Wat is sondevoeding
Sondevoeding is een volwaardige vloeibare voeding die via een sonde in de maag of dunne darm
komt. Het bevat alle voedingsstoffen die in het dagelijks leven nodig zijn. Er zijn verschillende soorten
sondevoeding. De bouw van eiwitten, mineralen en koolhydraten verschillen per sondevoeding :
- Polymere voeding : Bevat complexere voedingsstoffen, waarbij de spijsverteringssappen de
voeding moet verteren.
- Oligomere / monomere voeding : Bestaan uit voor verteerde eiwitten, vetten en
koolhydraten. De monomere voeding wordt het snelste opgenomen.
De samenstelling van de sondevoeding wordt afgestemd op de behoefte van de zorgvrager. De
voeding kan verrijkt zijn met voedingsvezels, energieverrijkt zijn of juist niet of geen gluten bevatten
en op sojabasis gemaakt zijn. Sondevoeding kan de normale dagelijkse voeding vervangen, maar ook
een aanvulling zijn op de gewone voeding. Je hebt twee soorten sondevoeding :
- Kant en klare sondevoeding : Bevindt zich in een pak of fles. Door de verpakking is de
voeding erg hygiënisch en makkelijk in gebruik. Ongeopend hoeft de voeding niet gekoeld
bewaard te worden. Controleer voor gebruik de houdbaarheidsdatum. Bewaar het na
openen in de koelkast, maar niet langer dan 24 uur. Er zijn voedingen die in de koelkast gaan
klonteren. Deze voeding moet je dus direct gebruiken en de restjes kan je niet bewaren.
Als de voeding druppelsgewijs wordt toegediend houd dan de tijd in de gaten. Hoelang de
verpakking met voeding aangehangen mag worden is afhankelijk van de verpakking.
Foliozakken met speciale aansluiting mogen maximaal 24 uur aanhangen. Voor glazen flessen
geldt een maximale tijd van 8 uur.
- Poedervormige sondevoeding : De poeder wordt meestal in water opgelost. Gebruik gekookt
of steriel water. De voeding mag maximaal 24 uur in de koelkast bewaard worden. Een
geopende verpakking moet droog en afgesloten bewaard worden.
Wanneer sondevoeding
Sondevoeding wordt gegeven als iemand niet in staat is voldoende te eten en te drinken en daardoor
ondervoed dreigt te raken. Deze dreigende ondervoeding kan veroorzaakt worden door :
- Een chronische darmaandoening : Hierdoor kan iemand niks binnenhouden, heeft diarree en
valt ernstig af.
- Een operatie aan een kwaadaardige aandoening van de slokdarm : Hierdoor kan iemand niet
slikken of mag dit niet om de slokdarm te belasten.
- Een neurologische aandoening : Die ernstige slikstoornissen veroorzaakt.
- Een coma.
Soorten voedingssondes
Er zijn verschillende voedingssondes. Een voedingssonde kan via verschillende openingen in het
lichaam ingebracht worden en zich op verschillende plaatsen in het spijsverteringskanaal bevinden.
Hiervan heb je de volgende indeling :
- Neusmaagsonde : Wordt via de neus en slokdarm naar de maag geplaatst.
- Neusdunnedarmsonde : Wordt via de neus, slokdarm en maag naar dunne darm geplaatst.
- Peg sonde : Wordt via een opening in de buik in de maag geplaatst.
- Pej sonde : Wordt via een opening in de buik en maag in de dunne darm geplaatst.
- Jejunumsonde : Wordt via een opening in de buikwand in het middelde steel van de dunne
darm gebracht.
, Sondes worden van verschillend materiaal gemaakt. Zo bestaan er silicone sondes, Pvc sondes en pur
sondes. Dit heeft invloed op de tijd dat een sonde in het maag darmkanaal mag blijven zitten. Voor
een Pvc sonde telt 7 tot 10 dagen, voor een pur sonde 6 weken en voor een silicone sonde 6
maanden. Er zijn sondes met een voerdraad. Deze draad bevindt zich in de sonde en vergemakkelijkt
het inbrengen, omdat de sonde niet snel oprolt.
Neusmaagsonde en Neusdunnedarmsonde
Deze sondes zijn flexibele slangen. Aan het ene eind zitten een toedieningssysteem, een pomp of
spuit. Aan het deel dat in het maag darmkanaal ligt, zit een of meerdere uitstroomopeningen.
De lengte van de sonde is afhankelijk van de zorgvrager en de plaats waar die bereikt moet worden.
De meeste sondes zijn voorzien van een afsluitdop. Ook kunnen ze een hulpstukje hebben om een
spuit op aan te sluiten.
Voedingssonde inbrengen
De meest gebruikte voedingssonde is een neusmaagsonde. Als iemand meer dan 4 tot 6 weken
sondevoeding nodig heeft, is het aanleggen van een Peg sonde een overweging. Houdt bij de keuze
van de sonde rekening met :
- De dikte : Dit wordt uitgedrukt in charrière / Ch. Een charrière is een derde millimeter. Voor
het comfort is een zo dun mogelijke sonde het beste. De voeding en manier van toediening
bepalen mede de keuze. Ook speelt de conditie van de zorgvrager een rol.
- De lengte : De lengte die in het lichaam nodig is, is de afstand van de neus, achter het oor
langs tot aan de onderkant van het borstbeen of de maagkuil. Daarnaast bevindt de sonde
zich nog ongeveer 15 tot 20 centimeter buiten de neus.
- Het materiaal : Wordt bepaald door tijd die de voedingssonde in het maag darmkanaal ligt.
De meest wenselijke houding van de zorgvrager is een halfzittende houding en goed gesteund door
kussens. In deze houding levert de zwaartekracht een positieve bijdrage aan het op zijn plaats komen
van de sonde. Daarnaast kan iemand zich dan beter ontspannen dan wanneer hij rechtop zit. Als
voorkeur wordt de Nex methode gebruik voor het bepalen van de in te brengen lengte van de sonde.
Maak de sonde voor het inbrengen nat. Hierdoor wordt hij soepeler en makkelijker in te brengen. Als
koud water wordt aanbevolen is dit, omdat de sonde zou kunnen oprollen in de keelholte. Tijdens
het eerste deel van het inbrengen moet de zorgvrager het hoofd iets naar achteren buigen.
Als de sonde zich tussen de keelholte en de maag bevindt, kan de zorgvrager het hoofd beter licht
naar voren buigen. Hierdoor kan iemand beter slikken tijdens het opschuiven. Als iemand slokjes
water neemt met een rietje, is het inbrengen makkelijker. De maagsonde wordt ingebracht tot het
gemarkeerde punt. Controleer of de sonde in de maag ligt door :
- De maaginhoud met een spuit op te trekken en de zuurgraad te bepalen. Spuit de
maaginhoud op een pH strip en bepaal de waarde.
- Controleer het markeringsstreepje op de sonde, de fixatie van de sonde en kijk of de sonde
nog goed in de keel ligt en niet opgekruld is.
Fixeer de sonde als hij goed op zijn plaats ligt. De meest geschikte plaats is de neus, de wang en het
voorhoofd. De volgende observatie punten bij het inbrengen zijn van belang :
- Benauwdheid en hoesten : Waarschijnlijk zit de sonde dan in de luchtpijp. Trek de sonde
terug totdat het hoesten en de benauwdheid over zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hollmerel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.