Frans Examen Leesvaardigheid Réfèrences Tuyaux Lire & Eindexamen Frans
samenvatting (Lire: §6, §7, §8, §9, §10), (Eindexamen Frans: §37, §38, §39, §40,
§41, §42)
Tuyaux
Lire
Om je aanpak bij lezen te bepalen, maak je gebruik van het stappenplan lezen. Tijdens het lezen kun
je verschillende strategieën gebruiken, waardoor je sneller ziet hoe een tekst is opgebouwd en wat
de verbanden zijn tussen de verschillende onderdelen van de tekst.
§6 Stappenplan lezen
Stap 1 Oriënterend lezen Lees eerst de titel, de inleiding en het slot en kijk naar de afbeeldingen. Nu
kun je voorspellen wat het onderwerp van de tekst is. Bepaal ook het tekstdoel en de tekstsoort.
Stap 2 Globaal lezen Lees de tussenkopjes en de eerste en laatste zin van iedere alinea.
Stap 3 Leesdoel en leesstrategie bepalen. Lees de vragen bij de opdrachten en bepaal je leesdoel.
Die kan per vraag verschillend zijn. Als je weet wat je leesdoel is, weet je welke leesstrategie je moet
gebruiken. We onderscheiden twee leesdoelen:
- hoofdgedachte vinden van de hele tekst of een of meer alinea's. Je gebruikt de leesstrategie
intensief lezen
- specifieke informatie vinden. Je gebruikt de leesstrategie zoekend lezen (scannen)
Hieronder volgt een uitgebreide toelichting per onderdeel van het stappenplan.
§7 Oriënterend lezen
Lees de titel, de inleiding en het slot (de laatste regels) en bekijk de plaatjes. Je bepaalt het
onderwerp en gaat na wat je er al over weet. Daarnaast bepaal je het tekstdoel en de tekstsoort.
Voorkennis activeren: wat weet je al over het onderwerp?
Na het lezen van de titel en de inleiding kun je je een beeld vormen van het onderwerp. Ga na watje
al van het onderwerp weet. Heb je er al eens over gehoord? Het helpt je voorspellen wat er in de
tekst aan de orde kan komen. Houd er wel rekening dat er in de tekst andere informatie kan staan
dan dat wat er bij jou bekend is!
Tekstdoel en tekstsoort bepalen
De schrijver van een tekst wil bij de lezer iets bereiken. Hij wil bijvoorbeeld iets aan de lezer uitleggen
of hij wil dat de lezer iets doet. De tekst die hij schrijft, heeft dus een doel. De tekstsoort bepaal je
door te kijken naar de bron en de lay-out.
, De schrijver wil ... Tekstdoel Voorbeeld van tekstsoort
datje iets te weten komt. informeren nieuwsbericht, informatieve folder, verslag van
een sportwedstrijd, uiteenzetting, tekst uit
schoolboek, rapport
zeggen hoe je iets moet doen instrueren recept, gebruiksaanwijzing
iets aan de kaak stellen; opiniëren beschouwing, recensie, verslag, discussiestuk
verschillende opiniëren (beschouwen)
invalshoeken belichten.
de mening van anderen overtuigen reactie op een forum, betoog, ingezonden brief,
beïnvloeden redactioneel commentaar, column
dat je iets wel of niet gaat activeren reclamefolder brochure, advertentie,
doen affiche/poster, flyer, uitnodiging
Als je weet met wat voor tekst je te maken hebt, begrijp je sneller wat het doel is van de schrijver.
§8 Globaal lezen
Globaal lezen doe Ie door de tussenkoppen en de eerste en laatste regels van de alinea te lezen.
Daarnaast kun je de 5W+H-vragen beantwoorden om de belangrijkste feiten uit de tekst te halen.
5W+H-vragen
Wil je snel de belangrijkste informatie uit een tekst halen? Beantwoord dan de 5W+H-vragen:
- over wie / waarover gaat het?
- wat gebeurt er?
- waar?
- wanneer?
- waarom?
- hoe?
§9 Leesdoel en leesstrategie bepalen
Aan de hand van je leesdoel ga je na of je intensief of zoekend (scannend) moet lezen. Zodra je dat
weet, ga je de aanpak gebruiken die bij die strategie hoort.
Intensief lezen en zoekend lezen
Intensief lezen doe je wanneer je: - een (gedeelte) van de tekst tot in detail moet begrijpen
- de hoofdgedachte van de tekst/alinea moet weten
Zoekend lezen doe je wanneer je:
- op zoek moet naar bruikbare of specifieke informatie,
bijvoorbeeld getallen of opsommingen