Samenvatting
Samenvatting hoofdstuk 15 economie integraal havo 4/5
Samenvatting hoofdstuk 15 economie integraal havo 4/5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 15 economie15.1 Structuur en productiecapaciteit
Waardoor wordt de productiecapaciteit bepaald?
De productiecapaciteit in een land is de hoeveelheid producten die in een jaar maximaal kan worden
geproduceerd. Deze capaciteit is afhankelijk van de productiestructuur in de bedrijven en bij de
overheid. En deze structuur wordt bepaald door de hoeveelheid en de kwaliteit van de
productiefactoren arbeid, kapitaal en de natuur.
Als je het hebt over de ontwikkeling van de hoeveelheid, de kwaliteit en de onderlinge samenhang
van de productiefactoren spreek je van de structurele ontwikkeling in een land.
Beroepsbevolking zijn alle werkenden en werkzoekenden tussen de 15 en 75 jaar, werknemers en
zelfstandigen.
De omvang van de beroepsbevolking hangt af van geboortegolven, groei van allochtone bevolking,
de emancipatie op de arbeidsmarkt, de pensioengerechtigde leeftijd en de leerplichtige leeftijd
Toename van de omvang en kwaliteit van de beroepsbevolking (Human Capital) leidt tot verhoging
van de productiecapaciteit.
Door de ontgroening en vergrijzing neemt de Nederlandse beroepsbevolking in de komende jaren
vermoedelijk iets af.
De arbeidsproductiviteit (gemiddelde productie per werkende per tijdsperiode) is in Nederland sterk
toegenomen.
Arbeidsproductiviteit ( a) = BBP : AV ( werkgelegenheid / arbeidsvraag)
BBP=BBI
De hoogte van de arbeidsproductiviteit hangt niet alleen af van de kwaliteit van arbeids maar ook
kwaliteit van andere productiemiddelen. ( mechanisatie, automatisering, robotisering) Om deze
redenen is de arbeidsproductiviteit in arme landen veel lager dan bij ons.
De omvang van de kapitaalgoederenvoorraad in een land hangt af van de al beschikbare hoeveelheid
kapitaal en de omvang van investeringen ( hieronder wordt het kopen van kapitaalgoederen
verstaan)
Wanneer gaan bedrijven meer investeren :
Als ze verwachten dat de investering winst op gaat leveren, bijvoorbeeld als er niet genoeg
geproduceerd kan worden met beschikbare productiecapaciteit om aan de verwachte
verkopen te voldoen
Lage rentestand, veel investeringen worden gedaan met geleend geld en zijn dus
aantrekkelijker als er een lage rentestand is.
Bij stijging van de loonkosten in verhouding tot kapitaal kosten, het aanschaffen van
machines wordt interessanter
Technologische vernieuwingen die de productie kunnen verstellen
Het versterken van investeringssubsidies door de overheid of het scheppen van en voor
bedrijven gunstig belasting klimaat simuleert investeringen
, De kwaliteit van de kapitaalgoederenvoorraad is toegenomen als gevolg van de technische
vooruitgang. Als technologische vernieuwingen worden ingevoerd in het productieproces is er sprake
van procesinnovatie. ( mechanisatie, automatisering, robotisering) Bedrijven passen procesinnovatie
toe om, kosten te besparen of de kwaliteit van de geproduceerde goederen en diensten te verhogen.
Procesinnovatie gaat gepaard met investeringen.
Wanneer investeringen leiden tot besparing van arbeid, kapitaal of natuurlijke hulpbronnen is er
sprake van diepte-investeringen. Diepte-investeringen leiden daarom tot stijging van de
arbeidsproductiviteit.
Breedte-investeringen leiden niet tot productiviteitsstijging.
Diepte-investeringen leiden tot toename van de mechanisatiegraad: de verhouding kapitaal/arbeid
wordt groter. De productie wordt dan kapitaalintensiever en arbeidsextensiever.
De kapitaalproductiviteit (k) is de gemiddelde productie per eenheid kapitaal per jaar.
k = BBP : KV ( kapitaalgoederenvoorraad)
Tot de productiefactor natuur behoren alle natuurlijke hulpbronnen. De omvang van de beschikbare
hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen is onder meer afhankelijk van het klimaat, de aanwezigheid van
bodemschatten, de grondoppervlakte, de geografische ligging maar ook van de import van
natuurlijke hulpbronnen, de ontdekking van nieuwe voorraden en het economische gebruik van de
natuur.
De kwaliteit van de natuurlijke hulpbronnen is door de milieuvervuiling aangetast. Door
milieuwetgeving probeert de overheid verdere aantasting van het milieu tegen te gaan.
Verstoring van een natuurlijk evenwicht kan leiden tot verstoring van economisch evenwicht. Met
behulp van natuurlijke hulpbronnen worden consumptie en kapitaalgoederen geproduceerd, de
productie en welvaart komen door verstoringen in gevaar.
Ondernemerschap wordt meestal tot de productiefactor arbeid gerekend, maar niet altijd, omdat
een ondernemer de productiefactoren arbeid, kapitaal en natuur combineert om daarmee voor
eigen risico goederen en diensten te produceren.
De meeste mensen zijn werknemers en verdienen een inkomen uit betaald arbeid. Zelfstandigen
verdienen inkomen uit winst, een deel daarvan is als vergoeding voor arbeid aan te merken.
Arbeidsinkomensquote bedrijven= totale loonsom bedrijven + toegerekend zelfstandigen loon
Netto toegevoegde waarde bedrijven x 100
De totale loonsom = het totale aan werknemers betaalde arbeidsinkomen
Toegerekend loon zelfstandigen = aantal arbeidsjaren vermenigvuldigen met gemiddeld salaris
werknemers
Netto toegevoegde waarde= de productie waarde in bedrijven ( dit is gelijk aan totaal verdiende
inkomen van alle bedrijven.
De arbeidsinkomensquote geeft aan hoeveel procent van het in de bedrijven verdiende inkomen
wordt uitbetaald in de vorm van arbeidsinkomen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raynacaitlin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen