College aantekeningen
College aantekeningen Gedrag En Gezondheid
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Dit zijn de college aantekeningen van het vak gedrag en gezondheid.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Gedrag en gezondheidhoorcolleges
College 2 analyse van volksgezondheid/gezondheidsproblemen
Eerste stap van model van Brug. Wat is gezondheidsvoorlichting/ voorlichting?
Gezondheidsvoorlichting is de educatie om mensen gezondheid te stimuleren.
Omgevingsveranderingen en voorlichting is gezondheidsbevordering.
Gezondheidsbevordering, doelen waar gezond gedrag belangrijk is;
- Primaire preventie, voorkomen van het ontstaan van ziektes. Mensen gezonder te
laten eten of stimuleren om kinderen gezonder te laten slapen om ziekte later te
voorkomen. Nu vooral handen wassen belangrijk om corona infectie te vermijden.
- Secundaire preventie, ziekte proberen vroegtijdig op te sporen. Ook wel screenen
genoemd/ bevolkingsonderzoek. Onderzoeken van een in principe gezonde populatie
om asymptotische gevallen van een ziekte of aandoening op het spoor te komen,
vroegtijdig ontdekken en dus behandelen. Vroegtijdig sterfte wordt voorkomen. Er
moet een algemeen aanvaardbare behandelingsmethode voor de ziekte zijn, er moet
een asymptotisch voorstadium van de ziekte zijn, betrouwbare opsporingsmethode,
voldoende voorziening voor diagnose en behandeling en de kosten in verhouding.
- Tertiaire preventie, gevolg of herhaling van een ziekte te beperken er is dus al een
diagnose. Therapietrouw, hierdoor de gevolgen van de ziekte verkleinen of
hartrevalidatie programma.
Onderscheid tussen voorkomen en behandelen van ziekte
vaak moeilijk, daarom een nieuwe indeling. Meer gebaseerd
op de doelgroepen; populatie benadering of hoog risico
benadering.
Universele, selectieve (collectieve benadering), geïndiceerde
en zorg gerelateerde preventie (individuele benadering).
Universele zit op gezonde populatie. Doel hiervan is kans op
ontstaan van ziekte te verminderen en gezondheid te
bevorderen, gericht op collectief. Preventieve interventie ter
voorkoming van alcoholmisbruik gericht op alle jongeren.
Selectieve er zijn al determinanten/risico. Specifieke hoog risicogroepen identificeren en
gericht preventieprogramma uitvoeren. Nog wel op collectief, lijkt op secundaire want je
screent op risicofactoren. Preventieve interventie ter voorkoming van alcoholmisbruik
gericht op hoog risicogroepen bijvoorbeeld roken of psychische stoornis.
Geïndiceerde zijn al gezondheidsproblemen. Ontstaan van ziekte of verdere schade te
voorkomen door interventie of behandeling bij individu met verhoogd risico. Interventie ter
voorkoming van alcoholmisbruik gericht op jongeren die al overmatig alcohol drinken maar
nog niet voldoen aan alcoholmisbruik.
,Zorg gerelateerd er is al een ziekte, erger voorkomen. Behandelen en ondersteunen van
individu met bestaande gezondheidsproblemen. Tertiaire preventie, bieden van zorg aan
jongeren die al verslaafd zijn aan alcohol. Om gevolgen zo klein mogelijk te houden.
Model voor planmatige gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering
Planmatig model, door planmatige analyse kom je bij een passende uitkomst. Bij
gezondheidsproblemen alle stappen nagaan en dan komen bij een interventie, om het
specifieke gezondheidsprobleem aan te pakken. We bepalen de gezondheidstoestand van
een groep aan de hand van indicatoren (bijvoorbeeld; sterfte, prevalentie).
Tweede stap is de analyse van gedrag, bij longkanker denken aan het gedrag roken.
Analyse van determinanten van gedrag, persoonlijke determinanten, motivatie/kennis. Of
denken aan omgevingsfactoren, zijn er mogelijkheden in omgeving om voldoende te
bewegen, wat is de prijs van gezond voedsel.
Interventieontwikkeling, interventie die zich richten op de determinanten, uiteindelijk
iemands gezondheid veranderen. Door prijs verhogen van ongezonde producten en prijs
verlagen gezonde producten, effectiviteit veranderen door voorlichting te geven en
omgevingsinterventie door een rookverbod.
Interventie implementeren, uitvoeren interventie. Gebeurt vaak niet zoals beoogd,
doelgroep maar nauwelijks bereikt dus niet altijd effect.
Gezondheidsverschillen
Regionale verschillen, culturele verschillen, sociaaleconomische verschillen en
genderverschillen. Sociaaleconomische positie op maatschappelijke ladder afhankelijk van
opleiding, inkomen en bezittingen. Levensverwachting hoger naar mate hogere opleiding.
Regionale verschillen, per gemeente vind je ook verschillen in sterfte. Bij randgemeente
hogere sterfte.
Etnische verschillen in gezondheid, meer overgewicht of diabetes in bepaalde culturele
groepen. Gedragingen zijn hier vaak ook anders, dus ander soort preventies nodig.
Sekse verschillen, bij hartziektes anders verdeeld voor mannen en vrouwen. Verschillen zijn
belangrijk om rekening mee te houden, zo bepaal je je doelgroep.
Ethiek
Verantwoordelijk handelen. Ook balans tussen autonomie en paternalisme is heel belangrijk.
Autonomie is de individuele vrijheid om te leven hoe men wil en paternalisme is juist het
beperken van die vrijheid. Bij gezondheidsvoorlichting willen we mensen stimuleren door
een autonome gezonde keuze te maken.
Gezondheidsindicatoren
Gezondheid volgens WHO; een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal
welbevinden en niet louter het ontbreken van ziekte of gebrek.
Volgens Hubert; vaardigheid om zich aan te passen en om te gaan met sociale, fysieke en
emotionele uitdagingen en veranderingen.
Dimensies van ziekte
Ilness, subjectieve dimensie van ziekte, wanneer je voelt dat je ziek bent. Kan je zijn door
hoe je je voelt.
Disease, objectieve dimensie van ziekte, je hebt een ziekte.
, Sickness; sociale aspect, wanneer je je ongezond voelt maar anderen vinden je niet
ongezond geen sickness. Je meld je ziek van werk, maar je bent niet ziek, sickness. Je
collega’s vragen aan je of je ziek bent. Kan ook andersom, je bent op je werk maar voelt je
ellendig, ze geven eigenlijk het signaal dat ze niet ziek zijn. Soms wel sickness (als ze weten
dat je inderdaad ziek bent) maar soms ook niet.
Indicatoren van volksgezondheid
Maat om omvang en spreiding van gezondheid en ziekte in de bevolking in kaart te brengen.
Ziekte en aandoeningen
- Prevalentie, voorkomen van ziekte. Aantal mensen dat op een gegeven moment leidt
aan een aandoening vaak uitgedrukt in percentage of aantal gevallen per 1000-
100000 mensen. Op 1 moment uitdrukken; puntprevalentie, in een tijdperiode;
jaarprevalentie.
- Incidentie, nieuwe gevallen in bepaalde tijdsperiode. Aantal mensen dat gedurende
een bepaalde periode een specifieke aandoening krijgt, hoeveel lopen een blessure
op. Ook uitgedrukt in percentage of fractie. Informatie van zorgregistraties, GGD,
enquêtes. Meestal een onderschatting, veel aandoeningen komen niet bij de dokter
voor.
Bij prevalentie vaak chronische aandoeningen, je hebt het de rest van je leven. Op elk
moment in de tijd zijn er heel veel mensen die het nog steeds hebben. Bij incidentie zijn het
vaak kortdurende klachten zoals nek- en rugklachten, dit gaat weer over.
Sterfte en doodsoorzaken
- Levensverwachting, hoe lang vanaf geboorte kan je verwachten dat je zal leven. In
Nederland aan de hoge kant.
- Sterftecijfer, aantal sterftegevallen aan een specifieke doodsoorzaak binnen een
gegeven periode. Hoe gevaarlijk is de aandoening precies, gaat om primaire
doodsoorzaak. Dementie staat hoog, je overlijdt uiteindelijk aan gevolgen dementie
uitvalsverschijnselen bijvoorbeeld. Maar dementie is dus best wel hoog, maar ga je
niet direct aan dood.
- Verloren levensjaren/ burden of disease, aantal jaren dat je had kunnen leven maar
door de aandoening niet hebt kunnen leven. Hoeveel eerder overleden dan had
gekund. Verschilt heel erg per aandoening, longkanker heel hoog sterftecijfer
contacteczeem helemaal niet. Hoe hoger BOD hoe gevaarlijker de ziekte en hoe
sneller mensen eraan overlijden.
Doodsoorzaken en verloren levensjaren. Je had een bepaalde tijd kunne leven maar door
aandoening verlies je deze levensjaren. Dementie en longkanker staan bij beide heel hoog.
Borstkanker staat bij doodsoorzaak lager dan verloren levensjaren omdat mensen dit vaak
heel jong al krijgen. Dementie krijgen mensen op relatief late leeftijd dus staat hier net iets
lager dan bij doodsoorzaak. Als het op beide schalen heel hoog scoort dan is de aandoening
erger. Hoe jonger je het krijgt hoe kwalijker de aandoening wanneer er veel mensen aan
overlijden.
Functioneren en kwaliteit van leven
- Ervaren gezondheid, hoe beoordeelt u uw eigen gezondheid? Dit is subjectief,
toetsen door een vragenlijst met schaal. Is een individuele ervaring.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jillvgils. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,79. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70055 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen