Plan van Aanpak
Communicatie – Periode 3
Verpleegkundig voorlichtingsgesprek
NAAM STUDENT
HBO Verpleegkunde
Fontys Hogeschool – Eindhoven
Leerjaar 1 – 2020/21
,Inhoud
Theoretisch kader …………………………………………………………….……… blz. 3
Overzicht: plan van aanpak ……………………………………………..…..……… blz. 4
Uitwerking: plan van aanpak ………………………………………………..……… blz. 5
Overzicht: basis communicatieve vaardigheden ………………………….…… blz. 18
Uitwerking: basis communicatieve vaardigheden …………………………….. blz. 19
Overzicht: persoonlijke aandachtspunten aan hand de toets criteria ...….... blz. 27
Literatuurlijst ……………………...……….……………………………..………….. blz. 28
2
,Theoretisch Kader
In deze periode staat het voorlichtingsgesprek aan de zorgvrager in COM3 centraal.
De verpleegkundige geeft de zorgvrager voorlichting om hen zo goed mogelijk te informeren
hoe zij met hun zorgvraag of gezondheidsprobleem kunnen leren omgaan.
Door de informatievoorlichting is de zorgvrager mogelijk beter in staat om eigen keuzes te
treffen en om eigen verantwoordelijkheden te nemen. Echter, om tot dit effect te komen moet
de verpleegkundige aan een aantal voorwaardes voldoen tijdens het gesprek.
Als eerste voorwaarde moet de verpleegkundige openstaan. Zelf openstaan, zodat dit
empathie en een gehoord gevoel geeft bij de zorgvrager. En daarnaast moet de
verpleegkundige ervoor zorgen dat de zorgvrager zelf openstaat voor het krijgen van
informatie.
Als tweede voorwaarde moet de verpleegkundige ervoor zorgen, dat de zorgvrager de
informatie begrijpt. Is hier geen vakjargon gebruikt, is de gegeven informatie op het juiste
niveau gegeven, etc.?
Als derde voorwaarde dient de verpleegkundige de zorgvrager te motiveren tot verandering.
Dit zorgt ervoor, dat de zorgvrager daadwerkelijk een verandering WIL in haar of zijn
gezondheidstoestand of zorgvraag.
Als vierde voorwaarde dient de verpleegkundige de zorgvrager aan het “doen” te zetten. Dit
kan een verandering in de coping/leefstijl/gezondheidstoestand zijn. Doch, om de zorgvrager
daadwerkelijk aan het “doen” te zetten moet verpleegkundige alle bovenstaande
voorwaardes eerst volbracht hebben.
De laatste voorwaarde is, dat de verpleegkundige de zorgvrager stimuleert om te blijven
doen. Wederom kan dit alleen bereikt worden als de verpleegkundige alle bovenstaande
voorwaardes weet te behalen bij de zorgvrager.
Bij deze laatste voorwaarde kan de verpleegkundige ook nagaan of de zorgvrager het advies
daadwerkelijk uitvoert en volhoudt volgens voorschrift.
Tot slot kan men concluderen, dat een voorlichtingsgesprek meerdere doelen kan hebben.
De belangrijkste doelen van een voorlichtingsgesprek zijn: de juiste informatie geven (hier
staat centraal: belangrijkste informatie, bruikbaarste informatie, begrijpbare informatie,
informatie bekijken en betrouwbare informatie geven = 5B’s), het bevorderen van
zelfmanagement, het stimuleren van therapietrouw en een gedragsverandering in gang
brengen (van der Burgt & Mol, 2020).
3
,Overzicht: plan van aanpak
Voorbereiding
• Vorige taken wegleggen
• Zorgen voor een goede conditie
• Inlezen dossier
• Ruimte inrichten
Inleiding
• Naam van zorgvrager checken
• Voorstellen: naam, achternaam, functie en eventueel collega
• Aanleiding bespreken
• Verwachtingen van zorgvrager in kaart brengen
• Doel van het gesprek samen opstellen
• Agenda opstellen en tijd afspreken
Kern
1. Stap openstaan: Contact met de zorgvrager
2. Stap openstaan: Behoeften van de zorgvrager
3. Stap openstaan: Emoties en verwerking van belastende informatie
4. Stap openstaan: Erkenning geven en aansluiten bij beleving van zorgvrager
5. Stap begrijpen: De eerste B: belangrijk
6. Stap begrijpen: De tweede B: bruikbaar
7. Stap begrijpen: De derde B: begrijpelijk
8. Stap begrijpen: De vierde B: informatie bekijken
9. Stap begrijpen: Afstemmen en aansluiten bij de zorgvrager
10. Stap begrijpen: Vaststellen wat de zorgvrager al weet
11. Stap begrijpen: Controleren of de zorgvrager de informatie heeft begrepen
12. Stap begrijpen: Belangrijkste informatie benadrukken
13. Stap begrijpen: De vijfde B: betrouwbare informatie geven
Afsluiting
• Aangeven dat einde gesprek nadert
• Slotsamenvatting
• Prangende vragen
• Vangnet bieden
• Doel behaald
• Vervolgafspraak
• Afscheid nemen
4
, Uitwerking: plan van aanpak
Voorbereiding
Vorige taken wegleggen
Hoe? De voorgaande taken en onopgeloste
zaken voor latere verwerking aan de kant
leggen.
Waarom belangrijk? Dit zorgt ervoor, dat het volgende consult
niet beïnvloedt raakt.
Effect? Dit heeft als effect, dat het gesprek gericht
is op de zorgvrager. Het gesprek krijgt
betere uitkomsten door volledige aandacht
van de verpleegkundige. Eventuele
klinische fouten kunnen verhinderd worden.
Bron? Bladzijde 58 van (Silverman, Kurtz, &
Draper, 2017)
Zorgen voor een goede conditie
Hoe? Ervoor zorgen dat de verpleegkundige in
goede conditie is.
Persoonlijke toevoeging: Even ontspannen
& kop koffie drinken
Waarom belangrijk? Honger, warmte, vermoeidheid kunnen de
concentratie verminderen van de
verpleegkundige. Dit belemmerd het
consult.
Effect? Een slechtere conditie zorgt dus voor een
afname van de concentratie. Dit heeft weer
als gevolg, dat het consult niet optimaal kan
worden afgenomen (=stoorfactor).
Bron? Bladzijde 58 van (Silverman, Kurtz, &
Draper, 2017)
Inlezen dossier
Hoe? “Naar behoeften voorbereiden door
aantekeningen te lezen, resultaten op te
zoeken of over de anamnese van de
zorgvrager na te denken.” (Silverman,
Kurtz, & Draper, 2017)
Waarom belangrijk? De gedachten zullen hierdoor uitgaan naar
het huidige consult.
Effect? Hierdoor is de verpleegkundige in staat
meer gerichte vragen te stellen. Het consult
zal welmogelijk een beter beloop hebben.
Bron? Bladzijde 58 van (Silverman, Kurtz, &
Draper, 2017)
5