Maatschappijleer havo 4
Rechtsstaat
DT 2
Toetsweek 2
,Paragraaf 1
Waarom een rechtsstaat?
Bescherming van burgers tegen de staat.
Gevoel van onrechtvaardigheid voorkomen.
Rechtsnormen zijn gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd.
Rechtsnormen ontstaan enerzijds om het maatschappelijke leven geordend te laten
verlopen en conflicten op te lossen anderzijds komen rechtsnormen voort uit de waarde en
normen die de meeste mensen met elkaar delen.
Sommige regels kunnen ingaan tegen het gevoel van rechtvaardigheid van mensen. Daarom
veranderen rechtsnormen af en toe.
Rechtsstaat een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
Absolute monarchie is een regeringsvorm waarbij de koning alle macht heeft.
Grondwet daarin staat wat de grondrechten zijn en hoe het land geregeerd moet worden.
Een grondwet is geen garantie voor een rechtsstaat. Ook dictaturen hebben vaak een
grondwet, maar de grondrechten worden er niet gerespecteerd. In een dictatuur bepaalt
een machthebber of één partij in feite wat de regels zijn.
Rechten (waar je recht op hebt)
Plichten (datgene wat je moet doen) leerplicht, iemand in levensgevaar MOET je helpen.
Publiekrecht rechtsregels over de relatie tussen overheid en burger (en organisaties,
bedrijven)
Privaatrecht rechtsregels over de relatie tussen burgers (en organisaties, bedrijven)
onderling.
Staatsrecht: bevat alle regels voor de inrichting van de Nederlandse staat.
Bestuursrecht: wetsregels die gelden tussen overheidsinstellingen en burgers.
Strafrecht: bestaat uit alle wettelijke regels die aangeven welk gedrag strafbaar is.
Personen- en familierecht: wetsregels met betrekking tot familiaire verhoudingen tussen
mensen. (geboorte, huwelijk, overlijden, scheiding, voogdij)
Ondernemingsrecht: wetsregels die gelden voor bedrijven en organisaties.
Vermogensrecht: wetsregels die direct of indirect te maken hebben met geld.
(koopovereenkomst, huurovereenkomst, arbeidsovereenkomst)
, Paragraaf 2
Trias politica
Checks and balances verschillende machten controleren elkaar en houden elkaar scherp.
Het feit dat de rechters neutraal en onafhankelijk zijn zorgt voor bescherming.
Eerlijke rechtspraak waarbij de eigen mening van de rechter niet mee telt.
Beschermd tegen ongeoorloofd optreden of nalatigheid van de overheid.
Onafhankelijke rechtspraak zorgt ervoor dat mensen geen eigen rechter gaan
spelen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Femket. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.