Dit document omvat de aantekeningen en schematisch overzicht van College 2 – Contracteren met de overheid. De samenvatting is onderverdeeld in 5 delen:
DEEL I – WIE MAG DE OVEREENKOMST SLUITEN?
DEEL II – WAT MAG MEN OVEREENKOMEN?
DEEL III – BEVOEGDHEDENOVEREENKOMST
DEEL IV – NAKOMING ...
College 2 – Contracteren met de overheid
28 april 2021
DEEL I – WIE MAG DE OVEREENKOMST SLUITEN?
Infrastructuur/PPS
Rijkswegen Amsterdam
Sluizencomplex IJmuiden
Blankenburgtunnel
De Groene Boog
RIVM
Voor al deze projecten is “contracteren met de overheid” van groot belang!
Onderwerpen in dit college
Vertegenwoordiging
Gemeentewet
Mandaat en volmacht
Gebrek publiekrechtelijke besluitvorming
Schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid
Buitencontractuele aansprakelijkheid
Bevoegdhedenovereenkomst
Grenzen van de doorkruisingsleer
Kwalificatie van een bevoegdhedenovereenkomst
Nakoming en schadevergoeding
Voorbeelden uit de praktijk
Casus 1: Energietransitie en burgerparticipatie
Casus 2: Windturbines in het IJsselmeer
Vertegenwoordiging
Het verrichten van privaatrechtelijke rechtshandelingen met publieke organen:
Gemeentewet: duaal systeem van bevoegdheden1
1. Publiekrechtelijk voorbereidingsbesluit: door College B& (art. 160 Gemw)
2. Privaatrechtelijke vertegenwoordiging: Burgemeester (art. 171 Gemw)
Soms nadere vereisten voor specifieke rechtshandelingen
o Bijv.: oprichten vennootschap vereist consultatie gemeenteraad
Bijv.: de burgemeester wenst een contract te tekenen voor de realisatie van een grote woonwijk. Dit is
mooi voor de burgemeester: de pers komt langs om dit moment op foto vast te leggen. Dit is echter
een uitzonderingssituatie, en in de praktijk zal de burgemeester niet alle overeenkomsten zelf
ondertekenen. Men werkt dan met mandaatbesluiten.
In de praktijk: mandaatbesluiten2 verenigen de twee stappen uit het duale systeem
Voorbereidingsbesluit (art. 160 Gemw) mandaatbesluit aan wethouder of
specifieke ambtenaren
1
Het loopt hetzelfde bij het aangaan van overeenkomsten met de Provincies en het Rijk. Let wel: dit betreft alleen
overeenkomsten. Voor het oprichten van bv’s en andere rechtshandelingen gelden andere bevoegdheidsverdelingen voor de
privaatrechtelijke rechtshandelingen in de organieke wetten.
2
Ambtenaren worden gemandateerd om in de naam van de gemeente rechtshandelingen te verrichten.
1
, Vertegenwoordiging (art. 171 Gemw) volmacht aan wethouder of specifieke
ambtenaren
NB: controleer altijd het mandaat en de volmacht
Mandaatbesluit gaat niet altijd goed
Gebreken in de publiekrechtelijke besluitvorming
Praktijkvoorbeeld: het College van B&W heeft geen voorbereidingsbesluit uit hoofde
van art. 160 Gemw genomen
Praktijkvoorbeeld: de voorwaarden uit het mandaatbesluit voor het uitvoeren van een
rechtsgeldig mandaat zijn niet vervuld
Rechtsgevolg: wanneer aan één van de voorwaarden niet is voldaan, is de gemeente
niet gebonden aan de overeenkomst
Praktijkvoorbeeld – infrastructuur
Het gaat bijvoorbeeld om wegverbredingsprojecten in Amsterdam of de realisatie van tunnelbouw
onder het havengebied: Blankenburgverbinding in Rotterdam. Bij dergelijke projecten zijn veel
stakeholders betrokken. De stakeholders worden verenigd in één bv, deze tekent het contract met
Rijkswaterstaat (bevoegde organisatie om namens de Staat overeenkomsten te sluiten op het gebied
van infrastructuur). Gelet op de schaal van de projecten wil de bank zekerheid dat zij haar geld terug
ziet en alles goed verloopt. De rol van de advocaat ziet hierbij op advisering middels een legal opinie.
Problematisch in de praktijk: de controle van de mandaatbesluiten
RVB, Rijkswaterstaat, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Bijv.: ondertekening DBFM Overeenkomsten
Legal opinies:
o Belangrijk document voor hoofdzakelijk grote advocatenkantoren. Middels
dit document verklaart het kantoor aan de bank, financierder, of
projectontwikkelaar dat de Staat de overeenkomst rechtsgeldig is aangegaan.
Zonder deze opinie gaat het project niet door, want de bank financiert geen
projecten wanneer niet zeker is dat zij haar geld terugkrijgt.
Voorbeeld Rijkswaterstaat – Legal Opinie
Conform de wet is de Minister bevoegd middels mandaatbesluit om de Nederlandse
Staat te vertegenwoordigen (Comptabiliteitswet 2016)
Hiertoe zijn er enkele voorwaarden. D-G Rijkswaterstaat ontvangt deze bevoegdheid
in een mandaatbesluit. Om de overeenkomst rechtsgeldig te sluiten, moet hij bij
uitvoering van het mandaat voldoen aan reeds opgestelde voorwaarden:
o De door de bewindspersoon en de secretaris generaal gegeven algemene en
bijzondere instructies;
o De gestelde kaders ten aanzien van inkoop en aanbesteding;
o De van toepassing zijnde begrotingswet en de daarbij gegeven financiële
ruimte;
o De toegekende budgetten op basis van het geldende jaarplan;
o De aanwijzingen van de hoofddirecteur financiën, management en control;
o Overige wet- en regelgeving;
Er zijn zoveel voorwaarden en open normen in de mandaatbesluiten, dat het voor de
advocaat lastig te controleren en dit maakt het opstellen van een opinie lastig
Waarom is een rechtsgeldige ondertekening van belang?
Voorbeeld 1: Havenbedrijf Rotterdam (ECLI:NL:GHAMS:2009:BJ0850)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinUM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
