1.1 Soeverein: staat die op bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste gezag
uitoefent en het monopolie van geweldsuitoefening heeft
Democratie: het volk mag kiezen/stemmen:
- directe democratie: referendum
- indirecte democratie volksvertegenwoordiging
Kenmerken: - individuele vrijheid
- burgers hebben politieke grondrechten (verkiesbaar stellen en kiezen)
- bevoegdheden van de trias politica liggen vast in de grondwet
● wetgevende, rechtsprekende en controlerende macht
- onafhankelijke rechtspraak
- persvrijheid
Volksvertegenwoordiging: mensen die de mening van de burgers verwoorden in politiek
Representatieve/ indirecte democratie: het volk kiest de vertegenwoordigers die de
beslissingen nemen en ook wel eens verantwoording moeten afleggen over hun beleid, wat
praktischer is: minder mensen die zich kunnen verdiepen in onderwerpen
Rechtsstaat: rechten vd burgers worden beschermd en staan in een wet
Parlementaire democratie: verschillende partijen waar de burgers op kunnen stemmen
Politiek: het maken van keuzes waaraan allen in een staat zijn verbonden
efficiënt besturen: je kijkt naar doelmatig resultaat
maximale participatie: proces van democratische besluitvormingen met een goede
afweging van alle belangen
Presidentieel stelsel: volk kiest een parlement en een president, die veel bevoegdheden
kent
Constitutionele monarchie: staat met koning wiens macht beperkt wordt door een
grondwet
Regering: koning en ministers
Kabinet: ministers en staatssecretarissen
Parlement: Staten-Generaal, eerste en tweede kamer
Spindoctor: imago-adviseur van een kandidaat
Mediacratie: de media heeft veel invloed
Dualisme: duidelijke taakverdeling tussen parlement en regering door trias politica
In een dictatuur ligt alle macht in een kleine groep. Ze kennen een ideologie (communisme),
religie (theocratie) of militaire dictatuur. Kenmerken:
- kleine individuele vrijheid
- nauwelijks politieke vrijheid
- veel overheidsgeweld
- geen onafhankelijke rechtspraak, rechters zijn aanhangers van de overheid
- censuur en propaganda
- oppositiepartijen verboden
- leger is belangrijk
- verkiezingsfraude
Ideologie: samenhangend geheel van ideeën over de mens en de gewenste inrichting van
de samenleving. Het gaat vooral om
- normen en waarden
- sociaaleconomische verhoudingen:
● links (actieve overheid en gelijkheid)
, ● rechts (passieve overheid, verantwoordelijkheid bij de burgers)
We onderscheiden progressief (vooruitstrevend) en conservatief (behoudend)
Soorten ideologieën:
● liberalisme: VVD
- persoonlijke en economische vrijheid
- komt op voor individu en bedrijfsleven
- terughoudende overheid
- (vrijemarkteconomie, rechts)
● socialisme: SP
- gelijkwaardigheid
- bescherming van zwakkeren
- sturende overheid op sociaal economisch gebied
- (links, solidair)
● confessionalisme: CDA
- geloof
- naastenliefde
- conservatief
- aanvullende rol overheid
- (midden, zorg voor kwetsbaren)
● populisme: PVV
- afkeer tegen gevestigde orde
- nationalistische standpunten
- vooral praatjes
Verder: pragmatisme: denkt na, ecologisme: milieu, kosmopolitisme: geglobaliseerde
wereld, nationalisme: binnen je eigen grenzen
Een politieke partij bestaat uit een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over een
ideale samenleving. Soorten partijen:
● volgens ideologie; socialisme, confessionalisme, liberalisme
● one-issue partij: 50+, partij voor de dieren
● niet-democratische partij: verboden
● populisme, kosmopolitisme, pragmatisme, ecologisme, nationalisme
Functies van politieke partijen:
- integratie van ideeen: wensen en eisen van veel mensen worden gebundeld
- articulatie: verwoorden wat er in de samenleving leeft en dat op de agenda zetten
- informatie: kiezers informatie geven over hun standpunten
- participatie: burgers proberen te interesseren om zelf actief mee te doen
- selectie van kandidaten:voor functies als Kamerlid, minister etc
Maatschappelijke veranderingen:
1. na 1950 → ontzuiling (uit de gelovige zuil men krijgt meer identiteit) → zwevende
kiezers (wisten niet waar ze op gingen stemmen)
2. ledenverlies:
● moeilijk om leden te vinden
● afspiegeling van de bevolking neemt af
● witte boorden politiek: witte mensen met geld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauravos3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
