Latijn cultuur les 30; de eerste eeuw v. Chr.: Romeinen tegen Romeinen
133-123 de Gracchen
107 Marius consul: vorming van beroepsleger
88-83 Marius en Sulla: burgeroorlog
83-79 Sulla dictator
78 Sulla †
Persoonlijke belangen als inzet
Verschuivingen van belangen
Het Romeinse leger bestond aanvankelijk uit dienstplichtige burgers die een bepaald
minimumvermogen bezaten. Soldaten moesten zelf hun wapenuitrusting betalen. Doordat er meer
oorlogen uitbraken en het Romeinse rijk dus groter werd bleven ook boeren langer weg. De akkers
waren overhoop. Tiberius probeerde hier verandering in te brengen met weinig succes. In 107 v. Chr.
liet Marius proletariërs vrijwillig het leger betreden. De kosten van de wapenrusting werden
afgetrokken van hun soldij en ze werden een stukje land na campagne beloofd. Hierdoor werd een
groot deel van het leger proletariër. Tussen generaals en soldaten ontstond een patronus-cliens-
relatie want succes voor de generaal betekende succes voor de gewone burger. Als consequentie
gebeurde dat de optimates en populares zich gingen groeperen rond generaals die een soort privé-
leger hadden. Dit zorgde voor burgeroorlogen.
Burgeroorlog en terreur
De optimaat Sulla had als consul van de senaat het bevel over de Romeinse provincie Asia. De
popularis Marius voelde zich gepasseerd en probeerde via de volksvergadering dat besluit weer terug
te draaien. Dat lukte. Sulla stuurde zijn leger naar Rome. Romeinen tegen Romeinen. De oorlog
duurde van 88-83 v. Chr. de optimaten wonnen. Sulla liet zichzelf tot dictator benoemen voor
onbepaalde tijd. Hij herstelde het bewind van de senaat en beperkte de invloed van de
volksvergadering. Hij beoefende extreme terreur. Hij deed aan mensenjachten een nam zonder
pardon alle bezittingen van zijn tegenstanders in. In 79 trok hij zich terug en overleed in 78 in zijn
bed.
Onderwijs
Paedagogus: Griekse slaaf die Romeinse jongens naar school bracht
Romeinse jongens volgden vanaf hun 7e tot en met hun 12e onderwijs.
Magister: schoolmeester die Romeinse jongens leerde schrijven, rekenen en lezen, meestal was dit
een ontwikkelde Griek.
Grammaticus: een leraar die leerlingen onderwees in het Latijn en in het Grieks, en hen wijdde in
klassieke literatuur. Ze moesten hele stukken poëzie en proza uit hun hoofd leren. Na het
basisonderwijs gingen jongens uit rijke families en soms meisjes, naar deze leraar. Tot en met 16 jaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julidebarut. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.