Ik heb een samenvatting gemaakt van het hoofdstuk Globalisering voor het vak Aardrijkskunde. Ik heb deze samenvatting gemaakt van de tekst uit het boek buiteNLand havo 5. Er wordt duidelijk uitgelegd wat globalisering is en over de oorzaken, gevolgen van de sociale / economische globalisering. Ver...
GLOBALISERING -> het proces waarbij op een groot aantal terreinen de verwevenheid
tussen gebieden en samenlevingen op aarde toeneemt.
Dimensies:
Economisch. Vrijwel al jouw kleren zijn in lagelonenlanden gemaakt.
Sociaal. Via sociaal media kun je contact hebben met iemand uit China.
Politiek. In VN-verbanden gaan Nederlandse soldaten naar brandhaarden in de
wereld.
Cultureel. The Beatles wordt in de hele wereld geluisterd.
Om globalisering mogelijk te maken hebben we transporttechnologie/informatie-of
communicatietechnologie nodig. Zo is transporttechnologie de technologie die men nodig
heeft om het vervoer van mensen, goederen, grondstoffen mogelijk te maken. En zo is de
informatie-of communicatietechnologie de technologie die nodig is om de uitwisseling van
informatie mogelijk te maken.
Sinds 1980 zijn er drie ontwikkelingen van belang:
Reis en vervoertijden zijn enorm gedaald. Alles gaat veel sneller.
Transport en communicatie zijn goedkoper geworden. Vooral door de toenemende
capaciteit van vliegtuigen, containers en schepen.
De infrastructuur rond transport en dataververkeer (wegens, havens, vliegvelden)
zijn enorm verbeterd.
Een van de oorzaken voor de toenemende globalisering is de multinationale onderneming
(mno). Denk bijvoorbeeld aan Mac Donalds of Shell. Ze hebben vestigingen over de hele
wereld en vormen als het ware een mondiaal netwerk. En door de toenemende
technologieën groeien ze nog beter. Hierdoor wordt de relatieve afstand korter. De absolute
afstand blijft hetzelfde maar de relatieve afstand neemt af. Dit wordt ook wel de tijd-
ruimtecompressie genoemd (proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen afneemt
door de moderne transport- en informatietechnologie).
Ook worden de gewone dorpen nu soms ook global village genoemd, omdat de oude sociale
functie van een dorp wordt overgenomen door de sociale media. Aangezien je nu met
iedereen kan kletsen over de hele wereld i.p.v. alleen in je eigen dorp. Global village is een
term die aangeeft dat alle delen van de wereld steeds meer met elkaar te maken krijgen.
Paragraaf 1.2; De oorzaken van de economische globalisering.
Door de val van het communisme/ toetreden van China tot de WTO
(Wereldhandelsorganisatie) is de vrijemarkteconomie toegenomen. De gevolgen hiervan
zijn:
De uitwisseling van producten/ diensten en de productie zelf krijgt een
internationaler karakter.
, Gebieden raken economisch hechter verbonden met elkaar. Daarbij is een gunstige
ligging van een land belangrijk.
Maar vanaf 2012 daalde de economie weer, vooral in de BRICS-landen (Brazilië, Rusland,
India, China, Zuid-Afrika). Men met een mno kijkt ook vooral naar de bereikbaarheid,
belastingelingsvoordelen en politieke status van een land. Zo kan het sluiten van een bedrijf
voor grote gevolgen zorgen, zoals het verdwijnen van vele banen. Ook de mensen die de
aanvoer voor dat bedrijf leveren, verliezen hun banen.
Vroeger werd een productie op een plek gemaakt maar tegenwoordig is de productieketen
uitgerekt. De productieketen begint bij en grondstof totdat het een eindproduct is
geworden. Zo verplaatsen de meeste producties naar lagelonenlanden om geld te besparen.
Paragraaf 1.3; De gevolgen van de economische globalisering.
Triade -> De 3 kerngebieden die de wereldeconomie beheersen, Japan / de EU / Noord-
Amerika.
Maar de Triade wordt bedreigd door de opkomende semi-periferie landen. Hierbij wordt er
wel gesproken van een global shift. Dit betekent; het verschuiven van het economisch en
politieke zwaartepunt in de wereld. Dit komt omdat deze semi-periferie landen steeds op
economisch/ politiek gebied belangrijker worden voor de rest van de wereld.
Geografische gevolgen van de snelle globalisering:
Na 1980 ontstaat er een nieuwe internationale arbeidsverdeling. De maakindustrie
in de centrumlanden verschoof naar de semi-periferie en later zelfs naar de periferie.
Het gevolg hiervan is dat mensen in armere landen een baan krijgen en niet meer
straatarm zijn. Daarentegen verloren mensen uit de centrumlanden juist wel hun
baan.
Naast het verplaatsen van deze bedrijven gaan mno’s ook hun bedrijven wereldwijd
vestigen. Zo verschuift de IKEA niet alleen, maar zet in andere landen ook nieuwe
ketens op.
Maar soms gaan de bedrijven weer terug naar waar ze vandaan kwamen. Dit heeft te
maken met de robotisering van de productie waardoor producten sneller worden
gemaakt. Vaak wil men dit omdat sommige producten erg goed lopen en ze die snel
op de markt willen brengen.
Door het globale netwerk is iedereen economisch afhankelijk van elkaar geworden.
Zodra er een discussie uitbreekt in het Midden-Oosten over de export van benzine,
krijgt men wie contact heeft met het Midden-Oosten daar allemaal last van. Het
gevolg is dat de benzineprijs dan stijgt, ook in andere landen.
De economische globalisering leidt tot regionale en sociale ongelijkheid.
Mno’s beperken zich steeds meer tot hun core business (hoofdproduct van een
bedrijf).
, Vaak zijn de lage-inkomensklasse in rijke landen het slachtoffer van de globalisering. Zo
verdwijnen hun frabrieks banen naar lagelonenlanden, door uitschuiving (naar andere
landen uitbouwen) of door robotisering. Ook de immigranten pikken vaak hun banen in, wat
leidt tot boosheid, jaloezie en ontevredenheid.
Paragraaf 1.4; One culture?
Cultuur kun je opsplitsen in materiele en immateriële kenmerken:
Materiele kenmerken steden, films, muziek.
Immateriële kenmerken normen, waarden.
Bijna de meeste internationale informatie-uitwisseling vindt plaats binnen het triadisch
netwerk. Dit is het netwerk tussen de machtsblokken EU/JAPAN/VS. Dit komt omdat zij de
rijkste landen zijn en dus ook betere informatietechnologie/infrastructuur hebben.
Culturele globalisering heeft twee effecten:
Homogenisering. Dit houdt in dat mensen steeds meer op elkaar gaan lijken. Zo kan
je overal ter wereld hamburgers krijgen of alle grote steden hebben allemaal
dezelfde grote winkelketens. Ook worden we steeds meer 1 door de taal. Zo is Engels
de voertaal van deze globaliserende wereld. Dit noem je lingua franca (voertaal).
Heterogenisering. Dit is het mixen van verschillende culturen. Zo wonen er
bijvoorbeeld Marokkanen in Nederland. Ze zijn wel ingeburgerd maar houden nog
steeds contact met het land van herkomst en houden zich redelijk vast aan hun eigen
cultuur. Zo zie je bijvoorbeeld op de markt een tentje met loempia’s of dragen
moslims alsnog een hoofddoek.
Paragraaf 1.5; Sociale globalisering, migratie.
Pushfactoren Factoren die er voor zorgen dat mensen weg willen gaan (werkloosheid,
oorlog).
Pullfactoren Factoren die er voor zorgen dat mensen ergens naar toe willen
(werkgelegenheid, vrede).
Arbeidsmigratie is de migratie waarbij mensen weg willen om werk te zoeken. Hierbij is de
pushfactor dat er geen werk is en de pullfactor is dat er in de rijkere landen veel
werkgelegenheid is.
Op vier manieren wordt de migratie versterkt door de globalisering:
Door globalisering zijn de welvaartsverschillen toegenomen. Men wil migreren door
de toenemende welvaart in andere landen.
Vanuit demografisch oogpunt nemen rijke landen vaak jonge mensen aan om te
komen werken. Aangezien er steeds minder mensen werken in rijke landen (omdat
ze met pensioen zijn, vergrijzing) ontstaat er een arbeidsdruk. Daarom nemen rijke
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne68. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
