Maatschappijleer
§ Wat is een verzorgingsstaat?
= een staat waarin de overheid zich actief bemoeit met de welvaart en het welzijn
van haar inwoners.
Risico’s delen
Solidariteit:
- Als er bereidheid is in een groep of samenleving om risico’s met elkaar te delen
- Voorbeeld: Jij hebt een baan, maar iemand anders raakt werkloos. Hij krijgt een
uitkering waar jij en alle andere werkende mensen voor betalen.
Collectief belang:
- Het kan jou ook overkomen
De drie pijlers
- Sociale zekerheid
- Onderwijs
- Gezondheidszorg
Sociale zekerheid:
- Als je werkt betaal je sociale premies.
- Alle Nederlanders betalen belasting
- Alles samen noemen we sociale zekerheidsstelsel
- Zorgtoeslag, huurtoeslag en kinderbijslag
Sociale zekerheidsstelsel:
- Alle uitkeringen die mensen verzekeren van een inkomen bij werkeloosheid, ziekte,
ouderdom of arbeidsongeschiktheid.
Onderwijs:
- Goede opleiding = meer kansen
- Bereidt kinderen voor op de arbeidsmarkt
Gezondheidszorg:
- Overheid betaalt belangrijk deel de kosten van gezondheidszorg
- Voorbeeld: Medische zorg, langdurige zorg en verpleging
- Voor oudere mensen verzorgingstehuizen en verpleeghuizen
Rechten en plichten
Sociale rechtsstaat:
- Mensen gelijke kansen moeten hebben om menswaardig bestaan te leiden en
zichzelf te kunnen ontwikkelen
Belangrijkste sociale grondrechten:
- Voldoende werkgelegenheid (art 19)
- Bestaanszekerheid en spreiding van welvaart (art 20)
- De bewoonbaarheid van het land en een goed leefmilieu (art 21)
- Volksgezondheid en voldoende woongelegenheid (art 22)
- Goed onderwijs (art 23)
,Plichten van burgers:
- Sollicitatieplicht
- Premies betalen
- Leerplicht
Solicitatieplicht:
- Alleen recht op uitkering als hij actief op zoek is naar werk
- Voorbeeld: Je bent ontslagen, je moet weer solliciteren en als je een baan
aangeboden krijgt moet je die accepteren. Anders wordt je op je uitkering gekort.
Premies betalen:
- AOW, WW en zorgverzekering betalen
- Worden afgetrokken van je loon, is verplicht
Onderwijs:
- Leerplicht tot je zestiende
De hoofdrolspelers
- Burgers
- Overheid
- Werknemers en werkgeversorganisaties
Burgers:
- Zelf verantwoordelijk
- Overheid zorgt voor scholen, banen, huizen en crèches
- Als je geen baan kan vinden helpt de overheid door middel van: Solliciteren, werk-
leeraanbod of omscholing
Overheid:
- Collectieve voorzieningen
- Werkgelegenheid
- Arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden
- Welzijn
Collectieve voorzieningen:
- Onderwijs, gezondheidszorg en uitkeringen
- Alle zaken die we niet zelf kunnen regelen en waar de overheid voor nodig hebben
- Gevormd door solidariteit
Werkgelegenheid:
- Stimuleren aan allochtonen, mensen met arbeidsbeperking en vijftigplussers
- Subsidie helpen
- overheid kan algemene maatregelen treffen: Belastingen en premies verlagen
Arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden:
- Goede inzet tonen
- Voorbeeld: Arbowet, geeft werknemers recht op een veilige en gezonde werkplek
Welzijn:
- Welzijn bevorderen
- Voorbeeld: Sportverenigingen en bibliotheken subsidiëren
, Vakbonden:
- Organisaties die de collectieve en individuele belangen van werknemers
behartigen
- Vakbonden van ambtenaren, schoonmakers, bouwvakkers….
- Betere werkomstandigheden
- Hogere lonen
- Kortere werkdagen
- Goede pensioenvoorziening
Sociale partners:
- De werkgeversorganisatie en vakcentrales samen
- Verantwoordelijk voor het maken van afspraken die voor alle werknemers en
werkgevers gelden
- Voorbeeld: Een afspraak dat de lonen het eerstvolgende jaar met maximaal 2
procent stijgen
Collectieve arbeidsovereenkomst:
- Vakbonden, werkgeversorganisaties en werkgevers samen
- In een cao worden de arbeidsvoorwaarden vastgesteld voor werknemers in één
hele bedrijfstak
- Voorbeeld: Horeca of transport
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nanetsoplantila. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,00. Je zit daarna nergens aan vast.