een stoma is een kunstmatige uitgang in het menselijk lichaam. De stoma wordt chirurgisch
aangelegd en verbindt een lichaamsholte met de buitenwereld. dit kan zijn voor ontlasting, urine, gal
of ademhaling.
Er zijn twee soorten stoma’s voor de ontlasting:
- Colostoma, waarbij de uitgang is aangebracht op de dikke darm.
- Ileostoma, waarbij de uitgang is aangebracht op de dunne darm.
Een stoma kan tijdelijk of blijvend zijn. Een tijdelijk stoma wordt bijvoorbeeld aangelegd om een
darmdeel rust te geven; een blijvend stoma bijvoorbeeld wanneer de gele dikke darm moet worden
weggehaald.
Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm in de huid van de buik.
Een colostoma moet worden aangelegd wanneer de ontlasting het lichaam niet van de anus kan
verlaten. Omdat een stoma geen kringspier heeft die de ontlasting binnenhoudt, kan er elk moment
ontlasting naar buiten komen. Wanneer de ontlasting de stoma verlaat, moet deze worden
opgevangen. Er zijn speciale opvangmaterialen en methoden om het opvangen van de ontlasting te
reguleren.
Een colostoma kan op verschillende delen van de dikke darm worden aangelegd: hoog of laag op de
darm. Ligt een stoma laag op de dikke darm en is dus alleen de endeldarm weggenomen, dan is de
ontlasting vrij dik. Is er groter of hoger gelegen stuk darm weggehaald, dan is de ontlasting die naar
buiten komt minder dik.
Enkelloops colostoma
Een stoma kan enkelloops of dubbelloops zijn
Een enkelloops stoma heeft een opening, er komt alleen ontlasting naar buiten. Het stuk darm dat
vanuit de endeldarm komt, is in deze situatie of helemaal verwijderd of het laatste stuk endeldarm is
dicht gehecht en ligt nog in de buikholte. In de laatste situatie kan mogelijk nog een hersteloperatie
worden uitgevoerd. Als een stuk endeldarm nog in de buikholte ligt, dan is het mogelijk dat via het
rectum slijm wordt afgescheiden.
Mensen met een eindstandig stoma kunnen aandrang ervaren.
Dubbelloops colostoma
Een dubbelloops stoma heeft twee openingen naast elkaar. Ui de ene opening komt de ontlasting, uit
de andere alleen slijm. Een tijdelijk stoma is vaak dubbelloops. Bij een dubbelloops stoma haalt de
chirurg een stuk van de darm door een opening in de buik naar buiten. Dat darmdeel wordt geopend
en in de buikwand gehecht. De darm heeft dan een soort omleiding. Zo wordt bijvoorbeeld een
nieuwe verbinding in de darm ontzien, waardoor de genezing beter kan verlopen. Het gebeurt ook
dat het stuk darm waar het slijm uitkomt onder de huid wordt gehecht, zodat er maar één opening
zichtbaar is. Dat lijkt het net een enkelloops stoma. Een dubbelloops stoma kan er uitzien als één
stoma met twee openingen of als twee aparte stoma’s
, Indicaties colostoma
Indicaties voor een colostoma zijn
- Tumoren
- Chronische darmontstekingen bijvoorbeeld de ziekte van Crohn (chronische ontsteking van
het maag-darmkanaal) en colitis ulcerosa (chronische ontsteking van de dikke darm)
- Aangeboren afwijkingen
- Darmpoliepen, diverticulitis (ontsteking van kleine uitstulpingen in de darm)
- Fistels ( abnormale verbindingen tussen twee holle organen, bijvoorbeeld de blaas en de
darm)
- Neurologische aandoeningen (multiple sclerose, dwarslaesie)
- Slechte darmfunctie
- Het tijdelijk moeten ontzien van de plaats waar een darm geopereerd is
- Incontinentie
- Ileus (afsluiting van de darm)
- Verwondingen aan de darm
Ileostoma
Een ileostoma wordt aangelegd als het nodig is om de hele dikke darm te verwijderen o tijdelijk te
ontzien. De ileostoma wordt dan meestal aan het eind van de dunne darm gebracht.
Soms kan het noodzakelijk zijn om nog eerder in de dunne darm een stoma aan te brengen. Hoe
minder dunne darm over is hoe meer invloed dit heeft op de gezondheid, omdat in dit deel van het
lichaam de voedingsstoffen worden opgenomen. Er is een groter risico op een tekort aan vocht,
kalium en zouten. Bij koorts en bij warm weer moet iemand met een ileostoma extra alert zijn op
zout- en vochtverlies.
Doordat de ontlasting niet meer door de dikke darm gaat, wordt deze niet meer ingedikt. Omdat de
stoma geen kringspier heeft, kan er op elk moment brijige tot dunne ontlasting via de stoma naar
buiten komen. Dit wordt opgevangen in een stoma zakje. Een ileostoma bevindt zicht meestal aan de
rechterkant van de buik onder de navel.
Enkelloops ileostoma
Bij een enkelloops ileostoma wordt het uiteinde van de dunne darm gehecht in de buikwand. De
dikke darm is dan of geheel verwijderd of gesloten in de buikwand achtergelaten. Het is mogelijk dat
de dikke darm als eindstandig colostoma in de buikwand wordt gehecht. Er is sprake van een
enkelloops ileostoma en een enkelloops colostoma. De verderop gelegen dikke darm kan alleen
worden gesloten als de toegang tot de anus open is. Het slijm dat in dit darmdeel wordt
geproduceerd moet namelijk het lichaam kunnen verlaten.
Dubbelloops ileostoma
Een dubbelloops ileostoma heeft twee openingen: één voor de ontlasting en één voor het slijm. Bij
een dubbelloops stoma haalt de chirurg een stuk van de darm door een opening in de buik naar
buiten. Dat darmdeel wordt geopend en aan de huid gehecht. De darm heeft nu een soort omleiding.
Het stuk darm waar geen ontlasting langs komt, blijft slijm produceren dat afgevoerd moet worden.
Dit slijm kan ook op de natuurlijke weg via de anus naar buiten komen. Dit lijkt dan op lichtgekleurde
ontlasting. Soms wordt het stuk darm waar het slijm uitkomt onder de huid gehecht, zodat maar één
opening ontstaat. Een dubbelloops stoma wordt soms tijdelijk, soms definitief aangelegd. Een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daphniapostolakis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.