Een samenvatting/belangrijke aantekeningen voor het tentamen formeel en materieel strafrecht in de K2. Ik heb aan de hand van deze samenvatting een 9.2 gehaald voor het tentamen.
Strafuitsluitingsgronden, voorwaardelijke opzet, deelnemingsvormen, stappenplannen en jurisprudentie komen aan bod.
Tentamen Formeel en Materieel strafrecht
BEGRIPPEN
Absolute theorie
Bij de absolute theorie wordt er rechtvaardiging gezocht van de straf in de vergelding. Er
wordt gestraft, omdat een misdaad is gepleegd. De dader verdient de straf. Het doel hiervan
is dus vergelding.
Relatieve theorie
De relatieve theorie kan je onderverdelen in:
1. Generale preventie: hierbij gaat het om de afschrikwekkende werking die de straf in
het algemeen uitgaat. Het doel is om te voorkomen dat ANDEREN de wet
overtreden. De generale preventie richt zich dus op het voorkomen van het plegen
van misdaden op iedereen in de samenleving.
2. Speciale preventie: hierbij is het doel om te voorkomen dat de dader recidiveert (in
herhaling valt). Er wordt dus gestraft zodat de dader in de toekomst niet meer het
strafbare feit zal begaan. De speciale preventie richt zich dus op het voorkomen van
het plegen van misdader bij de dader.
Nulla poena sine praevia lege poenali (legaliteitsbeginsel)
Hier kunnen 4 subregels uit worden afgeleid:
1. De straf moet berusten op een wet in formele zin: de straf moet berusten op een
in de Nederlandse taal geschreven wet die is gemaakt door een formele wetgever;
2. Het verbod van terugwerkende kracht: de wettelijke strafbepaling moet aan het feit
zijn voorgegaan. De wetgever mag dus niet met terugwerkende kracht gedragingen
strafbaar stellen en de rechter mag de strafbepaling niet toepassen op feiten die voor
de inwerkingtreding van de wet zijn voorgevallen;
3. Het bestimmtheisgebot of het lex cetra-beginsel: van de wetgever wordt geëist
dat hij de strafbare feiten en de straffen daarop zo nauwkeurig mogelijk beschrijft.
Dus geen vage bepalingen toegestaan;
4. Het verbod van analogie: er mag niet teveel worden afgeweken van de normale
betekenis van een woord. Alleen gedragingen die onder de wettelijke omschrijvingen
kunnen worden geschaard, zijn strafbaar.
Strafbaar feit
1. Menselijke gedraging: er moet sprake zijn van een gedraging door een persoon. Van
verwijtbaarheid is pas sprake als de dader de mogelijkheid had zich anders te
gedragen dan hij deed. Er moet een gewenste spierbeweging nodig zijn of de
betrokkene moet in staat zijn geweest om een gewenste spierbeweging te verrichten;
2. Delictsomschrijving;
3. Wederrechtelijkheid: de gedraging moet in strijd zijn met het recht, dus de gedraging
moet wederrechtelijk zijn;
4. Schuld: er moet sprake zijn van verwijtbaarheid van de wederrechtelijkheid.
Verstekverlening, artikel 280 Sv
Wanneer een strafzaak buiten de aanwezigheid van de verdachte wordt behandeld is er
sprake van een behandeling bij verstek. De verdachte is dan niet ter zitting verschenen.
, Een rechter mag niet zomaar overgaan tot een behandeling bij verstek. De voorwaarden
waar hij naar moet kijken zijn:
- Is de dagvaarding nietig?
- Is er sprake van een gemachtigde advocaat?
- Is er een niet-gemachtigde advocaat die toch verweer mag voeren?
Indien er geen sprake is van een nietige dagvaarding, noch een gemachtigde advocaat of
een niet-gemachtigde advocaat onder bijzondere omstandigheden, dan spreekt de rechter
het verstek tegen de verdachte uit. De verstekverlening kan vervallen worden verklaard als
de verdachte en/of diens gemachtigde advocaat alsnog verschijnt, artikel 280 lid 2 Sv.
wanneer de verstekverlening alsnog vervalt, begint het hele onderzoek ter terechtzitting
opnieuw.
Wanneer de voorzitter wil dat de verdachte toch verschijnt, kan hij:
- Het bevel geven dat de verdachte in persoon zal verschijnen op grond van artikel 258
lid 2 Sv.
- Bij het bevel tot verschijning de medebrenging van de verdachte bevelen op grond
van artikel 278 lid 2 Sv. in dit geval zal de politie de verdachte ophalen.
Preliminaire verweren
Wanneer overduidelijk dient te worden aangenomen dat de dagvaarding nietig is, een
onbevoegde rechter voorzit of het OM niet-ontvankelijk is, lijkt het overbodig om een volledig
onderzoek ter terechtzitting te houden. Overbodig omdat op grond van artikel 348 Sv de
rechter dan nooit meer toekomst aan een veroordeling of vrijspraak.
Om deze gang van zaken te voorkomen kent de wet de figuur van preliminair verweren op
grond van artikel 283 Sv.
De verdachte of zijn raadsman is bevoegd een preliminair verweer direct na de bevraging
van de personalia van de verdachte voor te dragen en toe te lichten op een zitting.
Verschoningsrecht
Soms hoeft een getuige, wanneer hij in een bepaalde relatie tot de verdachte staat, van de
wet geen antwoord te geven op vragen die hem worden gesteld.
De gronden waarop een getuige zich kan verschonen staan opgesomd in de bepalingen van
de artikel 217-219b Sv.
Rechters en opsporingsambtenaren zijn in beginsel niet verplicht om personen te wijzen op
het feit dat zij verschoningsrecht hebben.
Verschillende typen verschoningsrecht
- Verschoningsrecht wegens verwantschap, artikel 217 Sv: de achterliggende
gedachte van dit verschoningsrecht ligt in het belang dat familie- en huwelijksrelaties
tussen de getuige en de verdachte niet in gevaar mogen worden gebracht;
- Professioneel verschoningsrecht, artikel 218 Sv: kan worden ingeroepen voor
degenen die uit hoofde van stand, beroep of ambt, tot geheimhouding zijn verplicht;
- Verschoning wegens gevaar voor veroordeling, artikel 219 Sv: wanneer een getuige
door het beantwoorden van vragen zichzelf, zijn naaste verwachten of zijn
echtgenoot in gevaar brengt ten aanzien van een mogelijke veroordeling.
__________________________________________________________________________
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anouklooijmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
