Samenvatting
Samenvatting maatschappijleer rechtsstaat vwo
In dit document wordt het hoofdstuk rechtsstaat van het boek ‘thema’s maatschappijleer’ van maatschappijleer volledig samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappijleer - Rechtsstaat____________________________________________________
_
Paragraaf 1
Totalitaire staat: De staat dringt door tot in het persoonlijke leven en bepaalt wat mensen mogen lezen en zien,
waar ze mogen wonen en werken en waarheen ze mogen reizen
Politiestaat: Een totalitaire staat is meestal ook een corrupte staat en bovendien vaak een politiestaat De burgers
leven in angst dat de geheimen politie hen afluistert of dat landgenoten hen verklikken of verraden omdat niet het
gedrag vertonen dat de staat wenst.
Rechtsstaat: Een staat waarin burger met grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur van
de overheid.
Sociale rechtsstaat: Er zijn allerlei wetten en voorzieningen om de welvaart en het welzijn van de burgers te
bevorderen.
Rechtszekerheid: De staat verwacht dat de burgers zich aan de wetten houden en belooft omgekeerd ook zichzelf
aan de wetten te houden.
Verlichting: De achttiende eeuw was in Europa de eeuw van de verlichtin en van het verlangen naar
maatschappelijk geluk
Sociaal contract: Mensen moesten volgens de contractfilosofen een sociaal contract sluiten, waarin ze tot
afspraken komen om in natuurlijke vrijheid en gelijkheid te kunnen leven.
Geweldsmonopolie: Een geweldsmonopolie houdt in dat de staat het alleenrecht heeft om fysiek geweld te
gebruiken.
Amerikaanse constitutie: De Onafhankelijkheidsverklaring, de grondwet en de Bill of Rights ormen samen de
Amerikaanse constitutie
, Paragraaf 2
Preambule: Hierin staat beschreven welke idealen de samenleving koestert, welke
historische fouten ze niet wil herhalen, welke identiteit ze nastreeft (liberaal of socialistisch, religieus of seculier) en
op welke wijze de staat moet worden ingericht om de idealen te realiseren.
De grondwet:
- Begrenst de macht van de staat en garandeert daarmee de vrijheden van burgers.
- Legt de fundamentele rechten van burgers vast.
- Geeft aan hoe de belangrijkste organen van de staat (koning, ministers, parlement,
rechterlijke macht) in grote lijnen zijn georganiseerd.
- Drukt de eenheid van de natie uit.
Staatsregeling van de Bataafs Republiek (1798): Je kunt dit zien als voorloper van de grondwet. Hierin werd bepaald
dat iedere burger gelijk is voor de wet en onschendbare grondrechten heeft, zoals vrijheid van meningsuiting,
vrijheid van drukpers en godsdienstvrijheid.
Constitutionele monarchie: Een koninkrijk met een grondwet.
Censuskiesrecht: Het kiesrecht werd slechts voorbehouden aan mannelijke burger die een bepaald bedrag aan
belasting betaalden.
Nachtwakersstaat: Een staat die zich voornamelijk inzet voor bewaking van de veiligheid van de burgers en de
noodzakelijke voorwaarden realiseer voor economische groei.
Vrijheid en elijkheid an individuele burgers vormen de basis van de klassieke grondrechten.
Welke klassieke grondrechten kunnen we onderscheiden?
- Het recht op gelijke behandeling in gelijke gevallen.
- De ersoonlijke vrijheid ordt op verschillende manieren gewaarborgd. Ieder mens
heeft de vrijheid om te gaan en te staan waar hij wil.
- De olitieke vrijheid an de burgers wordt gewaarborgd in het algemene kiesrecht,
maar ook in grondrechten die het publieke debat stimuleren, zoals de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van
drukpers en het recht om verenigingen op te richten, vergaderingen te organiseren en betogingen te houden.
Sociale grondrechten: Werkgelegenheid, bescherming van de positie van werknemers, sociale zekerheid,
volksgezondheid, sociale woningbouw en onderwijs werden de verantwoordelijkheid van de staat, In de grondwet
van 1983 kregen de burgers het recht op deze voorzieningen.
Deze grondwet vormt daarmee een verdieping van het sociaal contract. De klassieke rechtsstaat werd een ociale
rechtsstaat fwel een verzorgingsstaat
Wederkerige erkenning: Wanneer je voor jezelf bijvoorbeeld vrijheid van godsdienst opeist, dan moet je accepteren
dat ook andere burgers die vrijheid verdienen.
Wederkerigheid houdt ook in dat de uitoefening van vrijheidsrechten door de ene burger niet mag leiden tot schade
of vrijheidsbeperkingen voor andere burgers.
Verticale werking Grondrechten kunnen worden uitgeoefend tegenover de staat.
Horizontale werking: Grondrechten waarbij burgers zich tegenover elkaar op hun grondrechten beroepen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sannelvd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen