Werkcollege 1 – De verbintenis en de overeenkomst
Opdracht 1: Geef gemotiveerd aan of de volgende stelling juist dan wel onjuist is.
‘’ Een overeenkomst inzake een zuiver commerciële transactie brengt naar Nederlands recht met zich mee dat er nog slechts
plaats is voor de taalkundige uitleg van die overeenkomst en dat de bedoeling van partijen geen rol meer speelt’’
Kenmerken overeenkomstig zuiver commerciële transactie:
Uitvoerig en gedetailleerd contract
Waarover partijen intensief hebben onderhandeld
Deskundige bijstand
o Indien er sprake is van bijstand wordt er sneller gekeken naar de taalkundige uitleg.
Hoe meer van bovenstaande kenmerken van toepassing zijn, hoe sneller er gekeken wordt naar de taalkundige uitleg. De
Haviltex norm blijft het vertrekpunt, dit is ook nog bevestigd in het Lundiform/Mexx arrest.
HR Lundiform/Mexx:
De Haviltex-norm blijft het vertrekpunt
Ook in geval van een overeenkomst inzake een zuiver commerciële transactie kan het zijn dat de partij
bedoelingen niet juist in de tekst worden weergegeven.
Tegenbewijs mogelijk
De stelling is dus onjuist.
Opdracht 2: Met het oog op verwachte handhaving in de eredivisie heeft directeur dhr. Van Goal van Willem II begin 2015
het prestigieuze architectenbureau ‘Bedeaux en de Brouwer’ uit Goirle benaderd om te praten over de bouw van een nieuw
stadion voor de lokale voetbaltrots. De club heeft namelijk van de wethouder van de gemeente Tilburg een toezegging
gekregen voor serieuze financiële ondersteuning bij de bouw van een nieuw stadion.
Het architectenbureau is vervolgens enthousiast het gesprek aangegaan met de dhr. Van Goal. De gesprekken verlopen in
een goede sfeer. Het project biedt voor beide partijen mooie kansen. Zo kan het voor Bedeaux en De Brouwer leiden tot
meer naamsbekendheid en extra opdrachten in de sportwereld en Willem II kan middels een nieuw stadion meer
inkomsten generen en daarmee betere spelers kopen. Dhr. Van Goal droomt stiekem al over een terugkeer naar de
Champions League.
Om goed beslagen ten ijs te komen besluiten enkele architecten van Bedeaux en de Brouwer een rondreis te maken langs
enkele nieuwe stadions in de Benelux en Duitsland. Men bezoekt onder andere Groningen, Gent en München. Natuurlijk
kost zo een reisje een aardige duit, maar zo krijgen de architecten wel een goed beeld van waar een stadion tegenwoordig
aan moet voldoen. Met de wetenschap dat de gemeente financieel bijdraagt kan Bedeaux en de Brouwer in haar
ontwerpen groots uitpakken.
De reis leverde veel inspiratie op. Het architectenbureau heeft begin april al enkele schetsen en maquettes gemaakt
en deze zijn door Willem II in goede orde ontvangen. Vervolgens heeft dhr. Van Goal de ontwerpen besproken met de
gemeente. De wethouder sport is enthousiast en geeft aan dat hij het helemaal ziet zitten. Wel vraagt hij aan de directeur
van Willem II of het mogelijk is om met een nieuw ontwerp te komen voor een nog groter stadion. Het architectenbureau
gaat weer aan de slag. De club en de architecten besluiten om aan het einde van het seizoen weer verder te praten.
Ondertussen heeft NAC Breda medio april contact gezocht met Bedeaux en de Brouwer. Op voetballend gebied gaat het
met de trots van Breda minder goed dan met de Tilburgse buurman. NAC stevent af op degradatie en daarbij staat de
hoofdtribune ook nog eens op instorten. NAC vraagt of het architectenbureau met haar in overleg kan treden om tot
een plan te komen voor het verbouwen van het stadion. Haast is geboden, benadrukt de directie van NAC. Vanwege de
lopende onderhandelingen met Willem II besluit het management van Bedeaux en de Brouwer om niet in zee te gaan
met NAC. De architecten zijn zich bewust van het feit dat men hierdoor een grote opdracht van 250.000 euro laat lopen,
maar de opdracht voor Willem II is nog groter. Naar schatting levert de Tilburgse klus de architect een half miljoen euro op.
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
,Werkcollege Contractenrecht
Nadat Willem II eind mei keurig als 9e geëindigd is in de eredivisie blijft het stil aan de zijde van dhr. Van Goal. Nadat dhr.
Bedeaux op 1 juni 2015 het Brabants Dagblad openslaat wordt alles duidelijk. De gemeente heeft, als grootste financier van
het stadion, besloten om af te zien van een nieuw stadion. De wethouder geeft bij nader inzien de voorkeur aan het
verbouwen van het oude stadion. Dat is goedkoper. Zo blijft er meer geld over voor de ontwikkeling van de spoorzone. Als
gevolg kan Willem II het zich niet langer veroorloven om met het dure architectenbureau in zee te gaan. Dhr. Van Goal
besluit een goedkopere architect in de arm te nemen om een ontwerp voor de verbouwing te maken.
U kunt zich voorstellen dat het kantoor Bedeaux en de Brouwer niet blij is. Het bedrijfvordert op grond van
afgebroken onderhandelingen een vergoeding van de gederfde winst ad €500.000 en men wil de gemaakte ontwerpkosten
ad € 30.000 vergoed zien. Mocht dit alles niet haalbaar zijn dan wil men in ieder geval de 250.000 euro die men via NAC had
kunnen verdienen vergoed krijgen.
Willem II meent daarentegen in het geheel geen schadevergoeding verschuldigd te zijn. “Soms zit het mee, soms zit het
tegen”, aldus dhr. Van Goal. De zakenwereld lijkt wat dat betreft wel wat op de voetbalwereld.
Stelt u zich voor dat u benaderd bent door Bedeaux en de Brouwer of door Willem II. Heeft de vordering van Bedeaux wel
of geen kans van slagen en waarom?
Willem II breekt de onderhandelingen af en Bedeaux vordert een schadevergoeding:
Gemaakte kosten van € 30.000
Gederfde winst van € 500.000
Misgelopen opdracht NAC € 250.000
Argumenten standpunt Bedeaux: Argumenten standpunt Willem II:
- Eerdere ontwerpen waren enthousiast - Contractsvrijheid
ontvangen - Er was nog geen definitief ontwerp, geen
- Tijd en geld ontwerpen en reis tijdsplanning etc.
- Enige benaderde partij - Reizen waren eigen initiatief
- Nooit over verbouwen gesproken - Willem II heeft nooit gezegd dat Bedeaux de enige
- Geen eerlijke kans ontwerp verbouwen gegadigde was (Bedeaux had hierover navraag
- Opdracht NAC misgelopen kunnen doen misschien zelfs een onderzoeksplicht)
- Via de krant - Willem II heeft niet bijgedragen aan het vertrouwen
- Duur onderhandelingen - Opdracht NAC is nieuw voor Willem II
- Toezegging financiële steun gemeente - Beleid gemeente kan wijzigen, Bedaux moest hier
- Het initiatief kwam van Willem II rekening mee houden
- Verder praten einde seizoen klinkt vrijblijvend
- Bedeaux had afspraken moeten maken over kosten
voorontwerp
- Ontwerpkosten zijn gemaakt op verzoek van de
wethouder en niet op verzoek van Willem II
Juridisch kader precontractuele fase:
Hoe zijn deze feiten en omstandigheden te plaatsen in het juridisch kader? Dit om een goed juridisch onderbouwd oordeel of
advies te kunnen geven. Als je kijkt naar het juridisch kader dan is het van belang dat precontractuele fase niet wordt
geregeerd door de ongeschreven zorgvuldigheidsnorm van art. 6:162 BW maar juist door de strengere regels van de
redelijkheid en billijkheid. Die regels en het arrest Baris Riezenkamp brengen met zich mee dat op het moment dat partijen
met elkaar in onderhandelingen treden, ze rekening dienen te houden met elkaars gerechtvaardigde belangen. Wat zijn de
gevolgen als een van de partijen de onderhandelingen voortijdig aftreedt, wanneer is er dan sprake van precontractuele
aansprakelijkheid? Plas/Valburg.
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
, Werkcollege Contractenrecht
Dus eerst: HR Baris/Riezenkamp De precontractuele fase wordt geregeerd door de redelijkheid en billijkheid, er dient
rekening gehouden te worden met de gerechtvaardigde belangen van de wederpartij.
Daarna: HR Plas/Valburg In dit arrest zijn 3 fases geïntroduceerd die richting geven wat redelijkheid en billijkheid is.
1. De onderhandelingen staan nog in de kinderschoenen. Contractsvrijheid geldt, hierdoor is afbreken vrij.
2. De onderhandelingen zijn al wat verder verricht, maar er is nog geen overeenkomst of
totstandkomingsvertrouwen, hierdoor is afbreken vrij. Het is wel mogelijk dat bepaalde kosten worden vergoed.
Dit wordt het negatief contract belang genoemd. Om te kijken welke kosten in aanmerking komen voor negatief
contractbelang, moet je uitgaan van de situatie dat er nooit onderhandelingen waren geweest, dat betekend dat
mogelijk ontwerpenkosten en onkosten en misgelopen opdrachten bij derde in aanmerking komen
3. De onderhandelingen zijn dusver gevorderd dat afbreken in strijd is met de redelijkheid en billijkheid, er moet dan
sprake zijn van totstandkomingsvertrouwen. De wederpartij mocht er gerechtvaardigd op vertrouwen dat er een
contract uit de overeenkomst zou voortvloeien. Als de onderhandelingen worden afgebroken dient mogelijk de
positief contractbelang te worden vergoed. Bij positieve contract belang ga je er van uit dat er wel een
overeenkomst tot stand is gekomen, hierdoor komt de gederfde winst ook voor vergoeding in aanmerking
Als laatst: CBB/JPO De HR stelt contractvrijheid voorop. Afbreken staat vrij, tenzij totstandkomingsvertrouwen een tot
terughoudendheid nopende maatstaf voor precontractuele aansprakelijkheid. Zelfs als er sprake is van
totstandkomingsvertrouwen kunnen er argumenten zijn om toch geen schadevergoeding te betalen.
o Bijdrage afbrekende partij vertrouwen
o Belangen afbrekende partij
o Onvoorziene omstandigheden
o Gehele verloop onderhandelingen
Conclusie:
Uiteindelijk is de waarde die je hecht aan de verschillende feiten en omstandigheden en hoe je deze laat meewegen
bepalend. Hieronder staan een aantal opties.
Afbreken vrij (contractsvrijheid)
o Er waren wel wat onderhandelingen en wat kosten gemaakt, maar die waren op initiatief van
Bedeaux en komen dus voor rekening van het architectenbureau. Bedeaux had hier zelf afspraken over
moeten maken en van totstandkomingsvertrouwen was überhaupt geen sprake.
Afbreken vrij, maar bepaalde kosten dienen te worden vergoed
o Bijvoorbeeld ontwerpkosten of reiskosten van € 30.000. Door Willem II is het vertrouwen gewerkt, zij
waren namelijk op de hoogte van het feit dat er gewerkt werd aan een onderwerp. Hierdoor moeten in
ieder geval negatieve contract kosten worden vergoed.
Totstandkomingsvertrouwen, positief contractsbelang komt voor vergoeding in aanmerking
o Afbreken is in strijd met de redelijkheid en billijkheid, er moet dan wel totstandkomingsvertrouwen zijn.
Bedeaux moet er gerechtvaardigd op kunnen vertrouwen dat er enigerlei een overeenkomsten uit de
onderhandelingen met Willem II zouden voortvloeien. De vergoedingsplicht van gederfde winst mag je
niet snel aannemen. Dit volgt ook weer uit CBB/JPO. Je moet namelijk ook rekening houden met de
gerechtvaardigde belangen van de afbrekende partij, wiens financiële situatie is veranderd sinds de
gemeente zich als grootste financierder van het stadium heeft betrokken. Men zou tevens kunnen
beogen dat dit een onvoorziene omstandigheid is die het afbreken van de onderhandelingen
rechtvaardigt. Dus het oordeel dat de gederfde wist te worden vergoed is ook niet makkelijk te
onderbouwen
Bij het beoordelen van zo een casus is het dus nodig om een goed beeld te hebben van het juridische kader en de feiten en
omstandigheden van het geval. Beide zijn nodig om een goed gefundeerde conclusie te kunnen trekken. Het is dan ook
belangrijk dat deze feiten en omstandigheden zoveel mogelijk worden meegenomen in je antwoord.
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moniekvandeven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.