een samenvatting over hoofdstuk 3 genetica van het boek biologie voor jou vwo 4, alle begrippen worden duidelijk uitgelegd en worden verschillende voorbeelden gegeven, alle 7 basisstoffen worden behandeld
Biologie samenvatting hoofdstuk 3 genetica
§ 1 fenotype en genotype
Genotype: de informatie van alle erfelijke eigenschappen van een individu
De erfelijke eigenschappen liggen vast op de chromosomen
Fentotype: alle waarnemelijke eigenschappen van een individu
De mens heeft 46 chromosomen, gerangschikt in paren van groot naar klein. Deze
rangschikking wordt karyotype genoemd
Autosomen: chromosomenparen
Chromosomen zijn gelijk in lengte en vorm, daarom worden ze homologe chromosomen
genoemd, het 23e paar worden de geslachtschromosomen genoemd.
Geslachtschromosomen
o Man: XY
o Vrouw: XX
Gen: deel van een chromosoom dat informatie bevat voor 1 of meer erfelijke
eigenschappen, of een deel van een erfelijke eigenschap
Een chromosoom bevat een lang DNA-molecuul en eiwitmoleculen
Een DNA-molecuul bestaat uit twee ketens die in een dubbele spiraal om elkaar heen
gewonden liggen
Nucleotiden: de bouwstenen waaruit DNA is opgebouwd. Een nucleotide bestaat uit een
fosfaatgroep, desoxyribose en een stikstofbase
Genoom: alle DNA-moleculen in een cel
In cellen van schimmels, planten en dieren bevindt DNA zich in de cellen van de
mitochondriën. Bij planten ook in de bladgroenkorrels.
Stikstofbasen in DNA
o Adenine (A)
o Thymine (T)
o Cytosine (C)
o Guanine (G)
Basenparing: vaste paren van de stikstofbasen
o Adenine + Thymine
o Cytosine + Guanine
DNA-sequentie: specifieke volgorde van stikstofbase in een gen
, Een variatie hierop noem je een allel
Genexpressie: genen die aanstaan en dus tot uiting komen
Innactivatie: genen die uitstaan en dus niet tot uiting komen
o Bvb. In cellen in je hoofdhuid staan de genen die zorgen voor haargroei aan, in cellen
van je lever staan deze uit
Milieufactoren: medebepalend voor het fenotype van een individu, Bvb. Licht, roken,
voeding, ziekten en opvoeding
Modificatie: verandering in het fenotype door milieufactoren
Aangeboren afwijking: een ziekte, aandoening of afwijking die al in de baarmoeder ontstaat,
als deze genetisch wordt doorgegeven is dit een erfelijke ziekte
§ 2 genenparen
Locus: de plaats van een gen in een chromosoom
Homozygoot: de twee allelen voor een bepaalde eigenschap zijn gelijk
Heterozygoot: de twee allelen voor een bepaalde eigenschap verschillen van elkaar
Dominante allel: de allel dat tot uiting komt in het fenotype
Recessieve allel: de allel dat alleen tot uiting komt wanneer er geen dominant allel aanwezig
is
Als je heterozygoot bent, en je een drager van de recessieve allel, deze kun je dan ook
doorgeven
Onvolledig dominant: de recessieve allel komt een klein beetje tot uiting in het fenotype
o Bvb. Homozygoot voor bruine ogen geeft een donkerdere kleur dan heterozygoot
voor bruine ogen, het recessieve allel voor blauwe ogen schijnt er dan namelijk een
beetje door heen
Intermediair: beide allelen zijn even sterk waardoor de kleuren gaan mengen wanneer je
heterozygoot bent
Codominantie: beide allelen komen volledig tot uiting, beide kleuren zijn dan terug te zien in
het individu
In de genetica worden genen aangegeven met letters, het dominante allel met een
hoofdletter en het recessieve allel met een kleine letter
o Homozygoot dominant: AA
o Heterozygoot: Aa
o Homozygoot recessief: aa
Recombinatie: het herverdelen van erfelijke eigenschappen, vind plaats tijdens meiose I
Bij de mens (n=23) kunnen er 8,4 miljoen verschillende combinaties van chromosomen
ontstaan
Nakomelingen zullen daardoor altijd andere erfelijke eigenschappen bezitten dan de ouders,
meerdere nakomelingen verschillen vrijwel altijd van genotype
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floor75. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
