MEDISCHE EMBRYOLOGIE VAN DE MENS: EMBRYONALE PERIODE
Embryologie:
- Bestudeert de ontwikkeling van een individu vanaf de bevruchte eicel tot de geboorte
en ook de gameten
- Ontstaan vaan aangeboren afwijkingen (congenitale afwijkingen) dmv teratogene
factoren, hun invloed verschilt naargelang periode tijdens ontwikkeling
o Week 1-2: pre-organogenese, embryo sterf door teratogene factoren
o Week 3-8: embryonale periode (organogenese), er ontstaan stoornissen van
groei en differentiatie en leiden tot majeure malformaties, week 5 is
meest cruciale periode
o Week 9-38: nadat de organen gevormd zijn, leiden vooral tot functionele
problemen, maar minder morfologische afwijkingen
hoe vroeger de inwerking van teratogene factoren, hoe zwaarder de gevolgen
We onderscheiden 2 periodes tot aan de geboorte
- Embryonale periode: duurt 8 weken, begin van alle organen gevormd en de uitwendige
lichaamsvorm komt tot stand
- Foetale periode: week 9-38, vooral groei en differentiatie van organen
Gameten (geslachtscellen):
- Gameten zijn haploïd: 23 chromosomen, tgv reductiedeling
- Spermatogenese
o 1 oercel zal vanaf de puberteit aanleiding geven dmv deling tot 4 haploïde
spermatiden die via spermiogenese verder differentieert tot spermatozoa
- Oögenese
o verschillende rijpingsstadia van oöcyt tot rijpe eicel dat door ovulatie vrijkomt
uit het ovarium, hier voltooid de primaire oöcyt de 1e reductiedeling
o cytoplasma wordt ongelijk verdeeld tussen poollichaampje en sec. oöcyt
o eicel gaat naar metafase van meiose 2 en voltooid deze bij bevruchting
o poollichaampje deelt ook verder zodat op einde van volledige oögenese 3
haploïde poollichaampjes zijn ontstaan
o ongeveer 99% van de eicellen gaan tijdens de oögenese als de folliculogenese
verloren dmv folliculaire atresie waarbij eicellen worden afgebroken
o we hebben 7miljoen primaire oöcyten waarvan bij de puberteit 400.000
overblijven en uiteindelijk vanaf puberteit maar 400 tot rijping komen
- Afwijkingen
o Meiose: chromosomale afwijkingen door non-disjunctie van homologe
chromosomenparen zijn terug te vinden in alle cellen van individu
o Mitose: chromosomale afwijking na bevruchting leidt tot mozaïscisme, sommige
cellen hebben de afwijking, andere niet
, - Levensduur
o Spermatozoïden: oneindige levensduur en bevruchtingsvermogen blijft behouden
meest kans op zwangerschap: coïtus 2 dagen voor ovulatie en eerste 12u erna
coïtus voor ovulatie zijn er tot 1 week ervoor conceptiekansen door lange
intracervicale levensduur van spermatozoa
- Transport
o Spermatozoïden: beweeglijk door hun staart
na 5 min na de coïtus thv de eileider
na 70 min hebben ze uiteinde van de eileider bereikt
thv de ampulla spelen ook contracties/peristaltiek van uterus en eileiders
een belangrijke rol
o Eicel: passieve bewegingen
Peristaltiek van eileider
Beweging van trilharen van epitheel
Traag slechts 4 dagen na ovulatie bereikt eicel de uterus, de bevruchting
vindt dus al vroeg plaats thv ampulla
Bevruchting:
Rond de eicel bevindt zich nog zona pellucida en de corona radiata, deze moeten beide
doorboord worden door het spermatozoön
Vooraleer de penetratie plaatsvindt, zijn er nog 2 verschijnselen die plaatsvinden nl.
acrosoomreactie en capacipatie van het sperma
- Capacipatie van sperma
o Niet microscopisch waarneembaar
o Verwijderen van zaadvocht (=coat van glycoproteïnen) oiv secretie van de tuba
uterina
o Finale stap in maturatie van sperma
o Door verwijderen van intracellulair Ca +2 zal cAMP toenemen
- Acrosoomreactie
o Door binding spermatozoom met receptormolecule in de zona pellucida komen
enzymen vrij uit het acrosoom (hyaluronidase, acrosin, neuraminidase)
o Hierdoor kunnen spermatozomen penetreren doorheen zona pellucida
o Gevolg:
Plasmamembraan van zaad- en eicel versmelten
Metafase 2 van eicel wordt voltooid
Vorming pronucleus: interfase kern van zaad- en eicel liggen naast elkaar
Aantal chromosomen verdubbelt in de kernen (DNA synthese)
Versmelten kernen
Zygote ondergaat 1e klievingsdeling 2 blastomeren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper geneeskundeUGent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.