereformeerden en geostrategische motieven. Woedde vooral in heilige roomse rijk, Spaanse
Nederlanden en noord Spanje/Italië. Ook in Amerika en Afrika (eigenlijke eerste
wereldoorlog)
Directoire
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariekewinters1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen