Samenvatting
Samenvatting Maatschappijleer Parlementaire Democratie H1-6
Samenvatting van het hoofdstuk Parlementaire Democratie H1-6
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
1. Wat is democratie?Soeverein is een staat die op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste
gezag uitoefent en het monopolie van geweldsuitoefenings heeft.
Een soevereine staat bepaalt welke religie op haar eigen gebied wordt toegelaten
Politiek gaat over het maken van keuzes waaraan allen in een staat zijn gebonden. De
keuzes worden als geldende wetten vastgelegd. Wetten worden uitgevoerd door ‘dienaren
van de macht’zoals: ministers, ambtenaren, politie en leger.
De meeste onderwerpen waarmee politiek zich bezig houdt is algemeen belang omdat veel
mensen er nu of later mee te maken krijgen. Ook als je zelf niet naar school aat heb je
belang bij het onderwijs.
Je hebt twee vormen van politiek: Kiezen voor snel, daadkrachtig en efficiënt besturen of
voor een maximale participatie van burgers in de politiek. Eerste geval kijk je naar
doelmatig resultaat, bij tweede kies je voor een proces van democratische besluitvorming
met zorgvuldige afweging van verschillende belangen.
Democratie gaat het op macht verdelen. Demos = volk en kratein = regeren. Dus het volk
regeert. Helft van wereldbevolking leeft in de democratie. Directe zeggenschap van het volk
komt nauwelijks meer voor. In sommige landen van directe democratie bestaat een
referendum, een volksstemming over een bepaald wetsvoorstel.
Representatieve democratie oftewel indirect, heeft als basiskenmerk dat het volk
vertegenwoordigers kiest die de beslissingen nemen en met zekere regelmaat bij
verkiezingen aan de bevolking verantwoording moeten nemen over hun beleid. Dit is
praktischer, want je komt met een kleinere groep sneller tot een beslissing. En
volksvertegenwoordigers hebben tijd om zich erin te verdiepen.
De politiek macht in representatieve democratieën is verdeeld over meerdere personen en
instituties, de trias politica. Er moet ook een rechtsstaat zijn, waarin regels gelden voor
burgers en de overheid.
Kenmerken democratie:
- Er is individuele vrijheid. Mensen mogen openlijk hun mening uiten
- Er gelden politieke grondrechten.
- Politie en leger hebben wettelijk beperkte bevoegdheden
- Er bestaat onafhankelijke rechtspraak. Rechters staan los van het parlement
- Er bestaat persvrijheid. Pers controleert de machthebbers
Parlementaire stelsel: Het rechtstreeks gekozen parlement is het hoogste machtsorgaan.
Op basis van de samenstelling wordt er een kabinet geformeerd van ministers en
staatssecretarissen. Deze moeten verantwoording afleggen aan het parlement en dus ook
indirect aan het volk. Die landen hebben meestal wel een niet-gekozen staatshoofd van wie
de macht sterk beperkt wordt door een grondwet. Is zo een staatshoofd een koning, dan
spreek je van een constitutionele monarchie.
, Presidentiële democratie: De bevolking kiest niet alleen het parlement, maar ook de
president, aan wie de grondwet veel bevoegdheden toekent. De president staat aan het
hoofd van de regering, de uitvoerende macht, en kan ministers benoemen en ook ontslaan.
Om zijn macht lichtelijk te bepereken hebben meeste landen een ontbindingsrecht,
waardoor hij het parlement niet kan ontbinden.
De grondwet laat zien hoe belangrijk de waarden gelijkheid en vrijheid zijn. Dat we in een
democratie leven, zien we als volgt terug in de grondwet:
- Taken en bevoegdheden van de drie politieke machten staan nauwkeurig
omschreven
- Alle Nederlanders vanaf 18 jaar hebben het recht om te stemmen en om verkozen te
worden.
- De regels voor de politieke besluitvorming zijn vastgelegd
- De overheid laat de media vrij, maar moet er ook voor zorgen dat de media de juiste
informatie bevat
Basiskenmerk van elke dictatuur dat de drie machten, wetgevende, uitvoerende en
rechterlijke macht niet van elkaar gescheiden zijn, maar in handen zijn van een kleine groep
mensen. In vrijwel alle dictaturen is er sprake van schendingen van mensenrechten en
politiek geweld. Een dictatuur is nooit een rechtsstaat. Andere kenmerken:
- Er is slechts een beperkte individuele vrijheid
- Er is nauwelijks politieke vrijheid
- Er is dikwijls overheidsgeweld
- Er bestaat geen onafhankelijke rechtspraak
- De massamedia en ook kunstuitingen staan onder censuur van de overheid.
Door gebrek aan tegenmacht, journalisten en onafhankelijke rechters kunnen ze snelle
efficiënte besluiten nemen.
Verschillende dictaturen:
1. Ideologie: In die landen heeft de communistische partij alle macht en hebben burgers
weinig tot geen individuele vrijheden. Politieke invloed is alleen weggelegd voor
mensen die de ideologie onvoorwaardelijk steunen. Er is een indoctrinatie: de
bevolking krijgt partij-ideologie met de paplepel ingegoten
2. Religieuze dictatuur, oftewel theocratie. Hierin is de godsdienst verheven tot
staatsideologie. Het volk kiest er weliswaar een parlement en de president, maar
voor alle politieke besluiten is goedkeuring nodig van niet-gekozen geestelijke
leiders.
3. Militaire dictaturen, waar de leger de macht heeft.
2 Politieke stromingen
Er zijn 3 belangrijke ideologische politieke stromingen, namelijk: Het liberalisme, het
confessionalisme en het socialisme.
Ideologie: Een samenhangend geheel van ideeën over de mens en de gewenste inrichting
van de samenleving
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisevanvelden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen