Aardrijkskunde hoofdstuk 2 Stedelijke gebieden in de VS
§1 Een wereld van steden
Wereldsteden:
Wereldsteden vormen samen een stedelijk netwerk. Een wereldstad of metropool is een belangrijk
mondiaal knooppunt op economisch, cultureel of politiek gebied. Je treft hier:
- Een concentratie van hoofdkantoren van mno’s (multinationale ondernemingen).
- Een dicht netwerk van verbindingen, variërend van telecommunicatie tot vliegverbindingen.
- Een intensieve uitwisseling van informatie en ideeën.
- Een veelvoud aan banken, andere financiële instellingen en een aandelenbeurs van mondiaal
belang.
- Een oververtegenwoordiging van internationale dienstverlenende bedrijven.
Ook zijn het internationale culturele knooppunten op het terrein van film, theater, muziek en mode.
Veranderingen, vernieuwingen en trends vinden hun oorsprong vrijwel altijd in deze broeinesten van
creativiteit, ondernemingszin en sociale mobiliteit.
Wereldsteden zijn onderling uitstekend verbonden, maar hebben ook tal van verbindingen met
steden op een lager schaalniveau via een hub and spoke-netwerk. Opmerkelijk is dat deze
metropolen vaak een intensiever contact hebben met andere wereldsteden dan met steden in hun
eigen land.
Megasteden:
Belangrijke wereldsteden horen in het tijdperk van globalisering lang niet altijd tot de grootste
steden. Tegelijkertijd is de positie in het mondiale stedelijke netwerk van vele miljoenensteden in de
periferie en de semiperiferie ondanks hun omvang bescheiden. In korte tijd zijn sommige steden
uitgegroeid tot megasteden met meer dan 10 miljoen inwoners. De snelle groei van deze steden kun
je verklaren door:
1. De hoge natuurlijke groei. Deze steden hebben een jonge bevolking en het sterftecijfer is hier
veel lager dan op het platteland.
2. Het hoge vestigingsoverschot. Nog steeds trekken grote steden als een magneet
plattelanders aan. Toch zien we dat de grootste bijdrage aan de urbanisatie tegenwoordig
geleverd wordt door de middelgrote steden.
3. De uitbreiding van de stad, waardoor randsteden onderdeel van het stedelijke gebied zijn
geworden.
Black holes:
Door de globalisering zijn de banden tussen wereldsteden verder aangehaald, maar tegelijkertijd is
de afstand tot andere steden juist toegenomen. Daar zijn 3 redenen voor te noemen:
1. De koopkracht van de stedelijke bevolking en van haar omgeving is laag en daarmee vormt
het geen interessante afzetmarkt.
2. De steden liggen vaak in een land met veel sociale en politieke onrust en worden door
internationale investeerders als te riskant ingeschat.
3. De nationale ideologie of politieke opvatting verzet zich tegen te veel invloed van de
westerse liberale markteconomie.
, §2 Steden in de VS
Amerikaanse steden in het mondiale netwerk:
- New York: is dé wereldstad van Amerika. De stad scoort wereldwijd hoog op financieel,
zakelijk en cultureel gebied.
- Los Angeles: is de motor van de film- en entertainmentindustrie en produceert films,
musicals en games die de hele wereld over gaan en een belangrijke rol spelen in de
amerikanisering van de wereldcultuur.
- Washington: heeft als politieke stad van het machtigste land ter wereld toch veel aanzien.
Andere steden spelen eerder een rol in de VS zelf. Deze regionale centra vervullen een verzorgende
functie voor een uitgestrekt achterland (=het gebied dat voor tal van voorzieningen georiënteerd is
op een bepaalde centrale stad).
De grote 3 op Amerikaanse schaal:
Of een stad een mondiaal knooppunt is meet je af aan 2 criteria:
1. De concentratie van hoofdkantoren van mno’s en het niveau van de internationale
dienstverlening.
De belangrijkste hoofdkantoren en zakelijke diensten liggen nog steeds geconcentreerd in
het dichtbevolkte noordoosten van het land. Het zwaartepunt verschuift wel richting het
zuiden en westen. Dat heeft te maken met:
De verschuiving van het demografisch zwaartepunt.
De economische groei, vooral door de hightechsector.
De global shift waarbij de Pacifische zone economisch sneller groeit dan de
Atlantische zone.
2. Het aantal directe internationale bestemmingen van vliegvelden.
Dé Amerikaanse stad bestaat niet:
Het is niet eenvoudig de Amerikaanse stad in één beeld te vangen, daarvoor zijn de verschillen te
groot. Toch keert een aantal elementen in de meeste steden terug. De skyline van vrijwel alle grote
Amerikaanse steden wordt bepaald door het Central Business District (CBD) met zijn wolkenkrabbers.
Het CBD neemt maar een klein deel van het stedelijke oppervlak in en steekt scherp af tegen de
omringende, veel lagere bebouwing. Vroeger was de binnenstad naast zakencentrum ook winkel- en
wooncentrum, maar deze functies zijn voor een belangrijk deel uitgeschoven naar de rand. Ook veel
werkgelegenheid is vanuit het centrale deel verschoven naar moderne bedrijventerreinen en
kantoorparken aan de randen van de stad. Onder invloed van de globalisering schoof een deel van
deze laagwaardige werkgelegenheid door naar de lagelonenlanden of is die door automatisering
verdwenen.
Rond het CBD vind je vaak oudere woonwijken, in veel gevallen wonen hier de minder bedeelden. De
rijkere middenklasse woont in de suburbs ver buiten het centrum.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marrehuijsmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.