samenvatting van bijna alle hoofdstukken van het boek 'Grondslagen van het recht: hoofdlijnen' die nodig zijn voor het vak Grondslagen van Recht aan de Universiteit Utrecht bachelor jaar 1
Hoofdstuk 1: Recht
- Functies van staatsorganen
- Wetgeving: het vaststellen van algemene regels
- Privaatrecht: regels die fungeren als kader voor het handelen van burgers.
Horizontale verhoudingen
- Publiekrecht: regels voor het handelen van de overheidsorganen onderling
en tussen burgers en overheid. (staats- en bestuursrecht en strafrecht)
verticale verhoudingen
- Bestuur: de overheid stelt overheidsorganen in om de regels toe te passen, uit
te voeren of naleving hiervan toe te zien.
- Rechtspraak: de rechter oordeelt of de overtreding van de rechtsregels
daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.
- Soorten rechtsregels
- Gedragsnorm: deze soort regels kunnen een gedraging gebieden, verbieden of
toestaan
- Sanctienorm: is een regel die aangeeft wat degene die zich niet aan een
gedragsnorm houdt te wachten staat
- Gedragsnormen en sanctienormen kunnen aan elkaar gekoppeld zijn, of
afzonderlijk worden geformuleerd
- Bevoegdheidsverlenende norm: geven staatsorganen een bepaalde macht
zodat de rechtszekerheid toeneemt
- Positiviteit, gelding en e ectiviteit van recht
- Positief recht: het recht is in een bepaalde gemeenschap door mensen
vastgesteld of erkend op een eerder tijdstip
- Dit onderscheidt zich van het ideale recht: het recht dat men wenst en
nastrevenswaardig vindt, afhankelijk van rechtvaardigheidsopvattingen
- Positief recht kan deels of geheel samenvallen met het ideale recht
- Positieve rechtsregels hebben doorgaans gelding oftewel zijn verbindend, een
rechtsregel heeft op een bepaalde plaats en tijd voor een bepaalde groep
personen aanspraak op gehoorzaamheid
1
ff
, woensdag 26 augustus 2020
- Met e ectiviteit van recht wordt bedoeld dat het recht in het algemeen
daadwerkelijk gehoorzaamd wordt dan wel daadwerkelijk toegepast of
gehandhaafd wordt
- Twee betekenissen van ‘recht’
- Objectief recht: algemene gedragsvoorschriften, het geheel van rechtsregels op
een bepaald terrein, bijvoorbeeld huurrecht
- Subjectief recht: bevoegdheid die door het objectieve recht aan een persoon
wordt toegekend, bijvoorbeeld recht van A op de huurprijs
- Grondrechten zijn voorbeelden van subjectieve rechten in het objectieve
recht, subjectieve rechten berusten op het objectieve recht
Hoofdstuk 2: Indelingen in het recht
- Een codi catie is een poging alle rechtsregels op een rechtsgebied op
systematische wijze in een wetboek (codex) op te nemen
- Functionele rechtsgebieden hebben betrekking op bepaalde thema’s en regelen
relaties tussen betrokkenen, bijvoorbeeld het arbeidsrecht
- Publiekrecht en privaatrecht
- Rechtsverhouding is het geheel van rechten en plichten tussen twee of meer
personen. In privaatrecht is om eigen belang te behartigen, in publiekrecht laat
de overheid optreden ter behartiging van het algemeen belang
- Bij con ict tussen twee privaatrechtelijke partijen kan dit geschil aan de
burgerlijke rechter worden voorgelegd, het initiatief ligt bij de partijen zelf. Bij
publiekrechtelijk con ict moet beroep worden gedaan op de bestuursrechter.
- Bij het strafrecht doet het OM beroep op de rechter, vervolgingsmonopolie
Kenmerken Publiekrecht Privaatrecht
Middelen handhaving Bijv. strafvervolging of Bijv. nakoming,
bestuursdwang schadevergoeding, ontbinding
of vernietiging
- Publiekrecht
- Regelt de rechtsverhouding tussen overheidsorganen onderling en tussen
overheidsorganen en burgers
2
fffl fi fl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JAvanSchie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
