2.1 Het wereldklimaatsysteem
Je weet welke factoren het wereldklimaatsysteem beïnvloeden.
Drie factoren bepalen de klimaatsystemen op aarde:
1. De op de aarde invallende kortgolvige straling van de zon. (bij de evenaar het meest)
2. De terugkaatsing (reflectie) van een deel van de zonnestraling op de wolken en deeltjes
in de atmosfeer en op het aardoppervlak.
3. De absorptie door broeikasgassen (zoals H2O,
CO2 en CH4) in de atmosfeer van de door het
aardoppervlak uitgezonden langgolvige
warmtestraling. warmer
Regionale verschillen in stralingsbalans van de aarde
worden vereffend door transport van energie van lage
naar hoge breedten.
Stralingsbalans: Het saldo op een bepaalde plaats aan
het aardoppervlak van de inkomende kortgolvige straling
van de zon en de langgolvige uitstraling van de aarde.
Dit saldo kan positief (stralingsoverschot) of negatief
(stralingstekort) zijn.
Drie manieren van transport van lage naar hoge breedten:
1. Warmtetransport door de oceaan.
2. Warmtetransport door de luchtstromingen.
3. Energietransport door hydrologische kringloop
Warmtetransport door de oceaan
De bovenlaag van het zeewater (op lage breedte) wordt verwarmd door de zon. Deze warmte
wordt door de oceanische circulatie naar hoge breedte verplaatst. Als dit warme zeewater aan
het afkoelen is geeft dit warmte af aan de lucht. Vervolgens zakt het afgekoelde water
(zwaarder/zouter) naar beneden. Dit noem je afzinkgebieden, deze dienen als
diepwaterpomp die koude onder- en warme bovenstromen met elkaar verbindt.
Oceanische circulatie: Het stromingspatroon van zeewater in de oceanen.
Warmtetransport door de luchtstromingen
Op ieder halfrond zorgen drie circulatiecellen voor lagedrukgebieden en hogedrukgebieden.
Bij de evenaar stijgt sterk verwarmde lucht op en vinden we in de hadleycel een zone met lage
luchtdruk en veel neerslag. In de
subtropen daalt de lucht en is er een
hoge druk en droogte. Via de
ferrelcel wordt de warme lucht naar
gematigde en hoge breedten
gevoerd. Bij 60° stijgt warme lucht
doordat deze botst met koude
polaire lucht, met als gevolg lage
drukgebieden met depressies en
veel neerslag.
, Lagedrukgebied: Gebied met lage luchtdruk en dus met een opstijgende luchtbeweging en het
toestromen van lucht uit alle richtingen (convergentie).
Hogedrukgebied: Gebied met hoge luchtdruk en daardoor een dalende luchtbeweging en het
uitstromen van lucht naar alle richtingen (divergentie).
Energietransport door de hydrologische kringloop
Zeewater verdampt veel energie opgeslagen in waterdamp. Dat is het sterkt in de subtropen
(hoge druk/ droogte). Door luchtcirculatie wordt waterdamp door de lucht en de wolken naar
gematigde breedten gevoerd. Bij condensatie/ neerslag in een zonde met depressie komt de
opgeslagen energie weer vrij.
Factoren die het klimaat bepalen:
1. Geografische breedte.
2. Ligging in het luchtcirculatiesysteem.
3. Afstand tot de zee of zeestromen (warm of koud).
4. Hoogteligging en reliëf (regenkant of regenschaduw van een gebergte).
Passaat: Constant waaiende winden aan het aardoppervlak van het subtropische
hogedrukgebied rond de 30° breedte Intertropische Convergentiezone (ITCZ) rond de evenaar.
Moesson: Een passaat waarbij sprake is van een halfjaarlijkse omkering van de windrichting. In
de zomer is er een natte moesson en in de winter een droge moesson.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberfrederiks. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.