Economie hst 9
9.1 Generaties
Bij het doorlopen van de levensfasen zijn er natuurlijk grote verschillen
tussen personen.
De manier waarop generaties met elkaar leven, is in de loop van de tijd
sterk veranderd :
1. In de 19e-eeuwse samenleving waren kinderen en hulpbehoevende
ouderen aangewezen op de werkende familieleden.
- de rol van de overheid was toen beperkt tot het regelen van het
openbaar bestuur en de veiligheid
- de ouders verzorgden hun kinderen in het vertrouwen dat de kinderen
later voor hen zouden zorgen, de werkenden generatie verzorgde zijn
ouders als die zorg nodig hadden.
* aan deze zorg in familieverband kwam geen geld te pas
Er werd dus geruild in natura en er vond daarbij ruilen over tijd plaats.
Ruilen over de tijd wordt ook wel intertemporele ruil genoemd.
Binnen families bestond een grote solidariteit tussen de generaties.
OMDAT elke nieuwe generatie de fasen van de levensloop doorliep, waren
aan het einde van het leven de ontvangen overdrachten aan zorg en
inkomen ongv. gelijk aan de verstrekte overdrachten.
In veel niet-westerse landen en bij veel allochtonen in NL doet zich deze
situatie nog steeds voor.
2. De geschetste situatie veranderde geleidelijk vanaf de 2e helft van
de 19e eeuw. De opkomende arbeidsbeweging dwong met behulp
van vakbonden (organisaties van werknemers) bij werkgevers en de
overheid maatregelen af om arbeidsomstandigheden en
bestaanszekerheid te verbeteren.
- de sociale wetgeving kwam op gang met de invoering van de
Wet op de Kinderarbeid in 1874, werken werd verboden voor kinderen
jonger dan 12 jaar
- voor mensen die geen inkomen hadden omdat ze zonder werk zaten
of ziek waren, kwamen er voorzieningen
3. Na de 2e Wereldoorlog werd de sociale zekerheid verder uitgebreid.
Een belangrijke stap was de invoering van de Algemene ouderdomswet
(AOW) in 1957, mensen van 65+ kregen een uitkering op het
bestaansminimum.
, 4. In de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw volgden wetten voor
werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en ziekte. Ook kwam er een
bijstandswet. De bijstand moest als een ‘vangnet’ voorkomen dat mensen
onder de armoedegrens terecht kwamen.
Deze wet heet nu de Wet Werk en Bijstand (WWB)
De samenleving waarin de overheid zorgt voor sociale zekerheid, wordt
verzorgingsstaat genoemd. De overheid heeft dan als taak mensen
zekerheden te bieden door in te grijpen in de inkomensverdeling en
de arbeidsomstandigheden.
De overheid bemoeit zich ook met de gezondheidszorg en het onderwijs.
De leerplicht wordt steeds langer waardoor onderwijs tot tenminste
18 jaar toegankelijk voor alle inkomensgroepen. Tot 18 jaar is er recht op
kinderbijslag en hoeft er in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs
geen schoolgeld betaald te worden.
In de verzorgingsstaat is de solidariteit tussen gezond en ziek, tussen jong
en oud en tussen rijk en arm niet langer gebaseerd op familieverbanden.
De overheid heeft een deel van de rol van de families overgenomen.
- de solidariteit is in wetten vastgelegd
Ruilen in natura = ruil waarbij goederen zonder tussenkomst van geld
rechtstreeks geruild worden tegen goederen
Ruilen over de tijd / intertemporele ruil = geld verdienen en uitgeven
gebeurt in verschillende periodes
Verzorgingsstaat = een samenleving waar de overheid iedereen een
aanvaardbaar bestaansminimum garandeert
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorvangolde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.