RECHTSSTAAT
1. Idee en oorsprong van de rechtstaat
Totalitaire staat: staat dringt door tot het persoonlijke leven en bepaalt veel voor mensen.
1.1 Wat is een rechtstaat?
: staat waarin burgers met grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik
en willekeur van de overheid.
Naast deze zekerheden, Nederland is ook een sociale rechtsstaat.
: er zijn allerlei wetten en voorzieningen om de welvaart/welzijn van de burgers
te bevorderen
Voordelen van rechtsstaat: heerst sociale vrede
heerst sociale cohesie (verbondenheid)
goed niveau van welvaart en welzijn
- burgers vertrouwen elkaar
- burgers komen voor elkaar op
1.2 Hoe is de rechtstaat ontstaan?
: 18e eeuw in Europa, eeuw van verlichting en verlangen naar maatschappelijk geluk
Veel burgeroorlogen door meningsverschillen over bv godsdiensten.
Verder gewoon even de § goed doorlezen
Sociaal contract: contract waarin mensen tot afspraken komen om in natuurlijke vrijheid en
gelijkheid te kunnen leven.
Grondbeginselen van de rechtstaat
Het beginsel van de grondrechten
: Alle mensen zijn in vrijheid en gelijkheid geboren en moeten zo
kunnen samenleven
Het soevereiniteits- en democratiebeginsel
: De mensen sluiten gezamenlijk een vredesakkoord,,,, het sociaal
contract
Het legaliteitsbeginsel
: Er is een staat die het sociaal contract tussen mensen kan
afdwingen, maar die strikt gebonden is aan de wetten die de partijen
zelf hebben opgesteld
Het beginsel van de trias politica
: de macht van de staat wordt begrensd door interne scheiding van
de staatsmacht
verder de § goed doorlezen!
, 2. Grondwet en Grondrechten
De grondwet:
- Begrenst mach vd staat ,,,, garandeert vrijheden van burgers
- Lecht fundamentele rechten van burgers vast
- Geeft aan hoe de belangrijkste organen vd staat zijn georganiseerd
- Drukt eenheid van de natie uit
Geschiedenis van de grondwet
1. - Voor de grondwet Staatsregeling van de Bataafse Republiek
; iedere burger was gelijk voor de wet en onschendbare grondrechten heeft.
- Daarna Constitutionele monarchie : koninkrijk met grondwet
; absolute vorst
- 1848 macht van koning getemd ; koning werd onschendbaar
Volgens Thorbecke,, staat had 1 taak vrijheid vd burgers te dienen
19e eeuwse staat = nachtwakersstaat
; overheid bemoeit zich zo weinig mogelijk met de burgers
2. Nachtwakersstaat leidde tot onrust wijzigingen in grondwet
1917 algemene mannenkiesrecht
1919 vrouwenkiesrecht
3. Duitsers maakten in WOII einde aan grondrecht, na WOII weer oude grondrechten
tegelijkertijd, commissie bezig met nieuw ontwerp,, zou tot 1983 duren.
4. Grondwet van 1983 = overzichtelijk
- bescherming van burgers tegen discriminatie
- recht op sociale zekerheid
1e deel grondrechten burgers
2e deel organisatie vd staatsinstellingen en bestuur van ons land
Welke klassieke grondrechten kunnen we scheiden?
Gelijke behandeling
: niemand mag gediscrimineerd worden
Persoonlijke vrijheid
: ieder mens heeft het recht om te gaan en staan waar hij wil + privacy
Politieke vrijheid van de burgers
: burgers bepalen zelf – met woorden – hoe zij willen samenleven
Na WOII ook sociale grondrechten: bvb werkgelegenheid, volksgezondheid, sociale woningbouw …
: klassieke rechtsstaat werd sociale rechtsstaat (verzorgingsstaat)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper datemajm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.