Interculturele communicatie samenvattingen
Paragraaf 1.1
Cultuur kun je zien als een uit, met vele verschillende lagen.
1. Tastbare zaken: buitenste laag. Als je als buitenlander in Nederland zijn de
tastbare zaken het eerste wat je opvalt. Vele fietspaden, lengte van mensen.
Ook als je voor de eerste keer bij een bedrijf binnen komt zijn de eerste
dingen die je ziet, zoals een huisstijl of een logo.
2. Normen en waarden. Dit zijn geschreven en ongeschreven regels voor correct
en gewenst gedrag. Is het normaal om een paar minuten te laat te komen, of
juist te vroeg? Dit is een voorbeeld van normen. Waarden zeggen iets over
wat we goed of juist vinden. Bijvoorbeeld: is het goed om op te staan voor een
ouder iemand in de bus? Normen en waarden zijn niet zo goed zichtbaar en
verschillen enorm per persoon. Het duurt ook een tijd voordat je ze bij iemand
ziet, des te langer duurt het om je eigen te ontwikkelen en te maken.
3. Basiswaarden: diepste laag. Deze zijn onzichtbaar. We leren deze al op een
hele jonge leeftijd en we zijn ons daar niet van bewust dat ze invloed op ons
hebben en dingen laten doen. Je kunt alleen creatief communiceren als je je
bewust bent van die basiswaarden van je eigen cultuur en ook die van andere
culturen.
Paragraaf 1.2
Het gaat over cultuur als in: de patronen van denken, voelen en handelen die we
hebben aangeleerd, waar we mee vertrouwd zijn en die we delen met andere in onze
gemeenschap.
Paragraaf 1.3
Sommige dingen leer je door je opvoeding. Sommige dingen leer je door socialisatie,
door met anderen om te gaan. Veel normen en waarden zijn cultureel
geprogrammeerd. Dit gebeurt door waarneming, door om je heen te kijken en bewust
of onbewust keuzes te maken over hoe we ons willen gedragen. Ook al zijn er
bepaalde culturele programmeringen waar jij het misschien af en toe niet mee eens
bent en op dat moment zelf bepaald wat je doet.
Paragraaf 1.5
Interculturele communicatie is de communicatie tussen zenders en ontvangers uit
verschillende culturen. Hiervoor heb je kennis en culturele competentie nodig, want
wat in eigen land goed over kan komen kan in een ander land totaal verkeerd
overkomen. Ook het verkeerde kanaal kan zorgen voor ruis. Wij zijn ons hier vaak
niet van bewust omdat dit in de diepste laag zit, de basiswaarden.
Paragraaf 1.6
Externe of fysieke ruis verstoring vanuit de omgeving.
Interne of psychologische ruis emoties, zorgen of persoonlijke vooroordelen die je
ervan weerhouden echt aandacht te hebben voor wat wordt gecommuniceerd.
Culturele ruis wanneer verschillen in de culturele programmering de boodschap
beïnvloeden.
, Paragraaf 1.7
T: taal; het gaat over betekenis. Verbale taal heeft een duidelijke betekenis, die je
kunt opzoeken in woordenboeken. Non-verbale taal is niet formeel vastgelegd in
woordenboeken en kan behoorlijk verschillen in interpretatie.
O: ordening; het gaat over de zienswijze van elk van de deelnemers. Wat is ieders
kijk, wat zijn waarden en normen, hoe organiseert men zijn eigen werkelijkheid?
Iedereen in de wereld heeft een ander referentiekader. Ons gedrag wordt gestuurd
door ons eigen gevoel voor logica.
P: personen; het relationele gedeelte van het gesprek. De relatie kan de betekenis
van wat wordt gezegd bepalen of veranderen. Symmetrische relaties zijn relaties
tussen gelijken, bijvoorbeeld tussen vrienden, broers en zussen, partners,
klasgenoten enzovoort. Complementaire relaties zijn relaties waarbij een verschil in
autoriteit zit, bijvoorbeeld tussen ouder en kind.
O: organisatie; de sociale en professionele context van het communicatieproces.
Organisatiestructuren waar we niet mee bekend zijn kunnen vaak zorgen voor
misverstanden. Bijvoorbeeld als een buitenlandse student hier komt wonen en als
hij/zij ziek wordt direct naar het ziekenhuis gaat en wordt geweigerd omdat hij niet
weet dat je eerst naar de huisarts moet.
I: inzet; wat is het doel van het gesprek? Wat zijn de bedoelingen, motivaties en
behoeften van den deelnemers?
Door ons bewust te zijn van deze invalshoeken, kunnen we in het
communicatieproces de verkeerde interpretaties herkennen, en actief samenwerken
op weg naar een beter begrip. Je kunt de 5 letters gebruiken om te reflecteren waar
het misverstand is ontstaan.
3 sleutelvragen:
1. Wat is mijn aandeel in het misverstand?
2. Wat is het aandeel van de ander in het misverstand?
3. Wat is de invloed van de sociale omgeving, de normen, waarden en
heersende opvattingen?
Paragraaf 1.8
Wereldburgerschap is ‘een bewustzijn dat zich uitstrekt tot buiten de grenzen van de
lokale of nationale gemeenschap, inzicht in internationale ontwikkelingen, empathie
met en respect voor mensen uit andere delen van de wereld, reflectie op de vele
verbanden tussen de persoonlijke situatie en de omstandigheden elders, en de
bereidheid daar conclusies aan te verbinden’ het wereldburgerschap gaat verder dan
de hele wereld over gereisd hebben of gewoond, het gaat om vaardigheden maar
vooral over houding en gedrag. Er zijn verschillende manieren om het
wereldburgerschap te benaderen:
- Attitude; om groepsidentiteit en meerdere identiteiten te begrijpen.
- Kennis en cognitieve vaardigheden; kritisch en creatief kunnen denken over
globale, regionale en lokale zaken en de verbanden hiertussen zien.
- Niet-cognitieve vaardigheden; sociale vaardigheden.
- Het vermogen om in samenwerking met anderen te handelen voor het
gezamenlijke belang op lokaal, nationaal en globaal niveau.
