Samenvatting van het boek rechtsstaat en democratie (geschiedeniswerkplaats) alle tijdvakken staan erin die je moet kennen voor het centrale examens. Ook uitleg over de kenmerkende aspecten van deze tijden.
Hoofdstuk 1 paragraaf 1 De tijd van steden en staten
ka: - Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
De opkomst van de stedelijke burgerij.
Het begin van staatsvorming en centralisatie.
Democratie= deelname van het volk
Nederland was geen eenheidsstaat, onderdeel van het heilige Roomse Rijk.
Op lokaal niveau waren graven, hertogen, bisschoppen aan de macht
In de loop van de tijd ontstonden er steden die stadsrechten kregen.
Steden werden bestuurd door patriciërs.
Nederland bestond voornamelijk uit moeras→ ontginningen→ polders→
waterbeheer: waterschappen = werd ondersteund door graven van Holland.
Ontginningen en waterbeheer niet mogelijk zonder hulp van onderdanen. Zij kregen
rechten in ruil voor hun hulp. Vrijheidsrechten (eigen grond) & politieke rechten
(inspraak)
Ontginningen = Land geschikt maken voor wonen en landbouw
Cope-ontginningen
een cope is een middeleeuwse overeenkomst of contract om een gebied te
mogen ontginnen
Waterschappen
bestuur waterschappen
1. dijkgraaf: vertegenwoordiger van de graaf
2. Heemraden: Vertegenwoordiger van de inwoners. Vroeger gekozen
door middel van coöptatie, nu d.m.v verkiezingen
waterschappen zorgen voor het ontstaan van het poldermodel
Staatsvorming in de Nederlanden
Staten: vergadering van vertegenwoordigers van de burgerij, adel en
geestelijkheid van een gewest
Staten Generaal: precies zoals Staten alleen van alle gewesten.
, dus: Stadsrecht in ruil voor geld
eigen belastingen
zelf recht spreken
zelfverdediging
Patriciërs = rijke burgers in de stad
Hoofdstuk 1 paragraaf 2 de tijd van ontdekkers & hervormers
ka: - De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa
tot gevolg had
Het ontstaan van de Nederlandse staat.
De lage landen na de middeleeuwen
De lage landen waren deel van Bourgondië
Filips de Goede richt de Staten-Generaal op (1464) → centralisatie
Maria van Bourgondië trouwt met Maximiliaan van Habsburg
De lagen landen in de tijd van ontdekkers & hervormers
De lage landen worden onderdeel van het Habsburgse rijk
Wereldrijk van Karel V, opgevolgd door zijn zoon Filips II (1555)
De Staten-Generaal
Staten- Generaal in Brussel heeft ‘privileges’, zoals inspraak in het heffen van
belastingen, het voeren van oorlogen en een eerlijke rechtspraak
De macht in de Staten-Generaal ligt vooral bij de hoge adel
Filips schendt steeds meer privileges
1. Nieuwe belastingen op nijverheid (tiende penning)
2. Voert oorlogen zonder inspraak
3. Laat columnisten vervolgen (geen eerlijke rechtspraak)
Religieuze onrust
1517 → Luther begint de Reformatie of hervorming van de katholieke kerk
Protestantisme ontstaat
Veel calvinisten in de lage landen
Hagenpreek
1566 → beeldenstorm
De nederlandse opstand (1568-1648)
De lage landen komen in opstand tegen de ‘Habsburgse’ koning in Spanje
1579 → Unie van Utrecht
Privileges van de Staten zijn gewaarborgd
gewetensvrijheid
Het pakket van verlatinge (1581)
Staten-Generaal van de opstandige 7 Gewesten zweren Filips II af
Hoewel het gezag van een vorst van god gekregen is mag de vorst geen tiran
zijn
Onafhankelijkheidsverklaring
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noavdijk123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
