Aardrijkskunde Samenvatting H1
Genoeg voor iedereen?
§1.1: Leven in Ethiopië
Een land van boeren en nomaden
De terugkerende voedseltekorten in Ethiopië wordt de ‘groene honger’ genoemd, honger
in een vruchtbaar land met genoeg neerslag.
Ligging
Ethiopië ligt tussen de evenaar en de Kreeftskering, maar de relatieve ligging is
belangrijker. Ethiopië heeft te maken met bereikbaarheid en isolement, die weer te maken
hebben met de relatieve afstand. Ruim de helft van Ethiopië is bedekt met hoge
bergketens en plateaus, waardoor het veel geld en moeite kost op goederen te vervoeren
De Ethiopische infrastructuur is erg slecht. Grote delen van Ethiopië zijn niet aangesloten
op het wegennet, waardoor de belangrijke centrale voorzieningen en markten vrijwel
onbereikbaar zijn. 95% van het vervoer en transport vindt plaats over de ‘weg’. De enige
spoorlijn loopt naar de kust van Djibouti. In Ethiopië zijn 4 internationale vliegvelden en
ruim 50 regionale vliegvelden. Op Addis Abeba Airport wordt een nieuwe terminal
gebouwd, van daaruit worden tuinbouwproducten naar het buitenland vervoerd.
De mensen: demografie
Ethiopië had in 2016 100 miljoen inwoners, terwijl dit er in 2000 nog mar 70 miljoen
waren. Dit komt door de extreem hoge natuurlijke groei van 3% per jaar. In 2050 zullen er
190 miljoen mensen eten, werken en wonen en 2/3 van de bevolking zal tussen de 15 en
59 jaar, de vruchtbare periode van vrouwen, zijn.
Het sterftecijfer ligt relatief laag, maar hierin zit een extreem hoog kindersterfte in. Bijna
2/3 van de kinderen hebben problemen door chronische ondervoeding.
De meeste inwoners leven op het platteland, maar steden hebben een grote
aantrekkingskracht omdat mensen in de steden kansen zien. Addis Abeba heeft al 3
miljoen inwoners. De plattelandsbevolking zal nog sneller toenemen dan in de steden. De
bevolkingsdichtheid is 102 inwoners per km2, maar zijn ongelijk verspreid.
De mensen: cultuur
In Ethiopië leven veel verschillende volken, waarvan de grootste de Oromo of Amhara zijn.
Deze hebben allemaal hun eigen taal en cultuur, waardoor communicatie lastig is. Engels
wordt als belangrijkste taal gebruikt, maar Amhaars bij de meeste overheidsinstanties.
De helft van Ethiopië volgt de orthodoxe kerk van Ethiopië, ingevoerd door koning Salomo.
De herdersvolken, 1/3 van de bevolking, zijn echter aanhangers van de islam.
Op het platteland zijn grootfamilies, die bestaan uit ouders, kinderen, bedienden en andere
familieleden. De familie is verantwoordelijk voor de culturele en godsdienstige opvoeding
en er is een duidelijke arbeidsverdeling, waarin de vader werkt en kinderen niet naar
school gaan om te helpen op het land. Hierdoor is het analfabetisme heel hoog.
, De mensen: politiek
De armoede in Ethiopië is niet te danken aan kolonisatie, maar aan de uitbuiting van de
armen door de heersende, rijke klasse. Hun machtspositie wordt versterkt met corruptie
en vriendjespolitiek. De territoriale conflicten met Eritrea en Somalië zorgde ook voor veel
armoede en corruptie en de kosten van de oorlog gaan ten koste van andere zaken.
De republiek Ethiopië is een federatie die bestaat uit negen grotendeels zelfstandige
staten. Deze staten komen overeen met de gebieden van de grootste volken, wat zo
ingedeeld is om de vele etnische groepen bij elkaar te houden, wat niet goed lukt.
Je spreekt van good gevernance als:
Een burger de regering vertrouwt en naar de rechter kan stappen als de regering
zich misdraagt.
De ambtenaren, rechters en politiemensen onomkoopbaar zijn.
De burgers kunnen zien en begrijpen hoe en waarom wetten en maatregelen tot
stand komen en worden uitgevoerd
Alle inwoners en belangengroepen de kans krijgen om mee te doen in de
maatschappij, zonder dat je gevangengezet wordt als dit tegen de machthebbers
ingaat.
Dit is niet het geval in Ethiopië, maar de regering probeert de economie te moderniseren
en fraude en corruptie worden aangepakt. Vrijheid van meningsuiting is er niet echt.
De mensen: economie
Ethiopië is heel arm, 2/5 van de bevolking leeft onder de armoedegrens. De economie gaat
er echter al jaren snel op vooruit en de kookpracht groeit, terwijl de inkomensverschillen
groeien. De boeren blijven arm, de stedelijke middenklasse komt op en de hoge militairen,
politici en bestuursambtenaren hebben de positie van de adel ingenomen.
Landbouw weinig productief
3/4 van de arbeidskrachten werkt in de landbouw, waardoor de economie kwetsbaar is
voor misoogsten en prijsschommelingen. Toch draagt de landbouw niet veel bij aan het
bbp, dat betekent dat de productiviteit in de primaire sector laag is.
In de droge gebieden in het oosten en noorden is er extensieve veeteelt. In de dichter
bevolkte bergstreken worden als voedselgewassen granen, mais en wortelgewassen
verbouwd. In de commerciële landbouw wordt vooral koffie als handelsgewas verbouwd.
De exportlandbouw groeit de laatste jaren hard, vooral bij groenten en bloemen. Meer dan
20% van de totale uitvoer bestaat uit koffiebonen, maar ook steeds meer bamboe.
De koffiestruik groeit goed in de koelere bergen. Een deel van de bonen wordt geteeld op
plantages, maar ze groeien ook in het wild waar ze door verzamelaars geplukt worden. Ook
veel kleine boeren hebben een koffieveldje.
Een groeiende industrie
Er zijn nog niet veel banen in de secundaire sector, maar door globalisering groeit de
textiel- en kledingfabricage snel. Deze arbeidsintensieve bedrijfstak kan de overbevolking
op het platteland helpen opvangen.