Inleiding Recht – Rechtsgeschiedenis
2000 jaar rechtsgeschiedenis
- Rechtsgeschiedenis van Europa
Begon bij de romeinen
Twaalftafelenwet; het recht stond niet op papier
Het recht werd wel opgeschreven maar niet bekend gemaakt aan het volk
De uitleggers van deze regels waren de eerste juristen
Keizer Justinianus is een van de belangrijkste personen in de rechtsgeschiedenis
Codex Justinianus oftewel de wet; alle oude wetten gelden niet meer zodra er een
nieuwe wet wordt ingesteld
- Europa in de middeleeuwen
De romeinse rechten waren voor een groot deel vergeten door de jaren heen
In het christendom bestond nog wel romeins recht
Karel de Grote bracht het romeinse recht weer terug onder het volk; hij zag
zichzelf als opvolger van de romeinen
Rond 1100 begon men in Bologna met voorzichtige stappen met professionele rechtsscholen
op het vaste land.
Er kwam behoefde aan hooggeleerde voor bijvoorbeeld handelsregels en wetten
Betrouwbare bronnen werden erg belangrijk in deze tijd
- Het strafrecht in de geschiedenis
Straffen werden bijna altijd openbaar opgelegd; hiermee werd angst uitgezaaid
Het gaat hier bijna altijd om lijfstraffen
De doodstraf moest herhalen voorkomen
God kon als bewijs worden opgedaan
- Franse revolutie
Napoleon was de dictator die aan de macht was; de Franse revolutie versnelde
juridische regering
Machtsdriehoek; trias politica
I. Wetgevende macht
II. Uitvoerende macht
III. Rechtsprekende macht
Nulla poena; legaliteitsbeginsel
Ons burgerlijk wetboek is enorm beïnvloed door napoleon. Napoleon heeft met al zijn
veroveringen wetgevende activiteiten een grote rol gespeeld in de juridische geschiedenis.
- 1900e eeuw
Er kwam een toenemende nationalisering dit leidde tot meer rechtswetenschap.
Carl von Saviyng was de belangrijkste jurist van de negentiende eeuw.
- Burgerlijk wetboek
Eerste grondwet in Nederland n 1814
Grondwet 1840; handtekening koning en minister
Grondwet 1848; de basis van deze grondwet geld nog steeds
In 1870 werd de sociale kwestie steeds meer voelbaar
, De leerplicht werd in 1901 ingesteld
In de oorlogsjaren was er spraken van rechts ethiek
Wat is recht en wat is onrecht
Opkomst van de Europese unie
Inleiding recht – Algemene begrippen
Basis recht
Objectiefrecht
Het aantal rechtsregels dat we in Nederland kennen is groot. Al deze regels kunnen onderling worden
opgedeeld in een aantal globale indelingen. Het objectieve recht omvat de rechtsregels die door de
overheid zijn vastgesteld of erkend met het doel van de samenleving te ordenen, en die – in beginsel
van sancties – kunnen worden gehandhaafd. Het objectieve recht word ook wel het positief recht of
het geldend recht genoemd.
Onderscheid privaatrecht – publiekrecht
Het privaatrecht regelt de rechtsverhouding tussen burgers onderling, terwijl het individueel belang
centraal staat. Het publiekrecht regelt de verhouding tussen de overheid en de burgers. In dit deel van
het recht staat het algemene belang centraal. Ondanks dit duidelijke is het juridische mogelijk dat de
rechtsverhouding tussen overheid en burgers toch beheerst word door het privaatrecht.
Privaatrecht
Privaatrecht (of; burgerlijk recht) is het gedeelte van het objectieve recht dat zich bezighoudt met de
rechtsverhouding tussen personen onderling. Onder persoon word niet alleen de natuurlijke persoon
verstaan, maar ook het rechtspersoon. Gedurende het gehele leven is de mens drager van rechten en
plichten (zie art. 1:1 BW). Een rechtspersoon is een organisatievorm die voor heel veel handelingen
net als een natuurlijke personen aan het rechtsverkeer mag deelnemen (zie art. 2:5 BW). Een
rechtspersoon kan bijvoorbeeld ook grondstoffen kopen en geld lenen. Een rechtspersoon kan ook
veroordeeld worden. Voorbeelden van rechtspersonen zijn de stichting, de vereniging, de naamloze
vennootschap (nv) en het besloten vennootschap (bv) met beperkte aansprakelijkheid.
Publiekrecht
Tegenover het privaatrecht staat het publiekrecht, dat betrekking heeft op de rechtsverhouding tussen
de overheid en burgers. Het staats- en bestuursrecht, evenals het strafrecht en het recht van de
Europese Unie, maken deel uit van het publiekrecht.
Bestuursrecht
De overheid heeft onder andere tot taak m wetten op diverse gebieden van het bestuursrecht uit te
voeren: denk aan milieu, bouwen, sociale verzekeringen en belastingen. Bij uitvoering van deze
wetten nemen bestuursorganen, zoals het bestuur van een gemeente, provincie en de rijksoverheid
besluiten. Bij het nemen van bestuursrechtelijke besluiten moeten bepaalde regels in acht worden
genomen. Neemt het bestuursorgaan deze regels niet in acht, dan kan een belanghebbende een
juridische procedure aanspannen tegen dit bestuursorgaan.
Strafrecht
Als een persoon verdacht wordt een strafbaar feit te hebben gepleegd, krijgt hij te maken met het
strafrecht. In het strafrecht is het een zaak tussen de verdachte en de samenleving. Namens de
samenleving treed het Openbaar Ministerie op. Het Openbaar Ministerie wordt vertegenwoordigt door
een officier van justitie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fennacoppens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.