Hierbij mijn verslag van gezondheidsbevordering IT3. Het is gericht op een persoon die een inactieve leefstijl (weinig bewegen) hanteerde en dit wilde veranderen. Voor het verslag zijn in totaal 42 bronnen gebruikt waarvan 23 wetenschappelijke bronnen. Het verslag is beoordeeld met een 8,2.
Door:
Studentnummer:
Groep:
Studiejaar:
Cursuscode:
Examinator:
Inleverdatum:
Versie: eerste poging
Aantal woorden:
Opdracht 1: 2089
Opdracht 2: 2490
Opdracht 3: 1665
Opdracht 4: 1496
Opdracht 5: 391
*De bronverwijzingen in de tekst zijn meegeteld met
het aantal woorden.
,Inhoudsopgave
1. Interview en Theory of Planned Behavior................................................................................................... 3
1.1 Omschrijving gezondheidsgedrag en gezondheidsprobleem.........................................................................3
1.2 Dataverzameling; opzet van interview en topiclijst.......................................................................................3
1.3 Data-analyse; coderen....................................................................................................................................4
1.4 Resultaten......................................................................................................................................................4
Bijlage 3: analyse van het interview............................................................................................................. 42
Bijlage 4: thematisch model (data-analyse)..................................................................................................49
1
,Inleiding
Voor deze opdracht is het proces van gezondheidsbevordering uitgewerkt. Hiervoor is informatie
gebruikt van een persoon die haar gedrag wilde veranderen. De persoon die meegewerkt heeft aan
deze opdracht heeft toestemming gegeven en de student heeft zo veel mogelijk rekening gehouden
met de privacy. Gedurende de opdracht is er een interview afgenomen en heeft de student het
volledige proces van gedragsverandering doorgelopen. Hierin stond het Theory of Planned Behaviour
model (TPB) centraal. Ook werd de gedragsveranderingscyclus van Prochaska en DiClemente gebruikt
om de verschillende fases van gedragsverandering helder te krijgen.
De afgelopen weken is er hard aan deze opdracht gewerkt en hopelijk is dit terug te zien in het
eindresultaat.
2
,1. Interview en Theory of Planned Behavior
1.1 Omschrijving gezondheidsgedrag en gezondheidsprobleem
De persoon die geïnterviewd is geeft aan weinig te bewegen. Zij wil door middel van meer te gaan
bewegen haar gezondheidsgedrag aanpassen. Het gezondheidsgedrag uit zich volgens de
geïnterviewde in inactiviteit; ze geeft aan vaak de auto te gebruiken wanneer zij naar haar werk en
school gaat. Ook gaat zij bijvoorbeeld na een werk- of schooldag een film kijken op de bank, dit is
voor haar een manier van ontspanning.
Voldoende bewegen is van belang voor de gezondheid. Onvoldoende bewegen kan er namelijk voor
zorgen dat het lichaam sneller veroudert, zo kan de fysieke fitheid en het cognitief
prestatievermogen afnemen. Verder zorgt onvoldoende bewegen voor de verstoring van
verschillende biologische processen, het zorgt er namelijk voor dat het bioritme niet optimaal werkt
en ontstekingen worden bevorderd; hierdoor wordt het afweersysteem aangetast. Ook zorgt
onvoldoende bewegen voor een hoger risico op het vroegtijdig krijgen van aandoeningen en ziekten
zoals kanker, diabetes type twee, dementie en hart- en vaatziekten.
Tevens heeft bewegingsarmoede nadelige gevolgen voor de stofwisseling of het basaal metabolisme,
dit omdat de skeletspieren minder energiebehoefte hebben. Doordat de inname van kilocalorieën
nauwelijks wordt aangepast aan een lager basaal metabolisme, dat past bij onvoldoende bewegen,
wordt de niet gebruikte energie opgeslagen als vet en dit kan dan weer leiden tot obesitas en
overgewicht (De Greef, 2009). Verder concluderen Ruegsegger en Booth (2018) dat door
onvoldoende bewegen het risico op 40 verschillende soorten ziekten en aandoening wordt vergroot.
Ook kunnen weefsels en organen niet meer optimaal functioneren, zo kunnen er problemen
ontstaan bij de alvleesklier door het verlies van β-cellen en bij de lever door overmatig vetopslag.
Verder gaven onderzoeken aan dat zittend gedrag en onvoldoende bewegen geassocieerd kan
worden met een verhoogd risico op het krijgen van een depressie (Zhai, Zhang, & Zhang, 2015).
Spinnewijn (2014) zegt hier verder over dat door inactiviteit een motorische remming ontstaat, dit
zorgt ervoor dat er sprake is van energieverlies en hierdoor daalt de stemming.
Er kan dus geconcludeerd worden dat het gezondheidsgedrag van de geïnterviewde voor
verschillende gezondheidsproblemen kan zorgen.
1.2 Dataverzameling; opzet van interview en topiclijst
Voor het type interview is er gekozen om gebruik te maken van een semigestructureerd interview. Bij
dit type zijn de vragen van tevoren al bedacht en worden ze op volgorde gesteld. Hiervoor is gekozen
omdat er door middel van de structurerende vragen er sprake is van betrouwbaarheid. Ook is er bij
dit type interview wel ruimte om door te vragen; zo heeft de interviewer de mogelijkheid om
gedetailleerde informatie te krijgen (Baarda & Van der Hulst, 2017).
Het interview is afgenomen in een rustige omgeving zodat er geen omgevingsgeluiden afspeelde en
er zo min mogelijk sprake was van afleiding. Ook werd de omgeving afgesloten en waren alleen de
persoon die het interview afnam en de geïnterviewde in de ruimte aanwezig. Hiervoor is gekozen om
de privacy te waarborgen en op deze manier kon de geïnterviewde ook niet beïnvloed worden. Het
interview heeft 31 minuten geduurd en werd beëindigd toen alle voorbereide vragen gesteld waren
en er geen overige vragen meer waren.
Er is sprake van een persoonlijke relatie met de geïnterviewde en hierbij heeft zij aangegeven
aangesproken te willen worden met ‘je en jij’ in plaats van met ‘u’, dit is dan ook terug te zien in het
interview. Er is voor gekozen om het interview op te nemen met behulp van een dictafoon op een
mobiele telefoon en er is rekening gehouden met de regels van de Algemene Verordening
Gegevensbescherming (AVG). Zo is de spraakopname direct verwijderd wanneer deze niet meer
nodig was er is aan de geïnterviewde toestemming gevraagd over de deelname, opname en
3
, verwerking van de gegevens. Verder zijn de gegevens, met toestemming, alleen gebruikt voor dit
tentamen en zal de geïnterviewde ten alle tijden anoniem blijven.
Tevens is er gebruik gemaakt van het Theory of Planned Behavior (TPB) model. Door middel van dit
model kan er meer duidelijkheid ontstaan over de manier van handelen van mensen en de
achterliggende redenen hiervan. Het geeft informatie over de knelpunten en kan helpen bij het
opzetten van geschikte interventies. De determinanten die in het model voorkomen zijn; gedrag,
externe variabelen, attitudes, subjectieve normen of sociale invloed, waargenomen gedragscontrole
of eigen-effectiviteit, intentie, barrières en vaardigheden.
Bij gedrag wordt er gekeken naar het gewenste en huidige gedrag van de persoon. Attitudes staat
voor de voor- en nadelen die de persoon weet op te noemen over het (oude- en nieuwe)
gezondheidsgedrag. Bij de subjectieve normen of sociale invloed wordt er gekeken naar de norm van
de persoon vergeleken met zijn omgeving en of deze omgeving invloed heeft op de persoon en het
gedrag. Onder eigen-effectiviteit valt hoe de persoon over de haalbaarheid van het aanpassen van
het gedrag denkt en over het geloof in eigen kunnen. Bij intentie wordt er onder andere gekeken
naar wat de reden is waarom de persoon wilt veranderen. Onder barrières vallen de factoren die het
gedrag en het aanpassen hiervan kunnen belemmeren. Bij vaardigheden wordt er gekeken naar
welke vaardigheden de persoon bezit en nog nodig heeft om het gedrag aan te kunnen passen. En
ten slot vallen er onder externe variabelen andere factoren van buitenaf die het gedrag kunnen
beïnvloeden (Sassen, 2018).
(Zie bijlage 1 voor de topic lijst gebaseerd op het TPB-model).
1.3 Data-analyse; coderen
Het interview is verbatim getranscribeerd (zie bijlage 2). Hierna is het interview geanalyseerd door
het transcript te markeren. Dit is gedaan door de overeenkomende thema’s corresponderende
kleuren te geven (zie bijlage 3). De thema’s zijn gekoppeld aan de onderwerpen van de topiclijst.
Deze vorm van coderen heet selectief coderen en is deductief van aard. Voor deze vorm van coderen
is gekozen omdat er thematisch wordt gewerkt waardoor er naar alle determinanten wordt gekeken.
Tevens kan er een duidelijk beeld worden verkregen van de resultaten doordat alle thema’s in het
transcript zijn gemarkeerd met een kleur (Verhoeven, 2020). De thema’s, die gebaseerd zijn op het
TBP-model, zijn verwerkt in een thematisch tabel (zie bijlage 4).
1.4 Resultaten
De belangrijkste bevindingen uit het interview zijn hieronder weergegeven. Ze zijn wederom gelinkt
aan de gedragsdeterminanten. De determinanten zijn al eerder in dit verslag benoemt en toegelicht.
Bij alle determinanten zijn er enkele aandachtspunten naar voren zijn gekomen. Er is voor gekozen
om bij de gedragsdoelen, die verder in dit verslag aan bod zullen komen, extra aandacht te geven aan
de determinanten barrières, vaardigheden/ eigen-effectiviteit en gedrag. Hiervoor is gekozen omdat
deze gedragsdeterminanten de meeste aandacht nodig hebben. De geïnterviewde kan namelijk al de
verschillende voor- en nadelen benoemen (attitude). Tevens geeft ze niet aan dat haar sociale
omgeving een negatieve invloed heeft op haar waardoor ze het gedrag niet kan veranderen. In de
gedragsdeterminanten barrières, vaardigheden/eigen effectiviteit en gedrag zitten er echter wel
aandachtspunten die verwerkt kunnen worden in de doelen en interventies waardoor het gewenste
resultaat bereikt kan worden.
Gedrag
Het gewenst gezondheidsgedrag van de geïnterviewde is meer bewegen. Ze geeft aan weinig te
bewegen en dat is ongeveer een kwartier per dag. Ze gaat bijna altijd met de auto naar haar werk of
school. Verder neemt ze af en toe de trap en wandelt een enkele keer met haar zus. Wanneer zij
thuiskomt van werk of school dan kiest zij ervoor om een serie te kijken op de bank, dit is voor haar
een goede vorm van ontspanning. Verder geeft ze aan dat ze ervan baalt als ze weinig heeft bewogen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iiisa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
