Opdracht 4
Selective Exposure
Door: Hugo Huijbers
4069773
Cursus: De Informatie-explosie,
nieuwsconsumptie en nieuwsverwerking
Docent: Gabi Schaap
23-9-2014
,Deel I: Samenvattingen en verbanden
Artikel 1: Prior, M. 2005. News vs. Entertainment, How Increasing Media Choice Widens
Gaps in Political Knowledge and Turnout. Princeton University.
Prior stelt in zijn studie twee hypothesen centraal, namelijk a) bredere keuzemogelijkheden in
media-aanbod geven burgers met weinig politieke interesse de kans zich meer informatie toe
te eigenen en hun kennis zodanig uit te breiden, en b) burgers met weinig politieke interesse
krijgen door het verbrede aanbod meer mogelijkheden om het politieke nieuws te ontlopen.
Bijkomende variabele is hier de opkomst bij verkiezingen. Die zou bij burgers die niet of
nauwelijks (politiek) nieuws consumeren zeer gering zijn.
Het theoretisch kader van deze studie past binnen het concept van de zogenaamde
kenniskloof, ofwel de knowledge gap. Prior vraagt zich simpelweg af of dit door de toename
in het media-aanbod in de hand gewerkt wordt. Iemand met een grote politieke interesse heeft
tegenwoordig de kans om op ieder uur van de dag nieuwsprogramma’s te consumeren.
Iemand met weinig politieke interesse heeft juist legio mogelijkheden om enkel
entertainmentprogramma’s te consumeren en op die manier het nieuws te ontlopen. De titel
nieuws vs. entertainment staat dus niet alleen voor de keuzemogelijkheden in het media-
aanbod, maar eveneens voor een zekere tweedeling in de samenleving die Prior verwacht
waar te nemen.
De onderzoeksresultaten ondersteunen de beide hypothesen volledig. Er is inderdaad
een aanzienlijke samenhang waarneembaar tussen het media-aanbod enerzijds en politieke
kennis alsmede stemopkomst anderzijds. Op basis van deze studie kan dus worden
beargumenteerd dat door het verbrede media-aanbod de kenniskloof vergroot wordt. Prior
maakt hier echter nog wel de kanttekening dat er sprake is van een vrijwillige
consumptiebeslissing en geen noodgedwongen consumptiebeslissing. Hij doelt hiermee op het
gegeven dat men in de begintijd van de televisie slechts over beperkte keuzemogelijkheden
beschikte. Zo kon het dat men niet altijd de keuze had tussen nieuws en entertainment en het
kijken naar nieuws min of meer noodgedwongen was. Nu is dat niet meer het geval en dus is
er in alle gevallen sprake van een vrijwillige blootstelling aan nieuws dan wel entertainment.
Artikel 2: Savolainen, R. 2007. Filtering and withdrawing: strategies for coping with
information overload in everyday contexts. University of Tampere.
In de studie van Savolainen gaat het met name om informatie-overload, waarbij wordt
uitgegaan van twee onderzoeksvragen. a) Ervaart men een zekere informatie-overload binnen
de context van de dagelijkse nieuwsvoorziening door de media? b) Welke strategieën hanteert
men om met deze informatie-overload om te gaan? Savolainen legde een groep respondenten
- bestaande uit 20 milieu-activisten - specifieke vragen voor over mogelijke problemen bij
nieuwsverwerking door het brede aanbod en het effect hiervan op de verwerking an sich.
De respondenten schetsen een eenduidig beeld van een teveel aan informatiestromen
binnen de huidige samenleving. Zo geven zij aan voornamelijk moeite te hebben met het
selecteren van nieuws als het gaat om online nieuwsbronnen, vanwege de veelheid aan
additioneel materiaal (video, fotoreportages etc.). Verder geeft men aan problemen te hebben
, met tijdgebrek en onvolledige berichtgeving. Voornamelijk ’s ochtends zegt men niet genoeg
tijd te hebben om snel een overzicht te krijgen van het nieuws. Daarnaast hekelt een groot
deel van de respondenten de selectiviteit van de nieuwsitems door de Finse media. Als
voorbeeld werd hier de politieke crisis in Armenië genoemd waar nauwelijks over bericht
werd en de respondenten dus geacht werden zelf informatie te zoeken. Hoewel de
respondenten – met het aanzienlijke nieuwsaanbod op met name internet en het tijdgebrek –
de information-overload vooral als negatief bestempelen, erkennen zij ook de nuttige kant van
de vele informatiestromen. Zo onderschrijven zij het gegeven dat de consument nu over
onnoemelijk veel toegangspoorten tot het nieuws beschikt.
Op basis van de onderzoeksresultaten onderscheidt Savolainen twee strategieën die
men hanteert om op een deugdelijke manier met de information-overload om te springen. Zo
is er de ‘filterstrategie’, waarin de betreffende persoon simpelweg de voor hem/haar
persoonlijk nuttige nieuwsitems uit het veelzijdige aanbod filtert. Vaak resulteert dit in wat
we ook wel ‘scannen’ noemen: men scant bijvoorbeeld de koppen uit de krant en leest enkel
de artikelen die zeer dicht aansluiten bij de persoonlijke interesse. Daarnaast is er ook nog een
zekere ‘onttrekkingsstrategie’, waarin men de persoonlijke nieuwsvoorziening slechts tot
enkele informatiestromen reduceert en zich aan de rest onttrekt. In de praktijk komt dit vaak
neer op het zeer gericht samenstellen van de nieuwsvoorziening. Zo kan het dat een econoom
op den duur enkel nog het Financieele Dagblad leest, TV-programma’s als RTL Z en
Business Class consumeert en enkele additionele websites bijhoudt, en al het andere
simpelweg links laat liggen.
Artikel 3: Stroud, N.J. 2010. Polarization and Partisan Selective Exposure. University of
Texas. Austin.
Stroud maakt in haar studie gebruik van drie onderzoeksvragen om de samenhang tussen
polarisatie en partijdige media weer te geven. a) Resulteert het gebruik van partijdige media
tot meer gepolariseerde houdingen tegenover politieke kandidaten? b) Trekken partijdige
media reeds gepolariseerde groepen aan? c) Trekken partijdige media reeds gepolariseerde
groepen aan én worden hun houdingen hierdoor ook nog eens versterkt?
Polarisatie wordt binnen deze studie gedefinieerd als het sterk accentueren van
tegenstellingen binnen de samenleving. Dit kan bijvoorbeeld door twee groepen tegen elkaar
op te zetten of door een bepaalde sociale groep zeer sterk af te bakenen binnen de
samenleving. Partijdige media zijn hier media met een duidelijke politieke kleur en die
opvattingen uitdragen die gemakkelijk zijn te koppelen met een bepaalde plaats binnen het
politieke spectrum. Het gebruik van enkel dit soort gekleurde media leidt tot gepolariseerde
politieke houdingen, zo luidt de onderzoekshypothese.
De onderzoekshypothese van deze studie wordt volledig ondersteund door de
onderzoeksresultaten van Stroud. Met behulp van de data kan men inderdaad beargumenteren
dat selectieve blootstelling aan partijdige media een gepolariseerde houding in de hand werkt.
Simpel gezegd leidt het gebruik van voornamelijk eenzijdig gekleurde media tot een
referentiekader in dezelfde politieke kleur. Toch past de studie niet helemaal binnen het
theoretisch kader, zoals uiteengezet door Stroud. Zo is er wel een overduidelijke samenhang
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hhuijbers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.