Hoofdstuk 1
De plaats van het personen- en familierecht in het recht
Het recht bestaat uit 5 rechtsgebieden
- staatsrecht
- bestuursrecht
- strafrecht
- burgerlijk recht
- internationaal recht
In boek 1 van het burgerlijk wetboek staat het personen- en familierecht.
Met het personen- en familierecht zitten we in het burgerlijk recht.
Je hebt 3 verschillende rechten binnen het burgerlijk recht:
Vermogensrecht: beschrijft de rechtsrelaties tussen burgers onderling. Zoals
tussen de koper en verkoper, huurder en verhuurder en werknemer en
werkgever. Dit zijn zakelijke relaties, want ze hebben een bepaalde economische
waarde.
Rechtspersonenrecht: dit zijn ondernemingen en instellingen die een
zelfstandig leven leiden in het recht. Voorbeelden van rechtspersonen zijn de
naamloze vennootschap, de besloten vennootschap, de stichting en de
vereniging. Rechtspersonen kunnen zelf eigenaar zijn van een gebouw, als
verkoper of verhuurder optreden en bijvoorbeeld mensen in dienst nemen.
Personen- en familierecht: beschrijft de familierechterlijke relaties. Dit zijn de
juridische relaties tussen familieleden en tussen echtgenoten. Als het in het
personen- en familierecht om personen gaat, gebruikt de wet de tem natuurlijke
personen om daarmee duidelijk te maken dat het om mensen van vlees en bloed
gaat.
1
, Hoofdstuk 2
Geboorte, overlijden en naam
Een ongeboren kind wordt al als persoon gezien als dit in zijn voordeel is volgens
het recht, maar een kind dat dood ter wereld komt, wordt voor het recht geacht
nooit te hebben bestaan.
Van elke geboorte en elk overlijden moet aangifte worden gedaan bij de
burgerlijke stand van de gemeente waar de geboorte of het overlijden heeft
plaatsgevonden.
Van de geboorte van een kind moet binnen 3 dagen na de bevalling aangifte
worden gedaan bij de burgerlijke stand van de gemeente waar de bevalling heeft
plaats gevonden. De vader is verplicht om aangifte te doen, de moeder is
daartoe niet verplicht, maar wel bevoegd (art. 1:19e BW).
Voor een langdurig vermiste kan de rechtbank een rechtsvermoeden van
overlijden afgeven. De wachttijd daarvoor is in principe 5 jaar. Er geldt een veel
kortere wachttijd van een jaar als de omstandigheden het waarschijnlijk maken
dat de vermiste persoon is overleden bijvoorbeeld na een vliegtuigongeval, een
oorlog, een natuurramp of een schipbreuk.
In de Basisregistratie Personen legt de gemeente persoonsgegevens van de
inwoners van de gemeente vast. Het bestand is gekoppeld aan de bestanden van
alle andere gemeenten, zodat de gemeenten onderling hun gegevens kunnen
uitwisselen, bijvoorbeeld na een verhuizing. De Basisregistratie Personen van een
gemeente bevat onder andere de volgende gegevens:
- de naam, geboorteplaats en geboortedatum van de inwoner.
- het administratienummer dat de gemeente de inwoner toekent.
- het Burgerservicenummer van de ingeschreven inwoner.
- het adres en de datum van inschrijving.
- de burgerlijke stand van de inwoner (alleenstaand, gehuwd enz).
De Wet basisregistratie personen (Wet BRP) geeft de regels voor de
Basisregistratie Personen.
Elke gemeente heeft een wettelijke plicht (art. 1:17 BW) om registers van de
burgerlijke stand bij te houden. In deze registers worden akten bewaard die door
de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn opgemaakt naar aanleiding van
belangrijke familierechterlijke gebeurtenissen die in de gemeente hebben
plaatsgevonden. Zo zijn er akten van:
- geboorte.
- erkenning en ontkenning van het vaderschap.
- aangifte van het huwelijk en aangifte van het geregistreerd partnerschap.
- huwelijk en geregistreerd partnerschap.
- inschrijving van een rechterlijke uitspraak waarin het huwelijk of het
geregistreerd partnerschap in ontbonden, en inschrijving van de beëindiging van
het geregistreerd partnerschap met wederzijds goedvinden.
- overlijden.
Is een akte eenmaal opgemaakt, dat wordt dit stuk veel gevallen opgenomen in
een van de registers van de burgerlijke stand Art. 1:17 BW noemt als registers:
- het geboorteregister.
- het huwelijksregister.
- het register van geregistreerde partnerschappen.
- het register van overlijden.
2
, De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt akten op van familierechterlijke
gebeurtenissen die in de gemeente plaatsvinden. Deze akten worden verzameld
in een register. Een uittreksel uit de akte geldt als bewijs van de in de akte
beschreven gebeurtenis.
Een kind draagt de achternaam van een van zijn ouders. De ouders mogen
kiezen welke van hun achternamen ze aan hun kinderen doorgeven. Deze keuze
moeten de ouders voor of bij de aangifte van de geboorte van hun eerste kind
maken. Kunnen ze geen keuze maken dan krijgt het kind de achternaam van de
vader. Een kind dat alleen een juridische moeder heeft draagt haar achternaam.
De achternaam kan bij koninklijk besluit worden gewijzigd als:
- de naam bespottelijk is of zeer veel voorkomt.
- de naam niet-Nederlands is en toebehoort aan een vreemdeling die de
Nederlandse nationaliteit krijgt.
- een minderjarige de naam wil dragen van degene die hem feitelijk verzorgt en
opvoedt, of de naam wil dragen van de andere leden van het gezin waartoe hij
behoort.
Er zitten wel regels aangebonden. Regels zijn afhankelijk van zijn leeftijd.
Is het kind nog geen 12 jaar dan gelden de regels dat beide ouders instemming
met het verzoek en degene wiens naam het kind gaat dragen, het kind minstens
al vijf jaar heeft verzorgt.
Is het kind 12 jaar of ouder dan gelden de regels dat het kind zelf de
naamswijziging wilt en dat degene wiens naam het kind gaat dragen, het kind
minstens al 3 jaar heeft verzorgt.
De ouders kiezen een voornaam voor hun kind. Voor een verandering van de
voornaam moet een verzoek bij de rechtbank worden ingediend.
In Art. 1:4 BW stelt dat ieder de voornamen draagt die hem in zijn geboorteakte
zijn gegeven. Daarmee geldt de geboorteakte als bewijs van de namen die
iemand heeft. In bijna alle gevallen kiezen de ouders de voornamen voor hun
kind.
De ambtenaar van de burgerlijke stand kan een voornaam weigeren zodra deze
ongepast zijn of lijken op een achternaam. Het gebeurd zelden dat de ambtenaar
van de burgerlijke stand een naam weigert op te nemen in de geboorteakte.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karlijnvandamme. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.