Samenvatting
Samenvatting van hoofdstuk 10 havo 5 (Chemie)
- Vak
- Scheikunde
- Niveau
- HAVO
Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 10(Boek Chemie havo 5)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Scheikunde hoofdstuk 10Paragraaf 10.1 aankomen of afvallen?
Via voedsel krijg je belangrijke voedingsstoffen binnen, zoals
brandstoffen en bouwstoffen. Brandstoffen heb je nodig voor energie en
bouwstoffen voor de opbouw van je lichaam. Voedingsstoffen zijn:
- Vitamines
- Mineralen
- Vetten
- Koolhydraten
- Eiwitten
De voornaamste brandstoffen zijn koolhydraten en vetten. Eiwitten en
vetten heb je nodig voor het maken van bouwstoffen. Eiwitten gebruikt je
lichaam ook om enzymen en spierweefsel te maken. Vetten heeft je
lichaam onder andere nodig voor de opbouw van celmembranen en voor
bescherming van inwendige organen.
Ons lichaam verbrandt koolhydraten en vetten. De energie die erbij
vrijkomt gebruik je voor de noodzakelijke levensprocessen zoals ademen.
Hoeveel energie je nodig hebt hangt van verschillende dingen af,
bijvoorbeeld je leeftijd.
De eenheid van energie is de joule J. Ook kom je de eenheid kcal tegen.
1,0 kJ komt overeen met 0,24 kcal.
Het valt niet altijd mee om de juiste balans te vinden tussen de
hoeveelheid voedsel en de lichamelijke activiteit.
Soms is een dieet nodig als je door een ziekte problemen hebt met de
spijsvertering van voedingsmiddelen. Bij diabetes kan het lichaam het
glucosegehalte in het bloed niet goed regelen. Het hormoon insuline regelt
de vertering van koolhydraten. Afhankelijk van het type diabetes
produceert de alvleesklier te weinig insuline of zijn de lichaamscellen er
minder gevoelig voor. Het gevolg is een te hoog glucosegehalte in het
bloed.
Iemand met glutenintolerantie kunnen geen gluten verdragen. Deze
gluten zitten in producten die granen bevatten.
Sportdranken zijn bedoeld als bron van vocht en energie tijdens en na
intensief sport. Alleen dan kun je baat hebben bij sportdranken.
Paragraaf 10.2 Koolhydraten
Koolhydraten zijn een belangrijke bron van energie voor het lichaam.
Voedingsmiddelen bevatten zowel verteerbare koolhydraten als niet-
verteerbare koolhydraten. Verteerbare koolhydraten zijn zetmeel,
mono- en disachariden. Deze koolhydraten kan ons lichaam afbreken en
opnemen. Niet-verteerbare koolhydraten bestaan vaak uit vezels. Die
heb je nodig voor een goede darmwerking.
, Koolhydraten kun je onderverdelen in
monosachariden, disachariden en
polysachariden. Glucose behoort tot de
monosachariden.
In Binas tabel 67F staan de structuurformules van koolhydraten. Het gaat
om een schematische weergave. Een aantal atomen is niet getekend.
Glucose ontstaan bij de fotosynthese in de groene delen van planten.
Daarvoor is zonlicht nodig.
CO2 (g) + 6 H2O (l) -> C6H12O6 (aq) + 6 O2
In figuur 10.7 zie je hoe twee glucosemoleculen aan elkaar kunnen
koppelen. Hierbij ontstaat een disacharide. Bij deze reactie ontstaat ook
water. Deze reactie is een voorbeeld van condensatiereactie. Dat is een
reactie waarbij twee moleculen aan elkaar koppelen onder afsplitsing van
een klein molecuul. Zie Binas tabel 67F2 voor de structuurformules van
een aantal disachariden.
Bij de spijsvertering treedt de omgekeerde reactie op. Door de hydrolyse
van bijvoorbeeld maltose ontstaat dan glucose.
In tabel 67F3 van Binas staan de structuurformules van een aantal
polysachariden. De moleculen van amylose, cellulose en glycogeen zijn
opgebouwd uit een groot aantal moleculen glucose, het zijn
macromoleculen. Amylose komt onder andere voor in zetmeel.
Koolhydraten die we uit ons voedsel
opnemen, slaat het lichaam op als
glycogeen. Glycogeen is een
energievoorraad. Polysacharide
cellulose geeft planten stevigheid.
Mensen kunnen cellulose niet
verteren. In tabel 82E staan diverse
enzymen die nodig zijn voor de spijsvertering van koolhydraten.
Je kunt op drie manieren naar spaghetti kijken:
- Op macroniveau kijk je ‘in het groot’.
- Op mesoniveau leg je de spaghetti als het ware onder een
vergrootglas (waar bestaat het uit).
- Op microniveau zoom je nog verder in. (Kijken naar de moleculen)
Dus: amylosemoleculen binden watermoleculen (micro), de zetmeelkorrels
zwellen op (meso) en de spaghetti wordt zacht (macro).
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijedeweerd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen