Denken: gebaseerd op handelen > een innerlijke voorstelling ontwikkelen van een handeling (=
representatie)
Sociaal-emotioneel
Samenhangend met cognitie
Erik Erikson: onderscheid 8 fasen. Elka fase is een crisis waaruit zich een basishouding ontwikkelt ten
opzichte van zichzelf, anderen en de wereld (bouwstenen)
Fase 1 (0 – 1 jaar): Basis van vertrouwen – wantrouwen
Ik ben de moeite waard om voor gezorgd te worden. Anderen zijn goed voor me, je kunt op ze
vertrouwen. De wereld is een goede plek om in te verkeren.
Niet alleen passief ontvangen, maar ook zelf uitlokken (mastery/controle)
Wederkerigheid: het gaat niet alleen om de orale behoefte om gevoed te worden (Freud); relatie >
lichamelijk contact boven voeding
Hoop > erop vertrouwen dat iets wat er nu niet is, toch komt (bijvoorbeeld de moeder die
weg is, dat zij later terugkomt)
Fase 2 (1 – 3 jaar): autonomie-schaamte
Ontdekking een eigen persoon te zijn, die zelf iets kan en mag willen
Vergelijkbaar anale fase Freud
Trots over eigen kunnen;
Kwetsbaar evenwicht
Schaamte ligt op de loer
Later: flexibel compromissen sluiten, evenwicht in eigenbelang-aanpassing
Bowlby/Ainsworth
Bowlby: gehechtheid
Functies van gehechtheidssysteem:
- Veilige basis (secure base): durven exploreren
- Veilige haven (save haven): systeem van nabijheid-zoekend gedrag dat geactiveerd wordt bij
angst/gevaar
Verinnerlijkte verwachtingen over beschikbaarheid anderen (interne werkmodellen)
,Verwachtingen over wel/niet de angst kunnen hanteren/overwinnen (emotie-regulatie)
Strategieën/stijlen om met onveiligheid om te gaan: gehechtheids-stijlen
Mary Ainsworth: De vreemde situatie (Strange Situation)
Deze kinderen hebben geen strategie meer om op hun angst te reageren, bevriezen als het ware ->
wel zeer alert op omgeving
Opvoedsituaite bijzonder onveilig, kan te maken hebben met ouders die
mishandelend/verwaarlozend zijn > reageren niet op het kind, kan het kind heel angstig maken
Responsiviteit van de ouder
- Signaleren
- Interpreteren
- Adequaat reageren
Relationele basispatronen die in verdere ontwikkeling steeds een rol spelen; tot in volwassenheid
Meet de toegang tot emotionele gehechtheidsherinneringen; manier van vertellen i.p.v. inhoud
Op basis van narratieve kenmerken van vertelde herinneringen;
- Autonoom (veilig): gezonde afstand tot emotie
- Afwerend (vermijdend): weinig concrete details, idealisering
- Gepreoccupeerd (angstig): zich weer verliezen in emoties, geen samenhang in verhaal, ook
deels idealisering (fijne relatie met ouders)
Religieus/spiritueel
Erikson:
- Basishouding van vertrouwen/hoop
- Psychologische functies die later ook nodig zijn voor 'geloven'
Kirkpatrick, Granqvist:
God is te beschouwen als ultieme gehechtheidsfiguur
, - Correspondentiehypothese – veel gehechtheid bij ouders, dus ook in relatie met God.
- Compensatiehypothese - relatie met god compenseert voor tekort aan gehechtheid bij
ouders
De manier waarop mensen in relaties staan en wel/niet vertrouwen + mate van gehechtheid komt
terug in relatie met God.
Taal
Tot 2 maanden:
- passief; al voorkeur voor klank/lettercombinaties actief: klanken maken
2/3 maanden:
- Tateren; oefenen met alle medeklinkers die te maken zijn (niet via imitatie)
6 maanden:
- Brabbelen (imitatie)
12 maanden:
- Eerste woorden; eenwoordzinnen
18-20 maanden:
- Tweewoordzinnen
24 maanden:
- Drie of meerwoordzinnen
- Woordenschat van 200/300 woorden
- Eerst: auditief aangestuurd (kijkt naar wat het hoort in omgeving)
- Voorkeur voor vorm gezichten
- Pas na 4 maanden verschil mens/voorwerp
- Eerst alleen zwart/wit zien
Ruiken:
- Belangrijk: moederborst
- Primair met emoties verbonden
Voelen en proeven:
, - Meisjes gevoeliger voor aanraken
- Tast: belangrijkste bron van contact, mond heel belangrijk -> visuele herkenning
- Smaak: voorkeur voor zoet
Ontwikkelingsrichting groei:
- Cafalocaudaal: van hoofd tot staart
- Proximodistaal: van centraal naar extremiteiten (centraal zenuwstelsel naar armen en
benen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iljaremmelink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.