H1 Welvaart: mate waarin mensen over middelen beschikken om hun behoeften te vervullen
welzijn: mate waarin mensen tevreden zijn over hun lichamelijke en geestelijke gezondheid
Verzorgingsstaat: de overheid bemoeit zich actief met de welvaart en het welzijn van haar
inwoners. Functies:
1) verzorgen (ziekenhuizen, verpleeghuizen)
2) verzekeren (uitkeringen bij werkloosheid) → sociale zekerheidsstelsel verzekert je
van een inkomen bij ziekte, ouderdom
3) verheffen (kans op ontplooiing, onderwijs)
4) verbinden (sociale ongelijkheid verminderen, sociale cohesie)
Gebaseerd op het solidariteitsprincipe: bereidheid om risico’s te delen.
Collectief goed: niemand wordt uitgesloten, ook niet als je niet meewerkt (dijken)
Bij een verzorgingsstaat draait het om sociale grondrechten: werkgelegenheid,
volksgezondheid, sociale zekerheid maar ook om plichten zoals de sollicitatieplicht, anders
krijg je geen uitkering, ook betaal je verplicht premies voor de AOW en de
basiszorgverzekering.
3 soorten verzorgingsstaten, allemaal gebaseerd op solidariteit en gelijke kansen:
- sociaaldemocratisch (scandinavisch)
● gelijkheid
● overheid grote rol bij leveren goederen en diensten
- liberaal (angelsaksisch)
● beperkte rol overheid
● verantwoordelijkheid en vrijheid
- corporatistisch: mengsel
● gezin is belangrijk
● vrije markt wordt flink ingeperkt
● harmonieuze samenwerking: overheid, werkgevers en -nemers
Planeconomie: gelijkheid, overheid beheert productiemiddelen voor eerlijke verdeling, goed
onderwijs en opvang, arbeidsparticipatie van vrouwen hoog.
Vrijemarkteconomie: vrijheid, overheid grijpt niet actief in op de economie, lage belastingen
en duur onderwijs
H2 Eerste helft van de 19e eeuw was de overheid liberaal. Vrije markt, zwakken geholpen
door liefdadigheid.
Nederland was een nachtwakersstaat: de overheid beperkt zich tot het handhaven van de
openbare orde en veiligheid.
In 1854 kwam de armenwet: niet-kerkelijke hulpbehoevenden kregen recht op steun
Hierna kwamen andere sociale verzekeringen en werden de risico's van arbeid erkend.
1874: Kinderwetje van Van Houten, liberaal, verbood kinderarbeid
1901: leerplicht. Elr ontstond dus inzicht dat gezonde arbeiders beter presteren.
De staat moest volgens alle politieke partijen ingrijpen op de vrije markt:
- katholieken en protestanten wilden zwakkeren beschermen en christenen waren
bang voor een sociale revolutie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauravos3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.