Governance samenvatting
Les 1
Governance: uitoefening bestuursmacht en beleid. Overheid voert uit
Good governance: bijv. Transparantie, accountability, etc.
Water governance:
Institutionele aspecten;
Bestuurlijke aspecten;
Juridische aspecten;
Sociaal-maatschappelijke aspecten;
organisatorische aspecten;
financiële aspecten;
Waterbeheer, afvalwaterbehandeling en drinkwatervoorziening
Klimatologische veranderingen -> nieuwe opgaven & normen
Economische ontwikkeling -> terugtredende overheid & opkomst private sector
Bestuurlijke ontwikkeling -> centrale regie (EU) & participerende maatschappij
RO -> toenemende druk op schaarse ruimte
Maatschappelijke ontwikkeling -> belang milieu, natuur & cultuur
Juridische ontwikkeling -> doolhof wet- en regelgeving & langlopende processen
Building blocks good governance:
1. Duidelijke bestuurlijke organisatie: transparantie & verantwoordelijkheid
2. Wettelijk verankerd stelsel waterrecht: afweging algemeen & individueel belang
3. Adequaat financieringsstelsel
4. Planmatige aanpak: bedreigingen
5. Betrokkenheid belangengroepen: verkiezingen (bestuur), bewonersavonden,
inspraak & beroep
Gebiedsontwikkeling: plannen, verandering, kaders, samenwerking tussen partijen
Resultaat: gebiedsvisie, grondexploitatie & samenwerkingscontracten, realisatie
verandering, exploitatieplan & beheersplan
Veel veranderd: crisis, opkomst participatiemaatschappij, duurzaamheid / smart city /
agenda stad, andere stakeholders
Energieke samenleving: burgercoöperatie, crowdfunding, crowdsourcing,
buurtondernemingen/wijkbedrijven (vormen burgerinitiatieven)
Voorbeelden: schieblock/luchtsingel, zomerhofkwartier, katendrecht, binckhorst (den haag)
Gebiedsontwikkeling 1.0: projectontwikkeling op grote schaal
Grote plannen, nog grotere ambities, aanbodsgestuurde markt
Gronden werden aangekocht en vervolgens uitgegeven aan ontwikkelaars
Realiseren winst op grond & opstalontwikkeling
Samenwerkings- en financieel model:
, o Initiatief-haalbaarheid-realisatie
Grootschalige voorinvesteringen & lange terugverdientijden (toch winst publiek &
privaat)
Exploitatiefase buiten beeld
Niet crisisbestendig
Gedreven door aanbodgestuurde markt
Gebiedsontwikkeling 2.0:
Hoogconjuctuur (snelle economische groei) wordt afgewisseld met economische
krimp
Geen vertrouwen dat de opbrengsten op lange termijn de investeringen
rechtvaardigen
Organische gebiedsontwikkeling
o Stapsgewijze, kleinschalige transformatie
o M.b.v. een globaal masterplan
o Een lange planhorizon
Organische ontwikkeling kan gebieden door crisis helpen, maar niet altijd kans om
(duurzaamheids) ambities te realiseren.
Soms aanpak nodig van grootschalige ingrepen en kansen biedt op substantiële
publiek-private samenwerking
Binckhorst 2007: pps
Gebiedsontwikkeling 3.0:
Koppelen vastgoed, gebruik, stromen
Gestuurd op huidig & toekomstige exploitatie gebied
Afwegen o.b.v. levensduur & toekomstwaarde
Niet meer gericht op eenmalige snelle winsten
Biedt perspectief op investeringen in infrastructurele voorzieningen en systemen die
kostenbesparingen en duurzaamheidsprestatie gebied op hoger niveau brengen
Met die infra exploitaties van gebouwen koppelen, lokale productie aansluiten en
slim sturen met data (smart grids, mobiliteitsmanagement, reverse logistics)
Benthemplein
Grijpt in op bestaande samenwerking
o Door partijen van de stomen te introduceren
o Door gebruik en eigenaren bij ontwikkeling te betrekken
o Door ruimte te creëren voor nieuwe partijen, openstaan voor andere
werkwijzen
o Belegger i.p.v. ontwikkelaar
Langjarig rendement
Oog voor waardeontwikkeling
o Nieuwe verdienmodellen nodig
Niet alleen grond- en opstallen, ook beheer en stromen
Nieuwe modellen:
Prestatiecontracten (DMFC: design, maintenance, finance,
construct)
Fondsvorming
Coöperaties / (collectief) particulier opdrachtgeverschap
, MKBA:
Opbrengsten op de lange termijn
Maatschappelijke kosten & baten
Stel waarden & waardecreatie centraal
Regel financiering integraal en voor de lange termijn
Proces van gebiedsontwikkeling:
Opeenvolging van handelingen
Schaal, tijdshorizon, problematiek, aansturende partij, participanten, etc. Maakt
daarin nauwelijks verschil
Door crisis:
Kleinere ontwikkelingen
Ontwikkelingen vragen meer tijd
Aansturing vaker in private handen
Onderscheid tussen gebiedsontwikkeling en kavelontwikkeling groter
Samenvatting soorten gebiedsontwikkeling
1.0: projectontwikkeling op grote schaal
2.0: organische gebiedsontwikkeling
3.0: koppelen vastgoed, gebruik & stromen
Stappen gebiedsontwikkeling:
1. Start
2. Intentie (voorverkenning)
3. Ambitie (verkenning)
4. Visie (planontwikkeling)
5. Productie (realisering)
6. Gebruik (gebruik & beheer)
Gebiedsontwikkeling is de kunst van het verbinden van functies, disciplines, partijen,
belangen en geldstromen, met het oog op de (her)ontwikkeling van een gebied.
Planproces:
