Onderzoeksrapport voor het toenmalige vak WAR. Dit vak heeft in de huidige tijd een andere naam maar de opzet is hetzelfde. Beoordeeld met een 8,5 door de docent. Rapport over de economische sector van een gegeven regio.
Auteur: Christian Janssen Datum: 22 maart 2013
Studentnummer 3843319 Docent: J. Minnema
I. Inleiding
In dit paper wordt de regio Landerd, Mill & Sint Hubert en Uden, drie verschillende gemeenten
gelegen in het noordoosten van Noord-Brabant, vergeleken met Nederland op basis van
verschillende economische aspecten. Zo wordt er gekeken naar de arbeidsmarkt, waarbij er
verschillende kenmerken van de beroepsbevolking worden uitgelicht. Hierna wordt dieper ingegaan
op de forensenstromen van en naar de regio.
Het onderzoek wordt uitgevoerd over de periode 2001-2011. Wanneer er over ‘de afgelopen tien
jaar’ wordt gesproken, wordt daarmee deze periode bedoeld. Bij sommige aspecten van het
onderzoek staan er slechts cijfers op Centraal Bureau voor de Statistiek [CBS] Statline voor
gemeenten met >10.000 inwoners. Hierbij zal dan, in plaats van de regio, Uden worden vergeleken
met Nederland.
Om het onderzoek enige richtlijn te geven wordt er gewerkt aan de hand van een centrale vraag,
waarna deze in de conclusie wordt beantwoord. De centrale vraagstelling luidt:
Wat is de omvang, samenstelling en ontwikkeling van de werkgelegenheid in de regio in
vergelijking met tien jaar geleden, wat is nu de samenstelling van de beroepsbevolking en wat
zijn de belangrijkste forenzenstromen?
II. Omvang en samenstelling van de werkgelegenheid (op bedrijfstakniveau)
§ 1: Werkzaamheden in de regio
In de regio Landerd, Mill & Sint Hubert en Uden zijn de hoofdkantoren van twee Nederlandse
bedrijven gevestigd. Schoenenreus werd in 1969 opgericht te Uden: een schoenenwinkel met meer
dan 200 vestigingen in de Benelux (Schoenenreus, 2013). Begin jaren ’80 werd de firma Beter Bed
opgericht, eveneens in Uden. Deze slaapspeciaalzaak telt ruim 1100(!) winkels, verspreid over
Europa. Ruim 80 daarvan zijn gesitueerd in Nederland (Beter Bed, 2013).
Dat bijna een derde van de bevolking in de regio werkzaam is in de bedrijfstak Handel, Vervoer
en Horeca is te danken aan het feit deze twee grote bedrijven hun hoofdkantoor in de regio hebben
gesitueerd. Beide bedrijven hebben met de vele vestigingen uiteraard veel mankracht nodig om de
distributie van de bedrijven goed te laten verlopen, alsmede de logistiek te regelen. Hoewel in de
regio een arbeidsoverschot aanwezig is in de bedrijfstak Handel, Vervoer en Horeca is een
zwaartepunt in deze tak geen bijzonder fenomeen: In Nederland werkt ook ruim een kwart van de
bevolking in de genoemde bedrijfstak (tabel 1).
Hoewel bij de meeste bedrijven de fysieke arbeidsproductie wordt verlegd naar de derde wereld,
is er in de regio nog altijd een opvallend arbeidsoverschot in de nijverheidstakken. Hierbij moet
worden vermeld dat ook hier het overschot de afgelopen 10 jaar afgenomen is. Het overschot in
deze bedrijfstakken zorgt ervoor dat (vooral) in de commerciële sector ten opzichte van Nederland
relatief velen malen minder mensen werkzaam zijn (tabel 1).
,Tabel 1: Locatiequotiënten in de regio Landerd, Mill & Sint Hubert ten opzichte van Nederland (2001
en 2011)
Bron: CBS Statline, 2013
§ 2: Arbeidsontwikkeling in de regio
Statistisch gezien is de ontwikkeling van het aantal werknemers met een groei van 3% in de
periode 2001-2011 minder snel geweest dan in Nederland (5%). In de regio zijn er in de afgelopen 10
jaar 715 banen (verdeeld over alle bedrijfstakken) minder bijgekomen dan verwacht, wanneer de
arbeidsontwikkeling van de regio wordt gemeten aan die van de Nederlandse. Een reden hiervoor is
de andere verdeling over de bedrijfstakken. Ongeveer 40% van de uitgebleven 715 banen is te wijten
aan deze locale component. In paragraaf 1 werd het zwaartepunt in de nijverheidssectoren
uitgelicht: bekend is dat de sectoren momenteel aan het krimpen zijn in Nederland. Dat het aanbod
van banen in de regio met 715 eenheden minder groeide dan de Nederlandse schaal is grotendeels
te wijten aan de krimp in deze nijverheidssector. Het grootste deel (60%) moet worden
toegeschreven aan het locale component. Dit heeft ongetwijfeld ook te maken aan het feit dat de
regio ondergesneeuwd wordt door grote steden als Den Bosch en Nijmegen (zie tabel 2 in de bijlage).
III. Beroepsbevolking
§ 1: huidige omvang en samenstelling van de beroepsbevolking
Zoals aangehaald in de inleiding wordt in deel III van dit paper alleen de gemeente Uden
vergeleken met Nederland, omdat dit de enige gemeente uit de regio is met meer dan 10.000
inwoners.
In de afgelopen 10 jaar in Uden is het aandeel ouderen toegenomen maar wordt dit opgevangen
doordat er in Uden relatief veel mensen geboren worden. Wanneer naar de Nederlandse bevolking
wordt gekeken is te zien dat ook hier het aandeel ouderen toeneemt. Echter, wordt dit niet
gecompenseerd door het aantal geborenen wat lijdt tot vergrijzing van de bevolking. In Uden werken
evenals in Nederland veel meer mannen dan vrouwen. In Uden zijn de afgelopen 10 jaar het aandeel
werkende vrouwen in relatieve zin toegenomen (in absolute zin is het aandeel afgenomen omdat er
het aandeel vrouwen op middelbare leeftijd afgenomen is in de periode 2001-2011). Als dit wordt
vergeleken met de Nederlandse ontwikkeling zijn hier geen noemenswaardige verschillen aan te
tonen (Figuur 1a-d)
, Figuur 1: bevolkingspiramides met daarbij het aandeel werkende personen van de totale bevolking:
A=Uden 2001, B=Uden 2011, C=Nederland 2001 en D=Nederland 2011
Bron: CBS Statline, 2013
Wat opvalt in Uden is dat het aandeel mannen op middelbare leeftijd fors afneemt. In
Nederland neemt het aandeel eveneens af alleen is deze afname ogenschijnlijk minder. De
participatie van dit aandeel mannen op middelbare leeftijd is daarentegen licht toegenomen in de
afgelopen 10 jaar. Wanneer in Uden de jongeren worden uitgelicht is te zien dat de meerderheid van
de mensen die toetreden tot de beroepsbevolking (leeftijd 15-20) zowel in het jaar 2001 als 2011 een
baan heeft (NB. hierbij worden de mensen die op latere leeftijd toetreden tot de arbeidsmarkt buiten
beschouwing gelaten). Relatief gezien ligt de participatie van de jongeren in Uden op driekwart (van
de 15-20 jarige bevolking). In Nederland ligt de participatie van jongeren in de arbeidsmarkt slechts
op de helft. Deze uitspraken over de participatie gelden voor zowel de mannelijke als de vrouwelijke
jongeren (figuur 1a-d). Verklaring voor dit verschijnsel moet worden gezocht in de afkomst van de
bevolking. Allochtone jongeren kunnen in Nederland veel moeilijker aan een baan komen dan
autochtone jongeren: de werkloosheidspercentages onder allochtone jongeren zijn hoger dan onder
autochtone jongeren (NOS, 2013). Aan dit gegeven zijn de verschillen in arbeidsparticipatie onder
jongeren te wijten: In Uden is nog geen 10% van de bevolking allochtoon (in 2011), waar dit in
Nederland ruim 20% is (CBS Statline, 2013).
IV. Forensen
§ 1: Forensenstromen van en naar de regio
Het zwaartepunt van de werkzame bevolking in de regio Landerd, Mill & Sint Hubert en Uden ligt
vooral in het noordoosten van Noord-Brabant. Voor het gemak is er bij de indeling naar
forensenstromen vanuit de regio gebruik gemaakt van coropregio’s in Noord-Brabant. 9% van de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chrisbosuil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
