Samenvatting
Samenvatting Maatschappijleer Parlementaire Democratie 4vwo
Ik heb met deze samenvatting een 9 gehaald op mijn toets. Als je hem goed leert komt het dus zeker goed.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Parlementaire democratie1 Wat is democratie?
Wat verstaan we onder politiek en waarin verschillen democratieën van dictaturen?
Soevereiniteit = wanneer een staat op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste gezag
uitoefent en het monopolie op gezag heeft.
Thomas Hobbes (17e-eeuwse filosoof) beschreef ook het belang van soevereiniteit. Burgers konden ‘a
poor nasty, brutish and short life’ worden bespaard.
Politiek = het maken van keuzes waaraan allen in de staat zijn gebonden.
Keuzes staan vastgelegd in geldende wetten
Onderwerpen waarmee de politiek zich bezighoudt zijn van algemeen belang
Efficiënt besturen
- Doelmatig resultaat
- Daadkrachtig besturen dilemma
Maximale participatie politiek
- Burger meer invloed geven in het democratische besluitvormingsproces
Directe democratie = burgers kiezen wetten/ besluiten
- In Nederland referendum: volksstemming over een bepaald wetvoorstel.
Representatieve democratie = het volk kiest de volksvertegenwoordigers die met een zekere
regelmaat bij verkiezingen aan de bevolking verantwoording moeten afleggen. (Indirecte democratie
= burgers kiezen volksvertegenwoordigers volksvertegenwoordigers kiezen wetten/ besluiten.)
Voordelen:
- Er hoeft niet door de hele bevolking over elk onderwerp gestemd te worden.
- Verschillende instituties controleren elkaar. (Trias politica)
Kenmerken democratie
- Het volk kiest de volksvertegenwoordigers die met een zekere regelmaat bij verkiezingen aan
de bevolking verantwoording moeten afleggen
- Er is individuele vrijheid
- Er gelden politieke grondrechten
- Politie en leger hebben beperkte bevoegdheden
- De rechtspraak is onafhankelijk
- Er is persvrijheid
- Minderheden worden beschermd
Parlementair stelsel
- Gekozen parlement is hoogste orgaan.
- Uitvoerende macht wordt gekozen door parlement en moet verantwoording afleggen aan
parlement. (Indirect aan burgers)
- Staatshoofd in meestal niet gekozen en heeft een beperkte macht.
Constitutionele monarchie = land met een koning(in) als staatshoofd, wiens macht
wordt beperkt door de grondwet
Presidentieel stelsel
- Volk kiest parlement én president
- President heeft veel politieke macht
- President is hoofd van de regering en kan ministers benoemen en ontslaan
- Geen ontbindingsrecht: geen recht om het parlement te ontbinden (om macht te beperken)
, In een democratie kan de regering worden weggestemd, terwijl de constitutionele monarch en diens
erfopvolgers blijven. Nederland werd een parlementaire democratie met een constitutioneel vorst.
De grondwet laat zijn hoe belangrijk de waarden vrijheid en gelijkheid zijn voor de democratie.
In de grondwet staat vastgelegd:
- De taken en bevoegdheden van de drie machten
- Politieke grondrechten
- Regels voor politieke besluitvorming
- Media zijn vrij en de overheid moet ervoor zorgen dat ze over de juiste informatie
beschikken.
Parlementaire democratie
De regels voor de politieke besluitvorming liggen vast.
- De tweede kamer wordt direct gekozen
- Verkiezingen zijn geheim
- De regering en de Staten-Generaal (1 e en 2e kamer) maken samen de wetten
- Er zijn vrije media:
Journalisten bepalen zelf waar ze over berichten en op welke manier ze dat doen
De overheid moet er zelf voor zorgen dat de media de juiste informatie kan bezitten
Dictatuur = staatsvorm waarbij de drie machten (wetgevende, uitvoerende en rechtelijke macht) niet
gescheiden zijn, maar in handen zijn van een kleine groep mensen.
In een dictatuur vindt indoctrinatie plaats.
Kenmerken:
- (Er is geen machtenscheiding.)
- Beperkte individuele vrijheid. Grondrechten worden niet gerespecteerd.
- Nauwelijks politieke vrijheid. Er is sprake van verkiezingsfraude en oppositiepartijen zijn
verboden.
- Overheidsgeweld. Leger en politie zijn machtig.
- Geen onafhankelijke rechtspraak.
- Er is geen vrije pers censuur
- (De regering kan snel en efficiënt politieke besluiten nemen.)
Vormen van dictatuur
1. Ideologische dictaturen: bijvoorbeeld waar de communistische partij veel macht heeft en
burgers weinig tot geen individuele vrijheden hebben. Vb. Cuba en Noord-Korea.
2. Religieuze dictaturen: dictatuur waar wetgeving door religie wordt ingegeven. Vb. Iran.
3. Militaire dictaturen: dictatuur waarbij de macht duidelijk bij het leger ligt. Vb. Myanmar.
Democratie index
Categorieën:
- Verkiezingen en pluralisme
- Functioneren van een regering
- Politieke deelname
- Politieke cultuur
- Burgerlijke vrijheden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meganloeffen12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 57114 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen