Overig
Arbeidsrecht Verdiept - Uitwerkingen werkcollege 6
Nauwkeurige uitwerkingen van de opdrachten behorende bij werkcollege 6 van het mastervak Arbeidsrecht Verdiept
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Werkcollege 6 – Cao-rechtCasus 8
Sportvereniging De Gouden Bal heeft een aantal werknemers in dienst voor de bedrijfsvoering van de
bar, het onderhoud van de velden en het geven van trainingen. De wet biedt voor deze functies de
mogelijkheid om af te wijken van de ketenregeling. De CAO Sport maakt van deze mogelijkheid
gebruik. In de CAO Sport is bepaald dat voor de hiervoor genoemde functies maximaal zes arbeids-
overeenkomsten in maximaal vier jaar zonder onderbreking van de keten voor meer dan zes
maanden is toegestaan. De CAO Sport is echter niet van toepassing op lokale sportverenigingen zoals
De Gouden Bal. De Gouden Bal is evenmin betrokken bij de tweede branche CAO – de CAO
Sportverenigingen – die eveneens gebruik maakt van deze wettelijke bevoegdheid tot afwijking. Die
cao ziet alleen op een paar met name genoemde stichtingen die als formele werkgever fungeren ten
opzichte van een lokale sportvereniging (een soort payrollconstructie dus).
Het gevolg van het beperkte toepassingsbereik van beide cao’s is dat voor lokale sportverenigingen
op dit moment niet de mogelijkheid bestaat om rechtstreeks, via het lidmaatschap van een
werkgevers-organisatie, aan een cao gebonden te raken en gebruik te maken van de mogelijkheid
om af te wijken van de ketenbepaling. Dit onderwerp is aan de orde gesteld in de Tweede Kamer. De
Minister stelde in dit verband dat het voor sportverenigingen mogelijk is om de CAO Sport van
toepassing te verklaren op de individuele arbeidsovereenkomsten. Daarmee zou de verruiming van
de ketenbepaling uit de cao alsnog op die arbeidsovereenkomsten van toepassing zijn.
a. Hoe luidt uw visie op het standpunt van de Minister?
De vraag is of de sportverenigingen met behulp van een incorporatiebeding kunnen bewerkstelligen
dat de CAO Sport van toepassing is op de individuele arbeidsovereenkomsten, zodat gebruik kan
worden gemaakt van de daarin opgenomen cao-bepaling waarin wordt afgeweken van artikel 7:668a
BW (de ketenregeling, zijnde driekwart dwingend recht).
Een cao is niet rechtstreeks van toepassing ingeval zij niet algemeen verbindend is verklaard en de
werknemer geen lid is van de daarbij betrokken contracterende vakorganisaties. De gangbare manier
om een cao van toepassing te verklaren op de arbeidsovereenkomsten van alle werknemers is het
opnemen van een incorporatiebeding in de arbeidsovereenkomst. De meeste grotere werkgevers
incorporeren standaard de cao in de arbeidsovereenkomst om discussies over de toepasselijkheid uit
te sluiten. Ook de niet-gebonden werknemers zijn aldus aan de cao verbonden. Ook de
verplichtingen uit de cao kunnen tegen hen worden ingeroepen.
Met behulp van een incorporatiebeding kan ook voor niet-gebonden werknemers gebruik worden
gemaakt van cao-bepalingen die afwijken van driekwart dwingend recht.
In het geval dat afwijking van een bepaling van dwingend recht (slechts) bij cao mogelijk is, terwijl
een cao die niet rechtstreeks van toepassing is een zodanige afwijking inhoudt, moet worden
aangenomen dat in de bescherming van de werknemer, die is beoogd met het dwingendrechtelijke
karakter van de desbetreffende wetsbepaling, is voorzien doordat de vakorganisaties bij de
totstandkoming van de cao betrokken zijn geweest. Dit brengt mee dat partijen in hun (individuele)
arbeidsovereenkomst een afwijking van de dwingende wetsbepaling kunnen opnemen, mits deze
afwijking overeenkomt met hetgeen is neergelegd in een cao, ook ingeval deze cao niet rechtstreeks
van toepassing is.
, Met een verwijzing naar een cao-bepaling die afwijkt van driekwart dwingend recht kan aldus
worden volstaan om deze bepaling toepasselijk te verklaren op een individuele arbeidsovereenkomst
(HR 20 december 2002, JAR 2003/19, Bollemeijer/TPG Post).
Met een beroep op de redelijkheid en billijkheid kan een werknemer zich verzetten tegen toepassing
van een bepaling die afwijkt van driekwart dwingend recht op grond van een eerder gesloten
standaard-incorporatiebeding van een cao die niet met de grote vakorganisaties is gesloten en van
één welker de werknemer lid is (Ktr. Hilversum 1 februari 2006, JAR 2006/57).
Opmerkingen
Het bovenstaande geldt enkel indien de werknemer niet gebonden, maar wel betrokken is. Indien
een werknemer niet betrokken is, dan kun je jezelf namelijk afvragen of bij de totstandkoming van de
cao wel in de belangen van de werknemer is voorzien.
Driekwartdwingend recht, dus het is de bedoeling van de wetgever geweest om enkel afwijking van
de betreffende wetsbepaling bij cao mogelijk te maken. Het lijkt dan vreemd dat je door middel van
een incorporatiebeding de cao van toepassing kan verklaren op een niet gebonden werknemer,
waardoor ook de cao-bepaling waarin wordt afgeweken van driekwartdwingend recht op deze
werknemer van toepassing wordt. In feite is dan sprake van semi-dwingend recht.
Het arrest TPG/Bollemeijer is omstreden, omdat de Hoge Raad het schijnbaar voldoende acht dat in
de individuele arbeidsovereenkomst wordt verwezen naar de bepaling waarin wordt afgeweken van
driekwartdwingend recht. Het is niet vereist dat de gehele cao van toepassing wordt verklaard in de
individuele arbeidsovereenkomst. Kritiekpunt: je kunt als werkgever enkel de voor jou voordelige
aspecten uit de cao pikken (‘cherrypicking’). Een ander kritiekpunt: kun je tegenwoordig nog wel
zeggen dat de vakbonden ook handelen namens de niet-gebonden werknemers (vanwege de
dalende representativiteitsgraad)?
Vervolg casus
Stel (anders dan hiervoor) dat de CAO Sport op grond van art. 9 Wet CAO rechtstreeks van
toepassing is op de arbeidsovereenkomsten gesloten met de werknemers van De Gouden Bal. Op
enig moment komt Sportvereniging De Gouden Bal in zeer slechte financiële omstandigheden te
verkeren. Het bestuur besluit te fuseren met een lokale sportvereniging. De fusie kwalificeert als een
overgang van onderneming in de zin van art. 7:662 BW. De sportverenigingen gaan samen verder
onder de naam De Treffer. De Treffer is geen lid van de werkgeversorganisatie en zodoende niet
gebonden aan de CAO Sport. De Treffer sluit na de fusie een eigen ondernemingscao met een
minimumkarakter. De ondernemingscao wordt gesloten met de vakbond waarvan de meeste maar
niet alle werknemers lid zijn. Volgens de directie wordt op die manier voorkomen dat de oud-
werknemers van De Gouden Bal nog aanspraak kunnen maken op de betere arbeidsvoorwaarden uit
de CAO Sport.
b. In hoeverre heeft de totstandkoming van een ondernemingscao na de fusie het door De Treffer
beoogde effect? Maakt het daarbij nog verschil of de werknemers wel of niet lid van de betreffende
vakbond zijn?
Artikel 8-14a Wet CAO geven aan welke personen door een tot stand gekomen cao gebonden zijn.
Dit zijn achtereenvolgens:
De partijen die de cao hebben gesloten;
Degenen die lid zijn van de verenigingen, die de cao hebben gesloten en bij die cao
betrokken zijn;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisbogaards. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen