Samenvatting
Samenvatting 5 havo Thema 1,4 en 5
Samenvatting van aantekeningen en het boek over thema 1,4 en 5 die in 5 havo behandeld word
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvattingThema 1 (5 havo)
Basisstof 2
● Assimilatie: De opbouw van organische moleculen uit kleinere moleculen
○ CO ❑2❑+ H ❑2❑ O -> C ❑6 H ❑12 O❑6 + O❑2❑
○ Resultaat: De vorming van organische stoffen waaruit een organisme
ontstaat.
○ Energie wordt opgeslagen als chemische energie in de organische
moleculen
○ Voortgezette assimilatie: Glucose wordt door de cel verder verwerkt tot
grotere moleculen zoals bijv eiwitten, vetten en zetmeel.
● Enzym: Stoffen die chemische reacties in cellen mogelijk maken
● Dissimilatie: De afbraak van organische moleculen tot kleinere moleculen
○ C ❑6 H ❑12 O❑6 + O❑2❑-> CO ❑2❑+ H ❑2❑ O
○ Resultaat: Energie komt beschikbaar voor processen in organisme
○ De beschikbaar gekomen energie wordt tijdelijk opgeslagen in ATP-
moleculen
○ Organische stoffen: Bevatten altijd een of meer atomen van C, H en O
○ Anorganische stoffen: Kunnen heel veel verschillende atomen bevatten
(Geen C bevatten)
● Stofwisseling: Het totaal van alle chemische processen in een organisme
● Chemische energie uit glucose wordt eerst gebruikt bij de vorming van
ATP(adenosinetrifosfaat). De binding van de 2e en 3e fosfaatgroep zijn
energierijk. Het laatste fosfaat molecuul komt vrij omdat er energie moet
ontstaan, hierdoor ontstaat dus ADP (adenosinedifosfaat) en de chemische
energie(energie in moleculen) komt beschikbaar.
Basisstof 3
● Bij dissimilatie kan chemische energie omgezet worden in
○ Bewegingsenergie
○ Warmte
○ Elektrische energie (geleiden van impulsen)
○ Chemische energie (assimileren van organische stoffen)
○ Lichtenergie (uitstralen van licht)
● Aerobe dissimilatie van glucose (verbranding)
○ C ❑6 H ❑12 O❑6 + O❑2❑-> CO ❑2❑+ H ❑2❑ O + energie
○ Glucose moleculen worden afgebroken, waardoor er veel energie
vrijkomt
, ○ Aerobe verbranding vindt voor het grootste deel plaats in de
mitochondriën
● Anaerobe dissimilatie van glucose (gisting)
○ Levert per glucosemolecuul minder energie op, glucosemoleculen
worden dus minder afgebroken
○ Alcoholgisting:
■ C6H12O6 -> C2H5OH + CO + energie
■ Komt voor bij gistcellen en bij kiemende zaden. O.a gebruikt bij
productie van bier, wijn en brood
○ Melkzuurgisting:
■ C6H12O6 -> C3H6O3 + energie
■ Ontstaat als er in korte tijd veel energie nodig is. Naarmate de
tijd is er onvoldoende zuurstof aanwezig in de spieren voor
aerobe dissimilatie, waardoor het glucose gaat verbranden
zonder zuurstof, hierdoor ontstaat dus melkzuur
■ Komt voor mij spieren van mens en dier en bij
melkzuurbacteriën
● Dissimilatie van eiwitten en vetten
○ Vetten bevat relatief weinig energie per gram
○ Eiwitten worden gesplitst in aminozuren. Daarna worden ze verder
gedissimileerd en schadelijke stoffen worden met de urine
uitgescheiden
Basisstof 4
● Via huidmondjes en luchtholten worden O2 en CO2 door diffusie uitgewisseld
tussen de bladcellen en de langs het blad stromende lucht. Een huidmondje is
omgeven door twee sluitcellen die bladgroenkorrels bevatten. Deze kunnen
het huidmondje openen of sluiten.
● Transport van stoffen tussen cellen en hun omgeving kunnen plaatsvinden
door diffusie, osmose en actief transport. Op deze manieren kunnen stoffen
alleen vervoerd worden over kleine afstanden.
● 3 manieren hoe water (+opgeloste stoffen) omhoog vervoerd kunnen worden
1. Worteldruk
➔ Water moet van wortelharen naar de houtvaten
(omhoog), dat gaat via osmose.
◆ Eerst worden de mineralen actief het houtvat
ingebracht
◆ Hierdoor gaat de osmotische waarde omhoog in
de houtvaten waardoor water transport de
haarvaten ingaat.
2. Capillaire werking
, ➔ Door de smalle houtvaten kruipt het water omhoog door
de cohesie en adhesie-krachten
3. Zuigkracht
➔ Door verdamping van water uit de huidmondjes
➔ Denk aan rietje
● Transport door de bastvaten (naar beneden)
○ Bastvaten vervoeren assimilatieproducten en water van de bladeren
naar alle andere delen van de plant = organische sapstroom
○ Op een dag wordt meer glucose gevormd dan er bij verbranding wordt
verbruikt. Het overschot aan glucose wordt gebruikt voor de vorming
van zetmeel(slecht oplosbaar in water), dat tijdelijk wordt opgeslagen in
de bladcellen. Door de omzetting van zetmeel wordt voorkomen dat de
osmotische waarde in de cellen erg zou stijgen. Vooral ‘ s nachts wordt
het tijdelijk opgeslagen zetmeel omgezet in sacharose en via bastvaten
vervoerd naar andere delen van de plant.
3 manieren hoe water (+opgeloste stoffen) omhoog vervoerd kunnen
worden
● Opslag van reservestoffen
○ In verdikte delen vaak onder de grond de wortels, knollen, bollen,
wortelstokken
○ Glucose en Fructose worden opgeslagen in vruchten, sacharose in
stengels en wortels van suikerriet, vetten opgeslagen als druppels in
cytoplasma (zaden van zonnebloem enzv.) en eiwitten zijn opgelost in
het vacuolevocht of in het cytoplasma
Basisstof 5
● Koolstofassimilatie: Vorming van glucose en zuurstof uit water en
koolstofdioxide.
○ Alleen autotrofe organismen zijn in staat tot koolstofassimilatie
Basisstof 6
● Voortgezette assimilatie: Organisme vormen uit glucose andere organische
stoffen
○ De hiervoor benodigde energie wordt verkregen uit dissimilatie
○ Bij voortgezette assimilatie kunnen planten anorganische stoffen uit de
bodem gebruiken
● Koolhydraten
○ Opgebouwd uit alleen koolstof, water en zuurstofatomen
○ Monosachariden bijvb glucose
○ Disachariden (bestaand uit 2 monosachariden) bijvb maltose
○ Polysachariden (bestaand uit meerdere monosachariden) bijvb zetmeel
● Vetten(lipiden)
○ Opgebouwd uit alleen koolstof, water en zuurstofatomen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daphnewapperom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen