Samenvatting
Samenvatting Uitwerkingen hoofdstuk 3 BuiteNLand havo3
Dit bestand bevat 1 volledig hoofdstuk uitgewerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
hoofDSTUk 3 ENERGIETRANSITIEIntroductie De Noordelijke IJszee wordt bevaarbaar 48
Vaardigheden 50
Wereld
3.1 De aarde warmt op! 52
3.2 Op weg naar duurzame energiebronnen 54
3.3 Het tegengaan van klimaatverandering 56
Herhaling Wereld 58
Verdieping Wereld 60
Bolivia en canada
Lithium en teerzanden 62
Nederland
3.4 Naar minder CO2-uitstoot in Nederland 64
Herhaling Nederland 66
Verdieping Nederland 66
praktische opdracht 67
Begrippen en samenvatting 68
Introductie: De Noordelijke IJszee wordt
bevaarbaar
1 c Waarom past de openingsfoto volgens jou bij de titel van dit
hoofdstuk?
a Wat betekent de titel van het hoofdstuk volgens jou?
In het landschap staan windmolens voor het
Het overschakelen van fossiele brandstoffen op
opwekken van elektriciteit.
duurzame energiebronnen die geen CO2 uitstoten.
b Vind je het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen en 2
bedrijven meedoen aan de energietransitie of maakt het a Waarom zit er in de titels van paragraaf 3.1 en 3.2 een
je niet zoveel uit? Licht je antwoord toe met een goede oorzaak-gevolgrelatie?
reden. Doordat de aarde opwarmt is het nodig om op
Eigen antwoord. een duurzame manier energie op te gaan wekken.
b Welk land uit de landenvergelijking van dit hoofdstuk ligt
zowel op het noordelijk als op het zuidelijk halfrond?
Bolivia.
© Noordhoff Uitgevers bv
, HOOFDSTUK 3 ENERGIETRANSITIE 49
3 5
Noteer de letters van de juiste uitspraken aan de hand van de a Noteer de letters van de juiste uitspraken over het artikel in
openingsfoto. de introductie.
A De opgewekte elektriciteit wordt waarschijnlijk in een ander A Als de kiel/onderkant van een schip kapotvriest, spreek
gebied benut. je van ‘scheurbuik’.
B De grafiek op de openingsfoto gaat over ijs dat verdwijnt op B Duikers vonden onlangs het wrak van de Crystal Serenity
Antarctica. bij King William Island.
C De opwarming van de aarde wordt door het smeltende ijs C Er mogen van de rederij maximaal driehonderd
versterkt, omdat het witte ijs het zonlicht weerkaatst. passagiers tegelijk van boord bij een bezoek aan
D Het landschap is geschikter voor windenergie dan het inheemse dorpen.
centrum van New York. D Het bevaarbaar worden van de Northwest Passage kent
E De mensen op de foto hebben een grote ecologische naast nadelen ook voordelen.
voetafdruk. E Sue en Jay Pendleton wilden naar Antarctica om daar
F Er wordt geprotesteerd tegen het energiebeleid van walrussen te spotten.
Nederland. F Voor de historische reis van het cruiseschip was het
anderen al gelukt in kleinere boten de Northwest
A, C, D.
Passage succesvol door te varen.
4 D, F.
Voordat je echt aan dit nieuwe hoofdstuk begint, ga je kijken
b Beoordeel onderstaande stellingen en noteer de juiste
hoeveel voorkennis van eerdere aardrijkskundelessen je nog
letter.
paraat hebt. Noteer de begrippen die bij onderstaande om-
I Inuit-activisten en de milieubeweging denken
schrijvingen horen op de juiste plaats in de kruiswoordpuzzel.
verschillend over de komst van veel toeristen naar het
1 Gesteente dat ontstaat als plantenresten onder hoge druk
noordelijke poolgebied.
worden samengeperst.
II De rederij van de Crystal Serenity was ervan overtuigd
2 Voorzien in eigen behoeften zonder dat het milieu belast
dat het cruiseschip op eigen kracht de Northwest
wordt.
Passage zou kunnen voltooien.
3 Waterhoudende laag in de ondergrond.
A I is juist, II is onjuist.
4 Geen negatief effect hebbend op het klimaat.
B I is onjuist, II is juist.
5 Het landschap aanpassen aan een ander klimaat.
C Beide zijn juist.
6 Elektriciteit die wordt opgewekt door gebruik te maken van
D Beide zijn onjuist.
hernieuwbare energiebronnen.
7 Alle voorzieningen die nodig zijn om personen, goederen D.
6
of informatie te vervoeren (wegen, spoorlijnen, havens,
glasvezel enzovoort).
8 Verhoogde afvoer van de rivier a Geef een reden waarom dit artikel over de Northwest
Passage past bij het onderwerp van dit hoofdstuk. Licht je
E antwoord toe.
1 S T E E N K O O L Het hoofdstuk gaat over de energietransitie die
E
2 D U U R Z A A M plaats moet vinden om de opwarming van de aarde
G
3 A Q U I F E R tegen te gaan. Het bevaarbaar worden van de
E Northwest Passage is een bewijs van die opwarming
4 K L I M A A T N E U T R A A L
R van de aarde.
5 K L I M A A T A D A P T A T I E
N
6 G R O E N E - S T R O O M
I
7 I N F R A S T R U C T U U R b Wat vind jij van de komst van cruiseschepen in het
I noordpoolgebied? Licht je antwoord toe.
8 P I E K A F V O E R
Eigen antwoord.
© Noordhoff Uitgevers bv
, 50 VAARDIGHEDEN
Werken met toekomstscenario’s
In deze Vaardigheden ga je aan de slag met toekomstsce- De zon straalt niet altijd evenveel energie de ruimte in. Er zijn
nario’s. Een toekomstscenario is een situatie die jij met de perioden dat deze gasbol meer energie uitstraalt en perioden
kennis van nu ziet ontstaan in de toekomst. Je doet dus een waarin de zon minder uitstraalt.
voorspelling. Er is meestal niet één toekomstscenario maar
een aantal, afhankelijk van hoe diverse personen inschatten 3
dat bepaalde ontwikkelingen doorzetten of juist doorbroken Wat zal er volgens jou gebeuren met het klimaat op aarde als
worden. Je kunt je ook afvragen welke toekomstscenario in de nabije toekomst de zon meer of minder energie naar de
je wenselijk vindt en hoe je zou moeten handelen om dat aarde uitstraalt? Geef hiervoor een goede reden.
scenario uit te laten komen. Omgekeerd geldt natuurlijk: welk
Eigen antwoord.
scenario vind je niet wenselijk en hoe kun je voorkomen dat dit
scenario uitkomt?
Dit hoofdstuk gaat over de energietransitie die nodig is omdat Zoals je weet is de aarde door de platentektoniek voortdurend
het klimaat aan het veranderen is. in beweging.
In de geschiedenis van de aarde is het klimaat wel vaker
veranderd. 4
1
Wat zal er volgens jou gebeuren met het klimaat in Nederland
als in de nabije toekomst de continenten sneller verschuiven
a Wat zal er volgens jou gebeuren met het klimaat op aarde en Europa daardoor dichter bij de Noordpool komt te liggen?
als in de nabije toekomst een grote vulkaan uitbarst en Geef hiervoor een goede reden.
enorme hoeveelheden as in de atmosfeer brengt? Het as
blijft daar op grote hoogte maandenlang hangen. Wordt
Eigen antwoord.
de aarde dan warmer of kouder? Geef hiervoor een goede
reden.
Eigen antwoord.
De bovengeschetste toekomstscenario’s zijn geen onzin. Der-
gelijke gebeurtenissen zijn in de geschiedenis van de aarde im-
mers al een aantal keren aan de orde geweest. Op dit moment
b Wat zou dan een mogelijk gevolg voor Nederland is er echter iets anders aan de hand met de aarde. Het klimaat
kunnen zijn? verandert sinds de industriële revolutie sneller dan ooit.
Eigen antwoord.
5
Wat is het verschil in oorzaak tussen de vier bovengeschetste
toekomstscenario’s en het huidige scenario van het versterkt
2 broeikaseffect?
a Wat zal er volgens jou gebeuren met het klimaat op aarde
In het verleden was de mens niet verantwoordelijk
als in de nabije toekomst de warme of koude zeestromen
hun loop verleggen of zelfs ophouden te stromen? Tip: voor de klimaatveranderingen, bij het versterkt
raadpleeg de kaart De aarde – Klimaatgebieden/Zeestromen broeikaseffect is de mens de oorzaak.
in de atlas.
Eigen antwoord.
Over het feit dat de opwarming van de aarde geen goede zaak
is, zijn de meeste wetenschappers het intussen wel eens. Over
b Zal door het verdwijnen van de Golfstroom het klimaat in het tempo waarin ons klimaat verandert, wordt verschillend
Nederland warmer of kouder worden? Geef hiervoor een gedacht. Er zijn verschillende toekomstscenario’s die vooral
goede reden. afhankelijk zijn van de verwachte CO2-emissies (uitstoot) in de
toekomst.
Eigen antwoord.
© Noordhoff Uitgevers bv
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper A06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52355 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen