Literatuur, maker en maatschappij
1 De literaire auteur
1.1 Schrijvers
De schrijver is de maker van het literaire werk. Schrijvers die als literaire auteur erkend
willen worden, moeten zorgen dat hun werk wordt uitgegeven door een literaire uitgeverij.
Het is voor een schrijver belangrijk literair prestige op te bouwen. Dit wordt bepaald door de
mate van aandacht die in dag- en weekbladen en tijdschriften aan het werk van een schrijver
wordt besteed.
Een schrijver kan op verschillende manieren aan het onderwerp voor een tekst komen. Een
mogelijkheid is dat de schrijver met autobiografisch materiaal werkt. Met autobiografisch
wordt bedoeld dat ervaringen en gebeurtenissen uit het leven van de schrijver op een of
andere manier verwerkt zijn in een tekst.
1.2 Literatuuropvattingen
Schrijvers nemen als lezer kennis van culturele motieven: onderwerpen die in meerdere
teksten van verschillend auteurs voorkomen. Als een schrijver in zijn tekst verwijst naar een
ander, bij jou als lezer bekend verondersteld verhaal, of als zijn werk een creatieve
verwerking is van werk van een collega, dan is er sprake van intertekstualiteit.
Schrijvers hebben meer of minder bewuste opvattingen over wat literatuur is of zou moeten
zijn. We noemen dat een literatuuropvatting.
Arnon Grunberg is een schrijver die soms wel en soms niet reageert op maatschappelijke
ontwikkelingen.
Met het begrip mens- en wereldbeeld wordt de (soms religieus of filosofisch gekleurde) visie
bedoeld van een schrijver op de mens en de plaats van de mens in de maatschappij en de
wereld om hem heen. Het mens- en wereldbeeld kan voor de onderwerpkeuze van een
literair werk bepalend zijn.
2 De literaire context
2.1 Literaire uitgeverijen
Gedichtenbundels, verhalenbundels en romans worden op de markt gebracht door literaire
uitgeverijen. Een literaire uitgeverij is een poortwachter, want de uitgeverij bepaalt
uiteindelijk welke teksten op de markt verschijnen. Een literaire uitgeverij bepaalt ook of een
schrijver de kans krijgt een tweede of derde boek te publiceren en zo de kans heeft een
oeuvre op te bouwen.
Uitgeverijen nemen risico’s. Ze brengen boeken op de markt, maar kunnen moeilijk van
tevoren het verkoopsucces voorspellen en inschatten. Daarom is het voor uitgeverijen van
literatuur belangrijk schrijvers met een hoog literair prestige in hun fonds te hebben. De
schrijver hebben veel aanzien hun werk wordt door kenners (beroeplezers) als belangrijk
beschouwd. Een uitgeverij is dus gebaat bij boeken die goed verkopen. Zeer winstgevend in
dit opzicht zijn bestsellers: boeken waarvan in korte tijd tienduizend of meer exemplaren
worden verkocht. Het is belangrijk te beseffen dat de term bestseller verwijst naar het
verkoopsucces van het boek.
Literaire uitgeverijen proberen de boeken uit hun fonds zo goed mogelijk onder de aandacht
te brengen. Schrijvers als Gerard Reve, Jan Cremer en Jan Wolkers buitten als eersten in de
jaren zestig van de twintigste eeuw het belang van publiciteit en media-aandacht. De term
ruilwaarde duidt op het feit dat een boek vanuit commercieel oogpunt wordt beschouwd als
een economisch product waarvan de waarde in een bepaald geldbedrag wordt uitgedrukt.
Daarnaast is er de gebruikswaarde: het belang dat jij als lezer hecht aan het gelezen boek.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alina_aben. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.